In Harvard Business Review kwam ik een artikel tegen Rachel Schlund, Roseanna Sommers en Vanessa Bohns. In dat artikel schrijven ze dat dat medewerkers vaak druk voelen om “ja” te zeggen tegen verzoeken van leidinggevenden, zelfs als ze eigenlijk liever nee zouden zeggen. Dit kan leiden tot gevoelens van spijt, frustratie en wrok. Ze leggen uit hoe je als leidinggevende effectief een verzoek kunt doen zonder dat er een dergelijke druk ontstaat. Hieronder leg ik uit waar ze voor pleiten.
Het probleem met verzoeken
Als leidinggevende moet je vaak verzoeken doen aan je team. Mensen voelen zich vaker onder druk gezet om verzoeken in te willigen dan we beseffen. Dit varieert van het accepteren van belastende taken tot het toestaan van toegang tot privé informatie en zelfs onethische handelingen. Simpelweg iets vragen, vooral vanuit een machtspositie, kan ervoor zorgen dat iemand zich onder druk gezet voelt omdat het moeilijk is om “nee” te zeggen.
Hoe doe je een effectief verzoek?
In het artikel reiken Schlund et al. drie strategieën aan om ervoor te zorgen dat medewerkers zich vrijer voelen om een verzoek al dan niet in te willigen:
1. Geef hen tijd om te reageren
Het kan moeilijk zijn om de juiste woorden te vinden om “nee” te zeggen wanneer ze ter plekke worden gevraagd. Om te voorkomen dat iemand akkoord gaat omdat het de weg van de minste weerstand lijkt, kun je hen de tijd geven om na te denken. Bijvoorbeeld, zeg: “Je hoeft niet direct te antwoorden. Denk er gerust even over na en laat het me morgen weten.”
2. Vraag om een reactie via e-mail
E-mail stelt iemand in staat om een potentiële weigering meerdere keren te schrijven en herschrijven totdat ze tevreden zijn met hun antwoord. Zelfs als je je verzoek persoonlijk doet, kun je de ander vragen om hun antwoord per e-mail te sturen.
3. Leg uit hoe ze “nee” kunnen zeggen
Onderzoek heeft aangetoond dat het bieden van de juiste woorden om “nee” te zeggen, kan helpen om iemand zich vrijer te laten voelen een verzoek te weigeren. Bijvoorbeeld, zeg: “Als je wilt weigeren, kun je zeggen: ‘Ik doe het liever niet.'”
Reflectie
De benadering die in het artikel van Schlund et al. wordt besproken, past bij progressiegericht werken en de zelfdeterminatietheorie. Door medewerkers de ruimte en tijd te geven om hun eigen beslissingen te nemen, bevorder je hun autonome motivatie. Dit helpt niet alleen om de kwaliteit van het werk te verbeteren, maar draagt ook bij aan een positieve werkcultuur waarin medewerkers zich gewaardeerd en gerespecteerd voelen.
Lees ook:
In plaats van een verzoek doen, kun je als leider ook delen waar je behoefte aan hebt en dan aan iemand vragen op welke manier die jou daarbij kan en wil helpen. Je bent dan helder over de bedoeling en de intentie en de ander kan checken of die daar op aangaat. Vervolgens kan die op basis van de eigen autonomie en competentie aangeven op welke manier die in de behoefte van de leidinggevende denkt te kunnen voorzien.