Zelf-uitleg is een leerstrategie waarbij de lerende persoon conclusies trekt over causale of conceptuele relaties binnen de lesstof wat leidt tot beter begrip. Door zelf-uitleg kan de lesstof door door leerders in verband worden gebracht met eerdere kennis die zij al hebben opgedaan en wordt de lesstof betekenisvol voor hen. Verschillende eerdere onderzoeken laten zien dat zelf-uitleg een effectieve leerstrategie is.

Lees verder »

Een nieuw artikel van Milyavskaya, et al. (2018) gaat in op de vraag waarom we soms inspannende taken doen zonder dat we hiervoor een beloning ontvangen. Het artikel beschrijft onderzoek dat in gaat op de vraag in hoeverre interesse en self-efficacy (het vertrouwen in de eigen bekwaamheid de taak succesvol te kunnen vervullen) kunnen verklaren dat we onbeloonde inspanningen leveren. Ook gaat het onderzoek in op de vraag in hoeverre interesse en self-efficacy kunnen verklaren dat we niet altijd even moe zijn na inspannend werk. 

Lees verder »

Onderzoekers Gillison et al. (2018) hebben een meta-analyse uitgevoerd om het effect te bepalen van technieken gebaseerd op de zelfdeterminatietheorie (ZDT) op motivatie voor gezond gedrag. In 8 databases zochten zij relevante publicaties uit de periode van 1970-2017. In de meta-analyse namen zij uiteindelijk 74 onderzoeken mee die alle een controlegroep hadden en een voor- en nameting. De gebruikte technieken werden gegroepeerd tot 18 ZDT technieken. Er werd gekeken naar het effect van het gecombineerde gebruik van deze technieken op de volgende uitkomsten: 1) beleefde autonomie, 2) beleefde competentie, 3) beleefde verbondenheid, 4) autonome motivatie en 5) beleefde autonomie-ondersteuning. Ook werd gekeken naar de afzonderlijke effecten van de ZDT-technieken.

Lees verder »

Het begrip signature strengths, ofwel karaktersterktes, werd gelanceerd door twee vooraanstaande figuren binnen de positieve psychologie, Peterson & Seligman (2004). Deze twee auteurs, exponenten van de zogenaamde strengths movement, stelden dat het identificeren en gebruiken van je kenmerkende sterktes een (of zelfs ‘de’) belangrijke basis voor menselijk floreren is. De auteurs ontwikkelden een vragenlijst, de VIA Inventory of Strengths (VIA-IS) die populair is bij veel coaches en loopbaanadviseurs en waarmee de kenmerkende karaktersterktes van mensen zouden kunnen worden geïdentificeerd. De populariteit van deze vragenlijst is groot. Maar de wetenschappelijke onderbouwing ervan en de onderbouwing van de uitgangspunten die ten grondslag liggen aan de sterktebenadering binnen de positieve psychologie zijn minder groot. Er is nu een artikel verschenen van Schutte & Malouff (2018) waarin zij een meta-analyse beschrijven naar de effecten van interventies gericht op signature strengths. Hoe overtuigend laat dit artikel de onderbouwing van de signature strengths benadering zien?

Lees verder »

Eerder schreef ik al eens over zuiver altruïsme (hier). In dat stuk legde ik uit dat zuiver altruïsme echt bestaat, in weerwil van wat sommige mensen denken en dat het ons een goed gevoel geeft. Ook legde ik uit dat de evolutietheorie een goede verklaring biedt voor waarom zuiver altruïsme een aangeboren menselijke neiging is. De Engelse onderzoekers Cutler & Campbell-Meiklejohn (2018) hebben onderzoek gedaan dat de kennis over zuiver altruïsme uitbreidt. Hun onderzoek was een meta-analyse van fMRI-studies (k=36; N=1150).

