Amy Wrzesniewski en Barry Schwartz hebben een opiniestuk geschreven in de New York Times over effectieve motivatie (lees hier). In dat stuk onderscheiden zij twee soorten motivatie: interne en instrumentele motivatie. Lees verder »
Binnen de zelfdeterminatietheorie is al veel cross-sectioneel onderzoek gedaan naar motivatie in werk. Dit onderzoek heeft onder andere laten zien dat behoeftenondersteunend leidinggeven samenhangt met autonome motivatie en dat autonome motivatie samenhangt met meer tevredenheid, betrokkenheid en beter functioneren van medewerkers (zie onder andere dit onderzoek). Fernet et al. (2020) hebben nu een longitudinaal onderzoek gedaan waar bij ze hebben gekeken hebben naar hoe motivatie van medewerkers zich ontwikkelde over een periode van twee jaar.
Motivatie is energie voor actie. Belangrijk is niet zozeer hoeveel motivatie je voor iets hebt maar wat de kwaliteit van je motivatie is. Twee soorten motivatie zijn: autonome motivatie en gecontroleerde motivatie. In dit filmpje leg ik uit wat deze begrippen inhouden en waarom ze belangrijk zijn.
Twee belangrijke onderwerpen binnen progressiegericht werken zijn autonome motivatie en de groeimindset. Over beide onderwerpen heb ik al veel geschreven en vaste lezers van deze site zullen al een goed beeld hebben van waar ze over gaan. Autonome motivatie komt er kort gezegd op neer dat je volledig achter wat je doet staat doordat je dingen doet die je interessant en/of belangrijk vindt. Als je autonoom gemotiveerd bent voel je je beter functioneer je ook beter. De groeimindset houdt in dat je gelooft dat je door je effectief in te spannen beter kunt worden in de dingen waar je beter in zou willen worden.
In een nieuw artikel geven Deci et al. (2017) een actueel overzicht van onderzoek binnen de zelfdeterminatietheorie dat relevant is voor werk en organisaties. Ze gaan in het artikel onder andere in op het belangrijke onderscheid tussen autonome en gecontroleerde motivatie (meer uitleg hierover vind je in dit plaatje) en op de drie psychologische basisbehoeften (voor competentie, autonomie en verbondenheid). In het artikel beschrijven ze veel onderzoek waaruit als globaal thema naar voren komt dat autonome motivatie (en niet gecontroleerde motivatie) zowel samenhangt met goed presteren als welbevinden. Verder laten ze zien dat de sleutel tot het bevorderen van autonome motivatie bestaat uit het scheppen van werkomgevingen die bijdragen aan de bevrediging van de genoemde psychologische basisbehoeften. Het onderstaande plaatje vat het bovenstaande samen:
In opvoeding, opleiding en werk willen we mensen graag in beweging krijgen. Hoe doen we dat? Grofweg zijn er twee motivatiestijlen onderscheiden die beide veel voorkomen: de contolerende motivatiestijl en de autonomie-ondersteunende motivatiestijl. Veel onderzoek uit de zelfdeterminatietheorie heeft laten zien: de autonomie-ondersteunde stijl is veruit superieur (zie bijvoorbeeld hier). Mensen voelen zich er beter bij en ze functioneren er beter bij. Maar de controlerende stijl, hoe ineffectief ook, komt toch nog zeer vaak voor. Hoe komt dat?
We krijgen regelmatig vragen over wat de termen intrinsiek en extrinsiek nu precies betekenen. Hieronder leg ik deze termen, centrale begrippen in de zelfdeterminatietheorie (ZDT), nader uit. Hierbij leg ik eerst het verschil tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie uit en vervolgens het verschil tussen intrinsieke en extrinsieke doelen.
Intrinsieke motivatie is een onderwerp dat veel in de belangstelling staat. Je ben intrinsiek gemotiveerd als je dingen doet die je interessant of leuk vindt. Dit zijn activiteiten die je graag doet en waar anderen je niet voor hoeven aan te moedigen. Sterker nog, je intrinsieke motivatie voor een activiteit kan zelfs verminderen als mensen je gaan belonen voor het doen van die activiteit. Wat je interessant of leuk vindt, ligt niet vast. Het kan zich voortdurend ontwikkelen. Terwijl je geïnteresseerd bezig bent met een onderwerp kom je nieuwe informatie tegen en worden nieuwe vragen opgeroepen waardoor je interesse weer vernieuwd en versterkt kan worden.
