Sinds een jaar of 10 is deliberate practice vrij bekend geworden (hoewel velen meer bekend zijn met de onjuiste verbastering door Malcolm Gladwell ervan als de 10.000-uren-regel).  Zoals te lezen valt in populaire publicaties (zoals het boek Peak) is deliberate practice een vorm van oefenen die een belangrijke rol speelt in het opbouwen van topbekwaamheid). Maar de laatste jaren zijn er enkele publicaties verschenen (zoals Macnamara, 2014) die suggereren dat deliberate practice een minder grote rol speelt dan uit eerder onderzoek bleek. Pionier in het onderzoek naar deliberate practice, Anders Ericsson, gaat samen met Kyle Harwell in een nieuw artikel gedetailleerd in op de recente kritieken. Lees verder »

Klopt het dat we bij feedback op ons eigen functioneren geen negativiteitsbias maar een positiviteitsbias hebben? Er wordt vaak gesproken van een negativiteitsbias die bij de meesten van ons in allerlei situaties optreedt. Deze houdt in dat we negatieve informatie eerder opmerken en er sterker door beïnvloed worden. Maar hoe verhoudt deze negativiteitsbias zich tot een ander verschijnsel waar we ook vaak over horen, namelijk de self-enhancement bias? Dit laatste verschijnsel houdt in dat we een voorkeur hebben voor positieve informatie over onszelf zodat we een positief zelfbeeld kunnen bewaren. Klopt het nou dat bij informatie over ons eigen functioneren geen negativiteitsbias maar een positiviteitsbias hebben? Nieuw onderzoek van Müller-Pinzler et al. (2019) geeft antwoord op deze vraag. Lees verder »

Wat is de menselijke natuur? Tot welk gedrag zijn we veroordeeld omdat het in onze genen zit? Welke gedragingen zijn niet voor ons weggelegd omdat ze tegen onze natuur ingaan? Welk gedrag moeten we bestrijden omdat het onnatuurlijk en dus slecht is? Een nieuw artikel van de filosofen Allchin & Werth (2019) betoogt dat er iets mis is met al deze vragen. Ze zijn alle gebaseerd op wat zij de naturaliseerfout noemen. In dit artikel kun je lezen wat de naturaliseerfout inhoudt en hoe deze samenhangt met verschillende aspecten van essentialistisch denken. Lees verder »

De confirmation bias (bevestigingsfout) is één van de bekendste cognitieve fouten die we maken. Het is onze neiging om informatie die onze eerdere overtuigingen bevestigt eerder te zien en zwaarder te wegen dan andere informatie. In dit artikel kun je meer lezen over wat we weten over deze fout. Hoe komt hij tot stand en hoe vindt hij plaats? En welke effecten heeft hij op hoe we met elkaar omgaan en of we wel of niet progressie boeken? Lees verder »

Luisteren naar progressie kan verrassend veel opleveren. Merken dat je betekenisvolle progressie boekt, draagt bij aan een positieve werkbeleving. Als je vooruitkomt in iets wat belangrijk of interessant voor je is, denk je positiever over je werk, voel je je beter en is je motivatie voor je werk beter. Deze positieve werkbeleving draagt bij aan hoe goed je functioneert. Omdat progressie vaak lastig op te merken is, is het verstandig om bewust aandacht te besteden aan het monitoren van progressie. Dit kun je zelf doen door af en toe bewust na te denken over welke progressie je hebt geboekt. Maar je kunt dit ook samen met anderen doen. In dat geval kunnen er nog meer positieve effecten optreden. Je kunt dit doen door de ander te vragen naar de betekenisvolle progressie die hij of zij recent heeft weten te bereiken en te luisteren naar de progressie die die persoon vervolgens beschrijft. Lees verder »