Lees verder »

Er is een nieuwe publicatie verschenen over de effecten van negatieve feedback op intrinsieke motivatie. Binnen de psychologische literatuur zijn er nu twee empirisch in zekere mate onderbouwde perspectieven op dit onderwerp.

Lees verder »

Een van de vele terreinen waarvoor de zelfdeterminatietheorie (ZDT) relevant is, is leidinggeven (zie bijvoorbeeld hier). ZDT stelt dat een autonomie-ondersteunende manier van leidinggeven allerlei voordelen heeft, zoals een betere motivatie van medewerkers, meer welbevinden bij medewerkers en beter functioneren door medewerkers. Diverse onderzoeken hebben in het verleden al een samenhang laten zien tussen autonomie-ondersteunend leidinggeven en dit soort positieve uitkomsten. Een nieuwe meta-analyse (Slemp et al, 2018, k=83, N=32.870) geeft een gestructureerd overzicht van de correlaties tussen autonomie-ondersteunend leidinggeven en allerlei positieve uitkomsten bij medewerkers.

Kort geleden verscheen een artikel waarin twee meta-analyses beschreven werden over de effecten van mindsets en mindsetinterventies (Sisk et al., 2018). De auteurs concluderen dat de resultaten in beide analyses zwak waren en dat het onderwijs haar tijd en geld beter aan andere zaken kan besteden dan aan mindset-interventies. Wel brengen ze de nuancering aan dat hun onderzoek suggereert dat mindset-interventies wel de moeite waard lijken voor speciale risicogroepen. Ik nam contact op met Carol Dweck (Stanford University) en David Yeager (University of Texas) over het Sisk et al. artikel en door mijn contact met hen realiseerde ik me dat er nogal wat op het artikel af te dingen valt. Niet alleen op hun gevonden resultaten, maar, belangrijker nog, ook op hun interpretatie van die resultaten. Lees hieronder waarom zelfs uit het problematische artikel van Sisk et al., blijkt dat mindset-interventies wel degelijk interessant en belangrijk zijn.Lees verder »

We worden dagelijks geconfronteerd met een enorm aanbod aan informatie. Helaas valt het vaak niet mee om die informatie allemaal goed te beoordelen? Welke informatie is goede informatie en welke informatie is misinformatie? In hoeverre bevat de informatie die je krijgt voorgeschoteld waarheden of onwaarheden/schijnwaarheden? Eén reden waarom het niet gemakkelijk is om informatie te beoordelen is dat we maar een beperkte hoeveel tijd hebben en toegang tot bronnen om de juistheid van informatie te controleren. Daarbij komt dat we door onze psychologische make-up vaak niet geneigd zijn om kritisch te controleren wat ons voorgeschoteld wordt. Daar nog bovenop komt dat er vaak hardnekkige obstakels zijn tegen het veranderen van foutieve denkbeelden. Toch is het belangrijk om te weten hoe misinformatie bestreden kan worden omdat het schadelijk kan zijn. Nieuw onderzoek van Chan et al. (2017) kan wellicht helpen.

Lees verder »

De replicatiecrisis binnen de psychologie heeft laten zien dat vrij veel onderzoeksresultaten uit het verleden niet vertrouwd kunnen worden. Sommige cynici zien hierin een reden om de hele psychologie af te schrijven en niet serieus meer te nemen. Dit vind ik een onlogische en onverstandige reactie. De replicatiecrisis komt voort uit een tekortschieten aan methodische en statistische kwaliteit van onderzoeken en een te geringe aandacht voor replicatiestudies en negatieve resultaten. De oplossing kan niet zijn om het hele idee van wetenschappelijkheid in de psychologie los te laten. Niet wetenschappelijke beweringen over psychologie zijn nog veel zwakker in methodische zin en daarmee nog minder betrouwbaar. Nee, de oplossingsrichting ligt in het methodisch versterken van wetenschappelijk psychologisch onderzoek (lees hier een voorbeeld van hoe Carol Dweck deze handschoen zeer serieus oppakt). De huidige situatie brengt met zich mee dat er, als het ware, een nieuwe inventaris moet worden opgebouwd van psychologische kennis. We kunnen er niet meer vanuit gaan dat onderzoeksresultaten uit het verleden automatische vertrouwd kunnen worden. Ieder onderwerp binnen de psychologie moet kritisch onder de loep genomen worden.