Intrinsieke motivatie is een onderwerp waar binnen allerlei deelgebieden binnen de psychologie enorm veel aandacht voor is. Maar, zo stellen auteurs Kruglanski, et al. (2018), er is een verwarring over de betekenis van het begrip intrinsieke motivatie en haar tegenhanger extrinsieke motivatie. Lees hier wat zij daarmee bedoelen en hoe zij voorstellen om deze verwarring op te heffen.
Een van de belangrijkste theoretische pijlers onder de progressiegerichte aanpak is de zelfdeterminatietheorie (ZDT). De bevindingen uit zelfdeterminatietheorie zijn praktisch goed bruikbaar in veel contexten zoals in de opvoeding, de schoolcontext, werk en leidinggeven en coachen en counseling. Veel mensen (zeker lezers van deze site) hebben al gehoord over de psychologische basisbehoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid, maar de zelfdeterminatietheorie omvat meer interessants. We merken vaak dat onze klanten en cursisten geïnteresseerd zijn om meer te leren over zelfdeterminatietheorie. Daarom geef ik hier wat meer uitleg. Daarbij baseer ik me vooral op het werk van Ed Deci en Richard Ryan en de website www.selfdeterminationtheory.org. Zelfdeterminatietheorie richt zich op 6 hoofdonderwerpen. Deze worden hieronder kort besproken.
Di Domenico & Ryan (2017) beschrijven hoe er een neurowetenschap van intrinsieke motivatie aan het ontstaan is. Intrinsieke motivatie is het geheel van onze spontane neigingen om nieuwsgierig en geïnteresseerd te zijn en om uitdagingen en oefening op te zoeken en om onze vaardigheden en kennis te ontwikkelen zelfs in de afwezigheid van duidelijk te onderscheiden beloningen. Onderzoek binnen het theoretische kader van de zelfdeterminatietheorie heeft laten zien dat intrinsieke motivatie een levenslang aanwezige motivatie is die geassocieerd is met allerlei positieve effecten zoals beter leren en presteren, creativiteit en psychologisch welbevinden. Wel is intrinsieke motivatie afhankelijk van de beleving van competentie en autonomie. Als de vervulling van deze twee psychologische basisbehoeften wordt gefrustreerd, zijn we in mindere mate intrinsiek gemotiveerd.
Het dual process model geeft inzicht in hoe docenten de motivatie van leerlingen kunnen ondersteunen. De zelfdeterminatietheorie biedt belangrijke aanknopingspunten voor hoe docenten de motivatie van leerlingen kunnen verbeteren. Dit artikel bevat een samenvatting van dit soort interventies. Wanneer docenten deze interventies toepassen neemt de kans toe dat leerlingen zich beter gaan voelen, meer aangehaakt raken bij de lessen en beter gaan leren en presteren. Jang, Kim & Reeve (2016) laten zien dat een tweesporenaanpak, of, zoals zij het noemen een ‘dual process model’, nodig is om dit te bereiken.
Zelfconcordante doelen, doelen die passen bij je interesses en waarden, hebben veel voordelen. Hoe krijg je ze?
Het is niet alleen belangrijk dat mensen doelen stellen maar ook wat voor doelen zij stellen. Binnen de zelfdeterminatietheorie is het begrip zelfconcordante doelen geïntroduceerd. Zelfconcordante doelen zijn doelen die goed passen bij de ontwikkelende interesses en waarden van de persoon. Bij zelfconcordante doelen staan mensen helemaal achter de doelen. Zij zijn er dus autonoom gemotiveerd voor.
Diverse onderzoeken hebben laten zien dat de kwaliteit van motivatie van leerlingen gedurende een schooljaar meestal afneemt. Deze minder goede motivatie gaat gepaard met zich minder goed voelen en minder goed functioneren (wat betreft gedrag en cijfers). Rinat Cohen et al. (2022) onderzochten de redenen voor deze afnemende motivatie.
Wij gebruiken cookies op onze website om u de meest relevante ervaring te bieden door uw voorkeuren en herhaalbezoeken te onthouden. Door op "Accepteren" te klikken, stemt u in met het gebruik van ALLE cookies.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
Open link ► Dit onderzoek van Aharoni et al. (2024) heeft zich gericht op de vraag of mensen morele evaluaties…