De wat-nog-meer-vraag is een type vraag waarbij je je gesprekspartner uitnodigt om meer uitleg of voorbeelden te geven. Veel mensen gebruiken dit soort vragen nog niet zoveel terwijl ze meerdere voordelen kunnen hebben. Ze hebben zowel voordelen voor de degene die ze stelt als voor degene aan wie ze gesteld worden. Ze kunnen in veel soorten gespreks- en overlegsituaties goed van pas komen. Lees hier hoe je deze vragen kunt inzetten om je gesprekken meer te laten opleveren. Lees verder »

Onlangs hielp ik een leidinggevende bij het voorbereiden van een gesprek. De manager wilde in dat gesprek een teamlid gaan vertellen dat hij voor een bepaald soort project niet opnieuw zou worden gevraagd. De reden was dat deze medewerker dit soort project voor de derde keer niet goed had uitgevoerd. Dit terwijl er al diverse gesprekken over waren geweest en er tevens hulp was geboden. Om ervoor te zorgen dat het volgende project van dit type goed zou worden uitgevoerd zou een ander teamlid dit gaan doen. De leidinggevende vond het gesprek spannend om twee redenen. De eerste reden was dat hij wist dat dit teamlid dit soort projecten wel graag wilde blijven doen. De tweede reden was dat hij bang was dat het teamlid boos zou worden als hij zou horen dat hij het volgende project niet zou mogen leiden. De leidinggevende zei: “Ik weet al precies wat hij gaat zeggen! Hij wordt heel boos en gaat zeggen dat het niet zijn schuld was dat het project niet succesvol was en dat het niet eerlijk is van mij om hem niet nog een kans te geven.”Lees verder »

Wie wil er nog een leiderschapsrol hebben in een grote organisatie in deze complexe tijden? De rol van leiders is namelijk behoorlijk uitdagend. Om te beginnen zijn organisaties zelf vaak enorm complex. Binnen organisaties krijg je als leider te maken met allerlei problemen, meningsverschillen en uiteenlopende belangen. Hoe kun je als leider nu ooit beschikken over de informatie, kennis en vaardigheden om te komen tot overbrugging van deze tegenstellingen en tot oplossingen van deze problemen? En kijk dan eens naar de omgeving waarin organisaties moeten opereren. Die kenmerken zich ook al door een enorme complexiteit, verandering en onzekerheid. Hoe kun je als leider in al deze turbulentie ooit zeker weten welke kant het op moet met de organisatie? Vraagt het zijn van een leider niet om bijna bovenmenselijke energie, capaciteiten en sociale vaardigheden? Lees verder »

Wanneer je als leidinggevende een progressiegericht stuurgesprek hebt gevoerd met een medewerker hoop je uiteraard dat die medewerker vervolgens gaat proberen om te voldoen aan de verwachting die je hebt geformuleerd in het gesprek. Maar het kan gebeuren dat dit niet of niet voldoende het geval is. Wat kun je in zo’n geval doen? Moet je dan je progressiegerichte stuuraanpak maar loslaten en iets anders proberen? Of zoals iemand het een tijdje geleden vroeg: “Wanneer komt het moment waarop je zegt: “En nu ben ik er helemaal klaar mee!”?” In dit artikel probeer ik die vraag te beantwoorden. Lees verder »

Progressiegericht sturen is een aanpak om verwachtingen aan iemand duidelijk te maken. Dit gebeurt op zo’n manier dat de persoon begrijpt wat nodig is om te gaan doen en waarom dat nodig is om te gaan doen. De persoon die stuurt neemt het perspectief van de ander serieus, ook als die ander tegenwerpingen of bezwaren naar voren brengt (zie  hier). Ook krijgt de ander de gelegenheid om zelf te bepalen hoe hij aan de verwachting kan gaan voldoen. Hieronder kun je 5 principes van progressiegericht sturen lezen. Lees verder »

