De moderne psychologie heeft ons veel geleerd over motivatie. Goed gemotiveerd zijn is één van de meest waardevolle dingen in het leven. Maar laten we niet streven naar een perfecte motivatie want die zullen we vermoedelijk nooit bereiken.

Lees verder »

De uitdagingen van schoolsluitingen door COVID waren aanzienlijk voor veel jongeren. Recent onderzoek wijst op twee factoren die jongeren kunnen ondersteunen om gemotiveerd te blijven met schoolwerk tijdens dergelijke periodes.

Lees verder »

Carol Dweck, grondlegster van de mindsettheorie, heeft een ambitieus nieuw artikel geschreven in Psychological Review. In dit artikel, waar zij enkele jaren aan heeft gewerkt, presenteert zij een nieuwe theorie die inzicht geeft in hoe persoonlijkheid zich ontwikkelt en hoe aanleg en opvoeding daarin beide een rol spelen. Het interessante van deze theorie is dat deze verbanden legt tussen al bestaande en nieuwe theorieën binnen de psychologie en tevens diverse gebieden binnen de psychologie overkoepelt. Sociaal psychologen hebben vaak het verwijt gekregen dat ze te weinig aandacht besteden aan theorievorming en hoofdzakelijk slechts fragmentarische kennis ontwikkelen. Dweck komt nu met een sterk antwoord in de vorm van een zeer brede theorie die veel psychologische verschijnselen kan verklaren. Dit soort theorievorming is niet alleen belangrijk voor wetenschappers maar ook voor iedereen die in de praktijk te maken heeft met vragen psychologie een rol speelt (en voor wie geldt dit niet?). Goede theorie kan er toe leiden dat psychologen (en andere professionals) problemen aanpakken op beter geïnformeerde, systematischere en meer geïntegreerde manieren. Hieronder leg ik eerst in grote lijnen uit wat de theorie inhoudt. Vervolgens ga ik in op enkele van de hoofdcomponenten van de theorie. 

Lees verder »

In een nieuw artikel onderzoeken Vasconcellos et al., (2019) het bewijs over de relevantie van de zelfdeterminatietheorie (ZDT) voor gymnastiekonderwijs. Ze voerden een meta-analyse (k=265) uit met gebruikmaking van structural equation modeling (SEM), een moderatoranalyse en een padanalyse  en om de belangrijkste verwachtingen van de ZDT te toetsen. Hieronder vat ik het artikel beknopt samen.

Lees verder »

Werkt autonomie-ondersteunend onderwijs ook in andere culturen? Onderzoekers Yu et al. (2016) deden een longitudinale studie naar de effecten van autonomie-ondersteuning bij Chinese leerlingen die de overgang maakten van de basisschool naar het middelbaar onderwijs (N=236). De studie duurde 18 maanden. De onderzoekers namen op 4 momenten vragenlijsten af: in de herfst van de 1e klas (T1), in de lente van de 1e klas (T2), in de herfst van de 2e klas (T3) en in de lente van de 2e klas (T4).

Lees verder »

Er is een boek verschenen over de psychologie van complimenteren: Psychological perspectives on praise (Brummelman (Ed.), 2020). Complimenteren is een techniek die we vaak gebruiken en vaak met de beste bedoelingen. Maar de psychologie van complimenteren is behoorlijk complex. De effecten van complimenten zijn lang niet altijd wat we ervan verwachten. In dit boek belichten 36 onderzoekers in 16 hoofdstukken complimenten vanuit verschillende theoretische perspectieven zoals de self-enhancement theorie, de self-verification theorie, de attributietheorie, en de zelfdeterminatietheorie. Hieronder bespreek ik kort twee interessante hoofdstukken uit het boek.

Lees verder »

De onderzoekers Jayawickreme, Prentice & Fleeson (2020) beschrijven in een nieuw hoofdstuk voorlopig bewijs voor moraliteit als psychologische basisbehoefte. Ik bespreek hieronder enkele onderdelen van dit hoofdstuk. Lees verder »

Recent onderzoek van Lee et al. (2020) brengt de zelfdeterminatietheorie en de mindsettheorie met elkaar in verband. Het onderzoek geeft inzicht in hoe mindset en motivatie relevant zijn voor een goed leven bij oudere mensen. Ook biedt het onderzoek inzicht in hoe de vervulling van psychologische basisbehoeften en mindset met elkaar samenhangen.

