Een nieuw onderzoek van Reeve et al. (2023), verkent een nieuw model binnen de zelfdeterminatietheorie (SDT), het tripartite motivatiemodel. Dit model richt zich op het begrijpen van de onderliggende oorzaken van verminderd functioneren bij leerlingen. De bevindingen beloven nieuwe inzichten in hoe onderwijsomgevingen de motivatie en betrokkenheid van leerlingen kunnen beïnvloeden.

Lees verder »

In opvoeding, opleiding en werk willen we mensen graag in beweging krijgen. Hoe doen we dat? Grofweg zijn er twee motivatiestijlen onderscheiden die beide veel voorkomen: de contolerende motivatiestijl en de autonomie-ondersteunende motivatiestijl. Veel onderzoek uit de zelfdeterminatietheorie heeft laten zien: de autonomie-ondersteunde stijl is veruit superieur (zie bijvoorbeeld hier). Mensen voelen zich er beter bij en ze functioneren er beter bij. Maar de controlerende stijl, hoe ineffectief ook, komt toch nog zeer vaak voor. Hoe komt dat?

Lees verder »

Het is belangrijk om effectieve manieren te vinden om cognitief extra ontwikkelde of begaafde leerlingen te motiveren. Veel onderzoeken laten namelijk zien dat motivatieproblemen vaak de reden zijn dat deze leerlingen minder goed presteren dan ze zouden kunnen. Ook zijn er aanwijzingen dat deze leerlingen meer problemen hebben met schoolmotivatie dan andere. Dit kan komen doordat het onderwijs niet goed aansluit bij de behoeften van deze leerlingen, wat hun schoolmotivatie kan verminderen. Recent onderzoek van een groep onderzoekers uit België, belicht deze uitdaging vanuit het perspectief van het motiveren van cognitief begaafde leerlingen (Sypré et al., 2023).

Lees verder »

Dopamine is een chemische stof in ons lichaam die functioneert als hormoon en neurotransmitter en die verschillende belangrijke functies vervult. Twee belangrijke functies waarin dopamine een centrale rol speelt, zijn de regulatie van motoriek en de regulatie van emoties.

Verschillende activiteiten, zoals eten, drinken, het bedrijven van seks, en vele andere activiteiten, maken dopamine vrij in ons brein. Wanneer een activiteit dopamine vrijmaakt, ontstaat bij ons het verlangen om die activiteit opnieuw te doen. Dopamine wordt soms één van de gelukshormonen genoemd omdat het een belangrijke rol speelt bij het ervaren van geluk, genot en plezier. Daarnaast kan de vrijmaking van dopamine ook een gunstig effect hebben op onze cognitieve prestaties.

Lees verder »

In een project met een duur van 2 jaar hebben medewerkers van de HR afdeling van Google een onderzoek gedaan naar de vraag: wat maakt een Google team effectief? Zij verrichtten meer dan 200 interviews en analyseerden 250 kenmerken van meer dan 180 teams binnen Google (zie hier). Zij verwachtten dat het antwoord op de vraag zou liggen in de combinaties van individuele kenmerken, zoals persoonlijkheidstrekken en bekwaamheden, van de teamleden. Maar zij vonden een heel ander antwoord op hun vraag.

Lees verder »

Het Amerikaanse Instituut voor psychologen, de APA, heeft een rapport uitgebracht waarin een commissie van experts een lijst heeft opgesteld van 20 psychologische principes voor het onderwijs. In het rapport worden al deze principes uitgebreid toegelicht en worden literatuurverwijzingen vermeld (zie hier: TOP 20 PRINCIPLES FROM PSYCHOLOGY FOR PreK–12 TEACHING AND LEARNING). Hier is die lijst:

Lees verder »

Angela Duckworth is een Amerikaanse psychologe die onderzoek doet naar het concept grit. Grit, wat in het Nederlands zoiets betekent als vastberadenheid, is de kwaliteit van mensen om hard te werken en zich te blijven richten op hun lange termijn doelen.

Lees verder »

Regelmatig kom ik een wat apart verschijnsel tegen namelijk dat mensen weten dat iets werkt maar ondanks dat toch een stevige schroom ervaren om het te doen. Deze schroom heeft te maken met een soort schuldgevoel. Hmm… weten dat iets werkt maar het toch niet doen omdat je je er schuldig over voelt terwijl je het doet? Klinkt vreemd, nietwaar? Ik zal een voorbeeld geven. Het laatste halfjaar of zo heb ik meerdere artikeltjes geschreven over hoe goed lichaamsbeweging is voor mensen. Ik heb het vooral over lopen, wandelen, gehad. Het beste voorbeeld van zo’n artikel is mijn bespreking van het boek van Erik Scherder. Op dat artikel heb ik vele reacties gekregen, meestal enthousiaste. Afgelopen week had ik het met iemand over dit artikel en deze vrouw zei: “Ik geloof wel dat lopen goed voor je is en ik raad het zelfs anderen wel eens aan! Maar zelf doe ik het toch niet. Als ik tijdens mijn lunchpauze ga lopen, voel ik me schuldig. Ik ben heel Calvinistisch in die dingen. Ik heb het gevoel alsof ik niet hard genoeg werk als ik midden op de dag een stukje ga wandelen.

