Welke waarden zijn goed voor jonge mensen?
Welke waarden en doelen jonge mensen omarmen heeft veel invloed op de identiteit die zij ontwikkelen, op hoe ze functioneren en op hoe goed zij zich voelen. Als dat zo is, dan is de volgende vraag belangrijk: wat voor soort waarden en doelen zijn goed voor ons en welke zijn minder goed? Grofweg bestaan hier twee soorten antwoorden op waarvoor enig bewijs is maar die wel haaks op elkaar staan: de zelfdeterminatietheorie (Ryan & Deci, 2017) en het persoons-omgevingsfit perspectief (Kristof-Brown et al., 2005).
| Trainingen Progressiegericht Werken |
De zelfdeterminatietheorie (ZDT)
De zelfdeterminatietheorie gaat er vanuit dat intrinsieke waarden en doelen beter zijn voor mensen dan extrinsieke (lees meer). Intrinsieke doelen zijn gericht op dingen die onze psychologische basisbehoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid bevredigen. Deze dingen waarderen we inherent, ze zijn een doel op zich. Extrinsieke doelen zijn gericht op instrumentele opbrengsten, zoals geld, roem of macht. Deze opbrengsten zijn instrumenten in de zin dat ze gebruikt kunnen worden om iets anders te bereiken (bijvoorbeeld een dure auto kopen). Ze zijn geen doel op zich. Eerder heb ik onderzoek genoemd dat suggereert dat intrinsieke doelen beter voor ons zijn (zie hier).
Het persoons-omgevingsfit perspectief (POF)
Dit perspectief gaat er vanuit dat elk type waarden en doelen kan leiden tot floreren mits deze maar aansluiten bij de waarden en de doelen die in de omgeving van het individu worden benadrukt. Meerdere onderzoeken hebben laten zien dat individuen die wat betreft hun waarden en doelen passen binnen de cultuur waarin ze zich bevinden, of dat nu een organisatie- of een landscultuur is, zich in het algemeen beter voelen en ook beter functioneren.
World Value Survey onderzoek bij jongeren
Van den Broeck (foto) et al. (2019) probeerden aan de hand van de World Value Survey een antwoord te vinden op de vraag welke van de twee bovengenoemde perspectieven het meest juist is. De onderzoekers brachten op basis van de deze data in kaart wat de gemiddelde waarden per land (voor 54 landen) waren voor intrinsieke en extrinsieke waarden.
Daarnaast onderzochten zij de samenhang tussen deze ‘landswaarden’ en het individuele welzijn van jongeren in de leeftijd van 18 tot 30 jaar (N=25442), rekening houdend met hun individuele waarden. Ze formuleerden twee sets van hypotheses. De eerste set was gebaseerd op de ZDT, de tweede op de POF.
Resultaten bevestigen grotendeels de ZDT
De gevonden resultaten bevestigden in grote lijnen de verwachtingen gebaseerd op de ZDT. Jonge mensen zijn in het algemeen gelukkiger en tevredener met hun leven wanneer ze intrinsieke waarden hebben en leven in landen waarin meer intrinsieke waarden worden benadrukt en waarin extrinsieke waarden als minder belangrijk worden gezien.
Dit gezegd hebbend, is het belangrijk om twee op het oog verrassende resultaten te noemen die uit dit onderzoek kwamen. Ten eerste: jongeren die in landen leven waarin extrinsieke waarden worden benadrukt zeggen zich in het algemeen gelukkiger te voelen als ze extrinsieke doelen stellen dan wanneer ze doelen hebben die haaks staan op de heersende cultuur. Maar toch zijn deze jongeren in deze landen in het algemeen minder gelukkig en tevreden dan jongeren in landen met intrinsieke doelen. Ten tweede: er werd een positieve relatie gevonden tussen extrinsieke en zelf-gerapporteerde gezondheid.
Deze verrassende resultaten kunnen te maken hebben met een vertekenend effect dat kan optreden bij zelfrapportages (lees ook dit). Een illustratie hiervan wordt beschreven in een nieuw boek van Pickett & Wilkinson (2019). In landen met een grotere inkomensongelijkheid bestaat een grotere concurrentie om status. Inwoners van dergelijke landen vinden het in het algemeen belangrijker om een positief beeld van zichzelf te communiceren. Dit kan leiden tot de verrassende situatie dat in een land als Japan minder mensen hun eigen gezondheid als goed beoordelen dan in Amerika, terwijl mensen in dat laatste land een kortere levensverwachting hebben. Er zijn sterke aanwijzingen voor het paradoxale verschijnsel dat in landen met veel sociale problematiek mensen hun eigenwaarde proberen te beschermen door zich zelf positiever te beschrijven dan mensen in landen waar het in veel opzichten beter gaat.
