Iemand vertelde me het volgende: “De sfeer in ons team is slecht en we hebben al meerdere dingen geprobeerd om de sfeer te verbeteren. We hebben een meeting gehouden om het probleem te bespreken maar die leidde er eerder toe dat de sfeer nog slechter werd. We hebben een etentje georganiseerd maar de helft van het team kwam niet eens opdagen. Wat moeten we doen?” De vraag is legitiem want een negatieve teamsfeer kan zowel het werkplezier als de prestaties van een team negatief beïnvloeden. Hier zijn enkele ideeën om een negatieve teamsfeer om te buigen.
Onderzoek: hoe buig je een negatieve teamsfeer om?
Een interessant onderzoek dat licht werpt op deze kwestie is het onderzoek van De Jong et al. (2014). De Jong et al. (2014) onderzochten drie strategieën om dit aan te pakken:
- communicatiedichtheid (veelvuldige communicatie binnen het team),
- uitwisseling tussen teamleden (onderlinge ondersteuning en feedback),
- taakinterdependentie (samenwerking en afhankelijkheid in taakuitvoering).
Uit het onderzoek bleek dat de strategieën van uitwisseling tussen teamleden en taakinterdependentie effectief waren in het verminderen van negatieve relaties binnen het team, terwijl communicatiedichtheid niet bijdroeg aan deze verbetering. De onderzoekers concludeerden dat onderlinge hulp, feedback en taakafhankelijkheid kunnen helpen om de negatieve effecten van slechte teamrelaties te beperken.
Hoe stimuleer je uitwisseling en taakinterdependentie?
Na het lezen van de bevindingen van dit onderzoek over het verminderen van een negatieve teamsfeer, vraag je je misschien af hoe je deze inzichten praktisch kunt toepassen. Hoewel strategieën als uitwisseling tussen teamleden en taakinterdependentie effectief zijn, kan de toepassing ervan in de dagelijkse praktijk uitdagend zijn. Teams en leiders moeten overwegen hoe ze een cultuur van ondersteuning en samenwerking kunnen creëren en hoe ze deze principes kunnen omzetten in concrete acties die passen bij hun eigen teamdynamiek.
Drie bruikbare technieken
De volgende drie progressiegerichte technieken kunnen behulpzaam zijn:
- Cirkeltechniek: Deze techniek is gericht op het zichtbaar maken van de al bereikte progressie en het identificeren van verder gewenste progressie en stapjes vooruit.
- Reciprociteitsring: In deze aanpak formuleert elk teamlid een verzoek aan de groep, waarna de andere leden hun kennis, middelen en connecties inzetten om te helpen dit verzoek te vervullen.
- Waarderingsmuur: Dit is een oefening waarbij teamleden waardering voor hun collega’s op post-its schrijven en deze op een muur plakken. Een begeleider leest deze vervolgens voor en leidt een gesprek over de inhoud.
Hoe deze technieken helpen
De onderstaande matrix laat zien hoe deze technieken kunnen helpen om de uitwisseling tussen teamleden te versterken en om taakinterdepentie binnen het team te bevorderen.
Technieken | Versterken van uitwisseling
tussen teamleden |
Bevorderen van
taakinterdependentie |
Cirkeltechniek | Bevordert positieve interacties en gezamenlijk bespreken van bereikte en verder gewenste progressie | Stimuleert gezamenlijke doelstellingen en samenwerking voor toekomstige verbeteringen |
ReciprociteitsRing | Moedigt het delen van informatie, kennis en middelen aan, creëert een ondersteunende omgeving | Creëert wederzijdse afhankelijkheid door gezamenlijke probleemoplossing en hulpverlening |
Waarderingsmuur | Stelt teamleden in staat waardering voor elkaar’s gedrag uit te drukken, vermindert negativiteit | Focust op waardering van gedragingen die bijdragen aan teamdoelen, ondersteunt gezamenlijke inspanning |
Conclusie
De integratie van deze progressiegerichte tools binnen teams kan een positieve impact hebben op het verbeteren van de teamsfeer en het versterken van teamrelaties. De technieken helpen om de inzichten van De Jong et al. praktische toe te passen.
- Bruikbaar (6)
- Interessant (2)
Ha Coert,
Ik heb gemerkt dat het houden van een zogenaamd informeel TEAM-UP overleg waarbij progressiegesprekjes gevoerd worden ook goed kan werken om de onderlinge uitwisseling en de sfeer te stimuleren. Het gaat zo. Het team komt eens in de week of twee weken op vrijwillige basis bij elkaar. Bij de plenaire aftrap van het overleg worden kort algemene mededelingen medegedeeld. Vervolgens gaat het team uiteen in groepjes van twee of drie collega’. In circa 30 minuten wisselen collega’s in progressiegesprekjes uit waaraan ze werken maar ook andere onderwerpen kunnen onderwerp van gesprek zijn. Op die manier leren collega’s elkaar beter kennen en wisselen ze heel laagdrempelig kennis en ervaringen uit.
Zeker bij grotere teams of stand-ups waar weinig energie ontstaat kan deze manier van spelen met groepsdynamiek en collegiale uitwisseling ‘zonder agenda’ heel effectief zijn. Die 30 – 45 minuten zijn de investering meer dan waard
Groetjes Annelies
Hallo Annelies,
Dat klinkt als een interessante benadering. Leuk dat dit als nuttig wordt ervaren. In je reactie spreek je van ‘progressiegesprekjes’. Noem je het tijdens de bijeenkomst ook zo?
Open link
► Dit onderzoek, uitgevoerd door Zhao en Epley (2022) onderzoekt waarom mensen vaak aarzelen om anderen om hulp te vragen. Het blijkt dat mensen de positieve gevoelens die anderen ervaren bij het helpen onderschatten. Ze onderschatten consequent de bereidheid van anderen om te helpen, hoe goed helpers zich zouden voelen, en overschatten hoe lastig helpers het zouden vinden. Deze verkeerde inschattingen komen voort uit het onderschatten van de prosociale motivatie van helpers (hun wens om anderen te helpen) en het overschatten van hun motivatie om simpelweg te gehoorzamen. Door prosocialiteit te onderwaarderen, creëren mensen onnodig een barrière om hulp te vragen wanneer ze die nodig hebben. Dit suggereert dat we hulp vragen niet alleen moeten zien als iets waar mensen aan gehoorzamen, maar ook als iets wat mensen uit zichzelf willen doen.