Lees verder »

Gerard, een Havo-docent keek de klas in van een collega, Wim, en zag tot zijn verbazing dat deze klas, die als zeer lastig bekend stond binnen de school, rustig en ontspannen aan het werk was. Hij sprak Wim tijdens de pauze met een verbaasde glimlach aan: “Hoe heb jij dat voor elkaar gekregen, man? Bij mij is het met deze klas een en al gedonder! Ik zie geen andere mogelijkheid dan om ze keihard aan te gaan pakken. De zweep erover!” Wim glimlachte en zei toen dat hij het principe van autonomie-ondersteuning toepaste in zijn klas en dat dat heel goed werkte. Hij legde uit dat het onder andere neerkwam op keuzevrijheid bieden, leerlingen heel serieus nemen en dat de aanpak niet-autoritair was. Toen hij dat hoorde zei Gerard: “Dat vind ik nogal naïef klinken van je. Als je dat doet lopen ze zo over je heen!”

Lees verder »

In dit artikel betoogde ik dat het volgen van je interesses een drijvende kracht kan zijn achter competentie-ontwikkeling. In dat artikel onderscheidde ik twee aspecten aan interesses, namelijk dingen die je leuk vindt om te doen en te leren en dingen die je belangrijk of betekenisvol vindt om te doen en te leren.

Lees verder »

Als we succes definiëren als het bereikt hebben van een gewaardeerde of gewenste toestand dan is het voor de hand liggend om te zeggen dat we allemaal geïnteresseerd zijn in succes. Het is daarom niet verrassend dat er veel aandacht uitgaat naar de vraag hoe we succes kunnen bereiken. Veel boeken en artikelen zijn geschreven over hoe je een succesvol individu kunt worden en hoe we succesvolle organisaties kunnen ontwikkelen. We zijn, met andere woorden, erg geïnteresseerd in de determinanten van succes. Hoewel er minder belangstelling lijkt te zijn voor de effecten van succes dan voor de determinanten van succes zijn deze even interessant.

Lees verder »

Het draaiknoppenmodel is een krachtig theoretisch raamwerk gebaseerd op werk uit de sociale psychologie dat praktisch goed bruikbaar is voor het realiseren van systeembrede verbeteringen. Om het raamwerk goed te begrijpen is eerst enige theoretische achtergrond nodig.

Lees verder »

In deze post noemde ik enkele vragen over bevlogenheid (work engagement). Nu zal ik enkele antwoorden geven over wat bevlogenheid is, wat het veroorzaakt en wat voor voordelen het oplevert.

1. Wat is bevlogenheid?

Bevlogenheid is een gemoedstoestand van voldoening van mensen in hun werk die gekenmerkt wordt door vitaliteit, toewijding en absorptie (ref). Vitaliteit gaat over energie, inspanning, volharding en veerkracht; toewijding gaat over betrokkenheid, een gevoel van betekenis, enthousiasme, inspiratie, trots en uitdaging; absorptie gaat over concentratie, een diepe belangstelling voor het werk, het gevoel dat tijd snel gaat en het moeilijk vinden om je los te maken van het werk.

Een van de ideeën die Alfie Kohn aanvalt in zijn boek The Myth of the spoiled child is het idee dat het vandaag de dag een groot probleem is dat kinderen geen zelfdiscipline, wilskracht, doorzettingsvermogen en vermogen om hun behoeftes uit te stellen meer hebben. Verschillende auteurs, zoals Martin Seligman, Roy Baumeister, Paul Tough en Angela Duckworth (die het woord ‘grit’ vooral gebruikt wat zo iets als lange termijn doorzettingsvermogen betekent) hebben betoogd dat ouders en leraren kinderen deze vaardigheden moeten aanleren, misschien meer dan wat dan ook.

“Ooit hoop ik een Porsche te kunnen rijden … dat is mijn grote droom”, zei een vroegere collega ooit tegen me. Ik weet niet of hij zijn droom verwezenlijkt heeft (we zijn elkaar uit het oog verloren) en, zo ja, of zijn leven er beter door is geworden. Iemand anders die ik ken vertelde me ooit dat ze ooit graag les wilde geven wat haar uiteindelijk gelukt is en wat ze leuk vindt. Wat een verschil in dromen …

Lees verder »