De zelfdeterminatietheorie (ZDT) is goed bruikbaar in veel contexten. ZDT kent niet alleen een praktische kant maar ook een uitgebreide theoretische kant (zie o.a. Ryan & Deci, 2017). Het begrijpen van deze onderliggende theorie helpt om de praktische suggesties die voortvloeien uit ZDT beter te begrijpen. Ik bespreek hier één van de belangrijke aspecten van de theorie, het principe van organismische integratie.  Lees verder »

Intrinsieke motivatie is de motivatie die voelen voor het doen van activiteiten die we leuk of interessant vinden. Veel onderzoek heeft laten zien dat intrinsieke motivatie bij ieder mens, ongeacht cultuur en leeftijd, aanwezig is en een belangrijke bron van volharding, groei en geluk is (lees meer hier, hier en hier). De mate waarin intrinsieke motivatie tot uiting komt, is afhankelijk van de mate waarin de psychologische basisbehoeften wordt voldaan (vooral aan autonomie en competentie maar mogelijk aan verbondenheid). Lees verder »

Di Domenico & Ryan (2017) beschrijven hoe er een neurowetenschap van intrinsieke motivatie aan het ontstaan is. Intrinsieke motivatie is het geheel van onze spontane neigingen om nieuwsgierig en geïnteresseerd te zijn en om uitdagingen en oefening op te zoeken en om onze vaardigheden en kennis te ontwikkelen zelfs in de afwezigheid van duidelijk te onderscheiden beloningen. Onderzoek binnen het theoretische kader van de zelfdeterminatietheorie heeft laten zien dat intrinsieke motivatie een levenslang aanwezige motivatie is die geassocieerd is met allerlei positieve effecten zoals beter leren en presteren, creativiteit en psychologisch welbevinden. Wel is intrinsieke motivatie afhankelijk van de beleving van competentie en autonomie. Als de vervulling van deze twee basisbehoeften wordt gefrustreerd, zijn we in mindere mate intrinsiek gemotiveerd.Lees verder »

Autonomie-ondersteuning is effectief in de opvoeding, op school en in de werkcontext. Sommigen denken onterecht dat een opmerking als deze een pleidooi is voor ‘vrijheid-blijheid’, ‘iedereen doet maar lekker waar hij zelf zin in heeft’ en ‘chaos en anarchie’. Maar dat is onterecht. Autonomie-ondersteuning houdt niet in dat er geen structuur wordt geboden. Autonomie-ondersteuning en structuur gaan hand in hand. Het bieden van structuur versterkt de beleving van autonomie en is daar zelfs doorgaans een voorwaarde voor. Aan de hand van de onderwijs context werk ik deze stelling hieronder uit.Lees verder »

In het dagelijkse leven gebruiken we het woord ‘behoefte’ heel breed. Het woord kan verwijzen naar alles waar we op een bepaald moment naar kunnen verlangen, waar we een voorkeur voor hebben of wat we (denken) nodig (te) hebben. Binnen de psychologie, met name binnen de zelfdeterminatietheorie (ZDT), heeft het woord behoefte (need) een veel specifiekere betekenis. Binnen ZDT wordt gesproken van de universele basisbehoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid (zie ook hier). Met het woord ‘behoefte’ wordt binnen ZDT verwezen naar iets dat een voorwaarde is voor goed en gezond functioneren.Lees verder »

In twee Chinese overheidsscholen werden enkele centrale ideeën en bevindingen van de zelfdeterminatietheorie getoetst (Nie et al., 2017). Specifiek werd onderzocht wat de effecten van beleefde autonomie-ondersteuning door leidinggevenden waren op de motivatie van de medewerkers (266 docenten) en op enkele belangrijke outputcriteria (tevredenheid over de eigen baan, werkstress en symptomen van zieke). De verwachtingen waren, op grond van eerder onderzoek, dat beleefde autonomie-ondersteuning (1) zou samenhangen met meer autonome motivatie (versus gecontroleerde motivatie) en (2) met meer werktevredenheid, minder stress en minder ziektesymptomen. De onderstaande figuur vat de bevindingen van dit onderzoek samen: Lees verder »

In een nieuw artikel geven Deci et al. (2017) een actueel overzicht van onderzoek binnen de zelfdeterminatietheorie dat relevant is voor werk en organisaties. Ze gaan in het artikel onder andere in op het belangrijke onderscheid tussen autonome en gecontroleerde motivatie (meer uitleg hierover vind je in dit plaatje) en op de drie psychologische basisbehoeften (voor competentie, autonomie en verbondenheid). In het artikel beschrijven ze veel onderzoek waaruit als globaal thema naar voren komt dat autonome motivatie (en niet gecontroleerde motivatie) zowel samenhangt met goed presteren als welbevinden. Verder laten ze zien dat de sleutel tot het bevorderen van autonome motivatie bestaat uit het scheppen van werkomgevingen die bijdragen aan de bevrediging van de genoemde basisbehoeften. Het onderstaande plaatje vat het bovenstaande samen: Lees verder »

De behoefte aan autonomie is een universele basisbehoefte van mensen. Als die behoefte aan autonomie vervuld wordt voelen we ons beter en functioneren we ook beter in allerlei opzichten (zie hier). Daarom doen we er verstandig aan in allerlei contexten om te proberen de autonomie van anderen te ondersteunen. Dat kan op verschillende manieren: door het bieden van keuzes, door het stimuleren van eigen initiatief en uitproberen van dingen en door het vragen om inbreng bij beslissingen. Een nieuw onderzoek wijst nog op een andere belangrijke manier om de autonomie van anderen te ondersteunen: door hen te respecteren als gelijkwaardig. Lees verder »

De grondleggers van de zelfdeterminatietheorie, Richard Ryan en Ed Deci hebben een nieuw boek gepubliceerd: Self-Determination Theory. Basic Psychological Needs in Motivation, Development, and Wellness. Dit 756 pagina’s tellende boek beschrijft de theorie, het onderzoek en de praktische toepassingen van de zelfdeterminatietheorie, één van de diepste, beste onderbouwde en praktisch toepasbare kennisbouwwerken in de psychologie. Lees verder »

Een cursist stelde me gisteren de vraag: “Hoe komt het toch dat een gecontroleerde manier van aansturen en lesgeven zoveel voorkomt terwijl een autonomie-ondersteunende manier zoveel beter en prettiger werkt?” Ik zal hieronder proberen deze vraag te beantwoorden. Voordat ik dat doe, geef ik eerst een korte samenvatting van wat autonomie-ondersteuning en gecontroleerde regulatie inhouden. Uit veel onderzoek binnen de zelfdeterminatietheorie is gebleken dat autonome motivatie in allerlei opzichten veel beter werkt dan gecontroleerde motivatie. Een autonomie-ondersteunende manier van begeleiden en aansturen van mensen werkt dan ook beter dan een gecontroleerde manier van aansturen en begeleiden (gecontroleerde regulatie). Het onderstaande plaatje uit mijn boek Kiezen voor progressie (2016) vat de verschillen tussen autonome motivatie en gecontroleerde motivatie en hun verschillende effecten, samen:Lees verder »