Lees verder »

De zelfdeterminatietheorie (ZDT) is relevant voor allerlei contexten waaronder die van de gezondheidszorg. Het benutten van interventies gebaseerd op ZDT kan helpen om gezonde gewoonten te stimuleren en ongezonde gewoonten te belemmeren. Een recente paper (Teixeira et al., 2019) presenteert een overzicht van dit soort gezondheidsbevorderende ZDT-interventies. Lees verder »

Vervulling van de drie psychologische basisbehoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid in werk leidt tot uiteenlopende voordelen voor zowel het individu als voor de organisatie. Wanneer mensen ervaren dat hun behoefte aan autonomie, competentie en verbondenheid in hun werk bevredigd wordt dan is het, kort gezegd, zo dat zij zich beter voelen en beter functioneren. 

Lees verder »

Door onderzoek in de zelfdeterminatietheorie is al lang bekend dat factoren zoals straf, beloning, druk en concurrentie de kwaliteit van de motivatie van individuen kunnen verminderen. Wanneer dit soort factoren toegepast worden, kan de autonome motivatie van individuen, (bestaande uit de intrinsieke motivatie als de geïnternaliseerde motivatie) onder druk komen te staan (lees meer over de aard en het belang van autonome motivatie). Er kan in zulke omstandigheden een meer gecontroleerde motivatie ontstaan die over het algemeen gepaard gaat met angst, spanning en minder goed functioneren. Eén factor die ook de autonome motivatie onder druk kan zetten is het geven van cijfers voor prestaties, een methode die natuurlijk veel gebruikt wordt in scholen. Een nieuw onderzoek van Krijgsman et al. (2017) verkent de relaties tussen het geven van cijfers en de motivatie van leerlingen in de gymnastiekles (N=409).

 Lees verder »

Het dual process model geeft inzicht in hoe docenten de motivatie van leerlingen kunnen ondersteunen. De zelfdeterminatietheorie biedt belangrijke aanknopingspunten voor hoe docenten de motivatie van leerlingen kunnen verbeteren. Dit artikel bevat een samenvatting van dit soort interventies. Wanneer docenten deze interventies toepassen neemt de kans toe dat leerlingen zich beter gaan voelen, meer aangehaakt raken bij de lessen en beter gaan leren en presteren. Jang, Kim & Reeve (2016) laten zien dat een tweesporenaanpak, of, zoals zij het noemen een ‘dual process model’, nodig is om dit te bereiken.

Lees verder »

Een van de vele terreinen waarvoor de zelfdeterminatietheorie (ZDT) relevant is, is leidinggeven (zie bijvoorbeeld hier). ZDT stelt dat een autonomie-ondersteunende manier van leidinggeven allerlei voordelen heeft, zoals een betere motivatie van medewerkers, meer welbevinden bij medewerkers en beter functioneren door medewerkers. Diverse onderzoeken hebben in het verleden al een samenhang laten zien tussen autonomie-ondersteunend leidinggeven en dit soort positieve uitkomsten. Een nieuwe meta-analyse (Slemp et al, 2018, k=83, N=32.870) geeft een gestructureerd overzicht van de correlaties tussen autonomie-ondersteunend leidinggeven en allerlei positieve uitkomsten bij medewerkers.

De zelfdeterminatietheorie (ZDT) werd ontwikkeld door Edward Deci en Richard Ryan. Zij behoren nu tot de meest geciteerde psychologen ter wereld. ZDT is de best onderzochte en meest invloedrijke motivatietheorie van dit moment. We bespreken de waarde van de ZDT voor het onderwijs waarbij we laten zien hoe belangrijk autonomie-ondersteuning en structuur zijn voor een goede motivatie.

Lees verder »

Welke waarden en doelen jonge mensen omarmen heeft veel invloed op de identiteit die zij ontwikkelen, op hoe ze functioneren en op hoe goed zij zich voelen. Als dat zo is, dan is de volgende vraag belangrijk: wat voor soort waarden en doelen zijn goed voor ons en welke zijn minder goed? Grofweg bestaan hier twee soorten antwoorden op waarvoor enig bewijs is maar die wel haaks op elkaar staan: de zelfdeterminatietheorie (Ryan & Deci, 2017) en het persoons-omgevingsfit perspectief (Kristof-Brown et al., 2005).

Lees verder »