Meta-analyse van het effect van ZDT-technieken op motivatie voor gezond gedrag

Onderzoekers Gillison et al. (2018) hebben een meta-analyse uitgevoerd om het effect te bepalen van technieken gebaseerd op de zelfdeterminatietheorie (ZDT) op motivatie voor gezond gedrag. In 8 databases zochten zij relevante publicaties uit de periode van 1970-2017. In de meta-analyse namen zij uiteindelijk 74 onderzoeken mee die alle een controlegroep hadden en een voor- en nameting. De gebruikte technieken werden gegroepeerd tot 18 ZDT technieken. Er werd gekeken naar het effect van het gecombineerde gebruik van deze technieken op de volgende uitkomsten: 1) beleefde autonomie, 2) beleefde competentie, 3) beleefde verbondenheid, 4) autonome motivatie en 5) beleefde autonomie-ondersteuning. Ook werd gekeken naar de afzonderlijke effecten van de ZDT-technieken.

Resultaten

De analyse laat zien dat het gecombineerd gebruik van de technieken positieve effecten heeft op de beleefde autonomie-ondersteuning, motivatie en psychologische behoeftenbevrediging. De onderstaande tabel laat de gevonden effecten zien:

Verder bleek dat de positieve effecten zowel bij kinderen als bij volwassenen werden gevonden. Vervolgens werd er via regressie-analyses gekeken naar de effecten van afzonderlijke technieken op de onderzochte uitkomsten. Hieruit bleek dat er slechts bij enkele technieken sprake was van een afzonderlijk effect op de onderzochte uitkomsten. Dit suggereert dat het vooral het gecombineerde gebruik van ZDT-technieken is, dat werkt. De onderstaande tabel toont de verklaarde variantie van het gecombineerd gebruik van de technieken op autonomy satisfaction (AS), competence satisfaction (CS), relatedness satisfaction (RS) en automous motivation (AM). Tevens laat de tabel zien welke technieken de onderzochte uitkomsten voorspelden.

Er waren, tot slot, nog enkele meer subtiele en verrassende uitkomsten. Heel kort:  tegen de theoretische verwachtingen in bleken enkele technieken negatieve voorspellers van tenminste één uitkomst (encouraging group activities, demonstrating involvement with a client, providing information and structure). Voor meer informatie over deze en nog enkele andere bevindingen verwijs ik naar het artikel zelf.

Discussie

Drie dingen vind ik vooral interessant in dit artikel. Ten eerste de beschrijving van de 18 ZDT-technieken. Deze lijst kan bijvoorbeeld interessant zijn voor trainingsdoeleinden. Ten tweede de algemene bevinding dat het gecombineerd gebruik van deze technieken leidt tot een betere motivatie en psychologische behoeftenbevrediging wat effectiever gedrag en beter gevoel voorspelt. Ten derde dat het gebruik van afzonderlijke technieken slechts in geringe mate lijkt bij te dragen aan de positieve effecten. Dit suggereert dat het belangrijk is deze technieken in combinatie met elkaar te gebruiken.