Conclusie en implicaties
Overall bleek de ZDT de gevonden resultaten beter te verklaren. Afgaand hierop lijkt het raadzaam om als individu intrinsieke waarden en doelen te omarmen en onze kinderen ook in deze richting te stimuleren. Ook het veranderen van organisatieculturen en landsculturen in de richting van intrinsiekewaardenculturen lijkt raadzaam.
Met andere woorden: laten we minder belang hechten aan en minder geluk en voldoening verwachten van geld, roem en macht en meer van interessante, leuke en nuttige dingen doen met en voor andere mensen.
2 Comments
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2017.01755/full
Dit onderzoek richt zich op de relatie tussen materialisme en werknemersattitudes en welzijn in Latijns-Amerikaanse landen, met name in Chili en Paraguay. Het doel van het onderzoek is om te begrijpen waarom materialisme schadelijk kan zijn voor het welzijn van mensen en welke mechanismen hierbij een rol spelen. Hoewel er eerder onderzoek is gedaan naar de rol van behoeftebevrediging, suggereert een recente meta-analyse dat behoeftefrustratie mogelijk belangrijker is in dit proces. Dit onderzoek richt zich daarom op zowel behoeftebevrediging als frustratie als onderliggende processen in de relatie tussen materialisme en werknemersattitudes en welzijn.
Het onderzoek werd uitgevoerd in Chili en Paraguay en omvatte in totaal 1260 werknemers. De resultaten laten zien dat materialisme op het werk gepaard gaat met minder positieve attitudes en welzijn van werknemers, zoals werktevredenheid, betrokkenheid en organisatorische betrokkenheid, en meer negatieve uitkomsten zoals burn-out, verloopintenties, negatieve emoties en werkonzekerheid. Belangrijk is dat behoeftefrustratie uniek bijdraagt aan de schadelijke effecten van materialisme, naast behoeftebevrediging. Dit betekent dat het belangrijk is om beide constructen te onderscheiden en te zorgen voor bevrediging van basisbehoeften en het verminderen van behoeftefrustratie om de negatieve effecten van materialisme te verminderen.
De resultaten van dit onderzoek zijn relevant voor organisaties die zich willen richten op het bevorderen van het welzijn van werknemers. Het is belangrijk voor organisaties om te bevorderen dat werknemers zich richten op intrinsieke waarden, zoals zelfontwikkeling, gemeenschapsbetrokkenheid en affiliatie, in plaats van extrinsieke waarden, zoals financieel succes en imago. Organisaties kunnen hiervoor hun cultuur en beloningssystemen aanpassen en streven naar het bevredigen van basisbehoeften en het verminderen van behoeftefrustratie. Dit kan worden gedaan door bijvoorbeeld transformatief leiderschap te stimuleren, rechtvaardigheid te waarborgen en hoogwaardig werk te bieden, terwijl organisatorische politiek wordt beperkt. Dit onderzoek draagt daarom bij aan het begrip van de mechanismen achter de schadelijke effecten van materialisme en biedt praktische aanbevelingen voor organisaties om het welzijn van werknemers te bevorderen.
Open link
► Dit onderzoek (Reyes et al., 2023), gebaseerd op de zelfdeterminatietheorie, stelt dat materialisme op de werkplek – de waarde die aan extrinsieke (roem, geld, imago) tegenover intrinsieke (relaties, prosocialiteit, zelfontwikkeling) werkdoelen wordt gehecht – een belangrijke oorzaak van burn-out is. Uit een drie-golf longitudinale studie onder 1841 Chileense werknemers bleek dat materialisme burn-out voorspelde via verhoogde frustratie van basis psychologische behoeften. Bovendien bleek burn-out latere frustratie te voorspellen, wat wijst op een gevaarlijke wederkerige relatie. Er wordt gesuggereerd dat burn-out kan worden verminderd door minder belang te hechten aan extrinsieke doelen en intrinsieke doelen en een werkomgeving die basisbehoeften niet frustreert te bevorderen, in tegenstelling tot gangbare organisatiepraktijken.