Als mensen dingen doen die ons dwars zitten of pijn doen kunnen we soms een sterke neiging voelen opkomen om hen dit betaald te zetten. De impuls om te straffen en wraak te nemen kan soms heel krachtig zijn. Dit geldt in extreme gevallen. Als iemand een moord op zijn geweten heeft, kan het zijn dat nabestaanden de moordenaar toewensen dat hij mag rotten in de hel. Maar ook in mindere extreme situaties kunnen we de neiging op voelen komen om de ander te laten boeten. Als iemand ons op het werk of in ons privéleven dwarszit kan het zijn dat we loeren op een kans om wraak te nemen. In een conflictsituatie hoorde ik eens iemand zeggen: “Ik wil het conflict niet eens oplossen. Ik wil alleen maar boos zijn en dat hij zich minstens even slecht gaat voelen als ik.” Een docent hoorde ik eens tegen een collega zeggen over een groepje leerlingen dat zich storend had opgesteld: “Hoe kunnen we hen straffen?” Ik ken en begrijp de neiging tot straffen en wraak nemen goed maar ik vermoed dat we er beter niet aan kunnen toegeven. Lees verder »

De ‘Piramide van Maslow‘ is één van de bekendere ideeën uit de psychologie. Abraham Maslow formuleerde dit idee in zijn publicaties ‘A Theory of Motivation‘ (1943) en Motivation and Personality (1954). Kort gezegd houdt dit idee in dat mensen hiërarchisch geordende basisbehoeften hebben die essentieel zijn voor een gezonde ontwikkeling. Dit idee is intuïtief aansprekend gebleken want het is erg populair geworden binnen en buiten de psychologie. Dat het binnen de psychologie populair is blijkt het uit feit dat het in vrijwel geen enkel inleidend psychologiehandboek ontbreekt. Dat het buiten de psychologie populair is geworden blijkt onder andere uit het feit dat een grapje waarin wifi als nieuwe basisbehoefte is toegevoegd aan de Maslow piramide meteen wordt begrepen door vrijwel iedereen. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat wij regelmatig vragen krijgen over hoe de piramide van Maslow verschilt van de nieuwe dominante motivatietheorie binnen de psychologie, de zelfdeterminatietheorie (ZDT, zie onder andere Ryan & Deci, 2017). Die theorie poneert immers ook basisbehoeften die essentieel zijn voor een gezonde ontwikkeling. Hieronder beantwoord ik die vraag vanuit 4 verschillende perspectieven. Lees verder »

Wat zijn enkele activerende gesprekstechnieken die coaches kunnen inzetten? In progressiegerichte coachingsgesprekken zijn cliënten normaal gesproken meer aan het woord dan coaches. Ze krijgen ruim baan om hun gedachten uit te spreken en hardop na te denken. Coaches sluiten aan op wat cliënten zeggen en stellen vragen waarna cliënten weer door kunnen praten. Stap voor stap krijgen cliënten zo de gelegenheid om te formuleren welke progressie ze willen bereiken en hoe ze dat voor elkaar kunnen krijgen. Soms komen cliënten echter niet zo gemakkelijk op gang in een gesprek. Coaches vragen zich regelmatig af hoe ze dergelijke, niet zo spraakzame, cliënten kunnen activeren. Hieronder beschrijf ik enkele van die activerende gesprekstechnieken voor coaches. Lees verder »

Feedback, informatie over de effecten van ons gedrag, kan ons helpen om beter worden in wat we doen. Zelf hebben we per definitie maar een beperkt zicht op de effecten van ons handelen. Andere mensen kijken vanuit een ander perspectief naar wat we doen en kunnen daarom andere dingen zien. Ze beschikken bovendien misschien over meer of andere kennis en vaardigheden waardoor hun feedback extra leerzaam kan zijn voor ons. Of deze positieve effecten van feedback gerealiseerd worden, hangt af van waarover de feedback gaat, hoe de feedback wordt geformuleerd en gedoseerd en van wat de ontvanger vervolgens doet met de feedback. Via de onderstaande checklist kun je zicht krijgen op welke principes van effectieve feedback je al toegepast en welke mogelijkheden voor progressie er zijn.
Lees verder »