Leiderschap en hiërarchie zijn onvermijdelijk en noodzakelijk in elke organisatie van een redelijke omvang (lees meer). Een zekere dominantie in de houding van leiders kan bepaalde voordelen hebben. Maar toch is goed om terughoudend te zijn met dominant gedrag als leider. Dominant gedrag van leiders kan namelijk de hulpbereidheid van medewerkers ondermijnen. Dit komt naar voren in nieuw onderzoek van Kakkar & Sivanathan (2021). Lees verder »

De zelfdeterminatietheorie is de bekendste motivatietheorie in de psychologie. Deze theorie is bijzonder relevant voor het onderwijs. Veel onderzoek heeft inzicht in interventies opgeleverd die de motivatie van leerling kunnen verbeteren. Ook zijn veel factoren bekend die de motivatie van leerlingen juist ondermijnen. Een nieuw onderzoek geeft overzicht over wat werkt en wat juist niet.

Lees verder »

Filosofen hebben zich al eeuwenlang bezig gehouden met de vraag wat een goed leven is. Nauw verwant aan deze vraag is de vraag hoe we onze tijd goed kunnen besteden. Welke tijdsbestedingen beschouwen we tijdens de activiteit of achteraf als goed besteed en welke juist als verloren tijd of erger? Nadenkend over deze vragen kwam ik tot een denkkadertje, een 3×3 model van plezier en nut, dat wellicht behulpzaam kan zijn om hier wat (beginnen van) antwoorden op te formuleren. Lees verder »

Een paar jaar gelden plaatste ik op mijn site deze video van een presentatie van Ed Deci, grondlegger van de zelfdeterminatietheorie, over het belang van autonome motivatie. Hij vertelt daarin over twee belangrijke soorten motivatie en hoe die heel verschillende oorzaken en effecten hebben. Hieronder kun je een eenvoudige samenvatting bekijken van wat Deci uitlegt. Lees verder »

Het nastreven van je eigen geluk is iets wat velen goed en normaal vinden. In de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring staat dat iedere Amerikaan het recht heeft om zijn of haar geluk na te streven. Maar brengt het nastreven van je eigen geluk ook echt geluk? Titova & Sheldon (2021) onderzochten het en kwamen tot een verrassende ontdekking.Lees verder »

Hoewel mensen intuïtief nogal eens denken dat autonomie-ondersteuning en het bieden van structuur tegengesteld zijn aan elkaar, blijkt dat niet zo te zijn. Autonomie-ondersteuning en structuur gaan hand in hand. Het bieden van structuur versterkt de beleving van autonomie en is daar zelfs doorgaans een voorwaarde voor (lees meer). Docenten doen er dus goed aan om expliciet te mikken op de combinatie van het bieden van structuur en autonomie-ondersteuning. De onderstaande checklist laat zien hoe je autonomie-ondersteuning en structuur kunt bieden. Tevens bevat de checklist enkele gedragingen die je beter achterwege kunt laten omdat ze de autonomie van leerlingen ondermijnen.Lees verder »

Twee psychologische theorieën waar je op deze site al vaker over hebt kunnen lezen zijn de zelfdeterminatietheorie en de theory of planned behavior. Een nieuw onderzoek (Chan et al., 2020) brengt de relaties tussen deze twee theorieën in kaart. Lees verder »

Onderzoek uit de zelfdeterminatietheorie suggereert dat autonomie-ondersteuning door opvoeders, leraren en leidinggevenden bijdraagt aan het welbevinden en functioneren van kinderen, leerlingen en medewerkers (zie bijv. hier). Hoe zit het met de effecten van het ondersteunen van je eigen autonomie?Lees verder »

De onderzoekers Jayawickreme, Prentice & Fleeson (2020) beschrijven in een nieuw hoofdstuk voorlopig bewijs voor moraliteit als psychologische basisbehoefte. Ik bespreek hieronder enkele onderdelen van dit hoofdstuk. Lees verder »

Onderzoek binnen de zelfdeterminatietheorie heeft laten zien dat individuen die autonoom gemotiveerd zijn meer progressie boeken en zich beter voelen. Ook heeft onderzoek laten zien dat autonomie-ondersteuning door ouders, leraren of leidinggevenden de autonome motivatie van respectievelijk kinderen, leerlingen en medewerkers vergroot. Dat klinkt logisch en eenvoudig. Maar er is nog iets meer aan de hand in het samenspel tussen deze variabelen. Nieuw onderzoek van Levine et al. (2020) laat namelijk zien dat er een opwaartse spiraal optreedt tussen autonome motivatie en autonomie ondersteuning. Lees verder »

Een nieuw onderzoek (Sheldon et al., 2020) combineert de zelfconcordantietheorie met de attributietheorie. Lees verder »

Recent onderzoek van Lee et al. (2020) brengt de zelfdeterminatietheorie en de mindsettheorie met elkaar in verband. Het onderzoek geeft inzicht in hoe mindset en motivatie relevant zijn voor een goed leven bij oudere mensen. Ook biedt het onderzoek inzicht in hoe de vervulling van psychologische basisbehoeften en mindset met elkaar samenhangen. Lees verder »

Binnen de zelfdeterminatietheorie is al veel cross-sectioneel onderzoek gedaan naar motivatie in werk. Dit onderzoek heeft onder andere laten zien dat behoeftenondersteunend leidinggeven samenhangt met autonome motivatie en dat autonome motivatie samenhangt met meer tevredenheid, betrokkenheid en beter functioneren van medewerkers (zie onder andere dit onderzoek). Fernet et al. (2020) hebben nu een longitudinaal onderzoek gedaan waar bij ze hebben gekeken hebben naar hoe motivatie van medewerkers zich ontwikkelde over een periode van twee jaar. Lees verder »

Soms is een dubbelprocesaanpak nuttig en nodig om progressie te boeken. Bij deze aanpak benoem je zowel wat je meer wilt gaan doen als wat je minder wilt gaan doen. Lees hieronder wanneer een dubbelprocesaanpak aan de orde is en hoe je hem kunt benutten. Lees verder »