Lees verder »

Het komt nogal eens voor dat organisaties proberen de effectiviteit van een training of scholing te beoordelen via een evaluatieformulier. Op dat formulier staan enkele vragen die deelnemers moeten invullen over de trainer(s) en over de training zelf. Ze kunnen op het formulier aangeven hoe interessant en goed ze de training en de trainer(s) vonden. Ook in het onderwijs wordt meer dan vroeger aandacht gegeven aan beoordelingen van docenten door leerlingen. Ook daar is de aanname dat deze beoordelingen een goede indicatie geven van hoe goed de lessen van de betreffende docent waren. In de Verenigde Staten worden in een aantal gevallen beoordelingen van universiteitsdocenten ook online gepubliceerd.

Lees verder »

Vijftien jaar geleden verscheen er een wetenschappelijk artikel met als titel Bad is stronger than good, geschreven door Baumeister et al. (2001). In dat artikel werden talloze onderzoeken beschreven naar de zogenaamde negativiteitsfout (negativity bias). Het artikel citeert onderzoek dat laat zien dat negatieve gebeurtenissen, emoties en informatie een sterker effect op ons hebben dan positieve. Ze concluderen aan het eind van het artikel:

“In our review, we have found bad to be stronger than good in a disappointingly relentless pattern. We hope that this article may stimulate researchers to search for and identify exceptions; that is, spheres or circumstances in which good events outweigh bad ones. Given the large number of patterns in which bad outweighs good, however, any reversals are likely to remain as mere exceptions.”

Lees verder »

Vorig jaar schreef ik al dat het bestaan van het ego-depletie twijfelachtig is (hier) en dat concept gebaseerd is op een simplistische manier van denken over psychologie (hier). Nu lijkt het doek voor het concept ego-depletie definitief te vallen. Daniel Enger beschrijft in een artikel in Slate hoe het concept stap voor stap van zijn voetstuk is gevallen.

Lees verder »

Recent schreef ik over het replicatieprobleem in de sociale wetenschap. Ik schreef dat een groot team van onderzoekers 100 psychologische en sociaalwetenschappelijke onderzoeken die waren gepubliceerde in voorstaande tijdschriften, heeft gerepliceerd. Het resultaat: veel van de effecten die in de originele studies werden gevonden, werden in de replicatiestudies niet gevonden en veel van de effecten die in de replicatiestudies wel werden gevonden ware zwakker dan de effecten die werden gevonden in de originele studies. Ik vroeg mij af of er onder die 100 studies ook studies naar de groeimindset waren en, zo ja, of de bevindingen hiervan wel of niet gerepliceerd zijn.

Monitoren van progressie werkt. Hoewel het belang van het monitoren van progressie al vaak is benadrukt is er nog weinig empirisch bewijs voor hoe sterk het effect van het monitoren van progressie is op het bereiken van doelen. In een nieuw artikel van Harkin et al. (2015) wordt een meta-analyse beschreven die als doel had om deze vraag te beantwoorden.

In dit onderzoek werden 138 experimenten meegenomen (N=19951) waarin deelnemers random werden toegewezen aan een interventie bedoeld om progressie-monitoring te bevorderen of aan een controlegroep. Bij al deze experimenten is gerapporteerd hoe het effect van die interventie was (in welke mate ging men inderdaad progressie meer monitoren?) en in hoeverre doelen werden bereikt (was het inderdaad zo dat het monitoren van progressie meer samenging met het bereiken van doelen?).

Lees verder »