Door onderzoek in de zelfdeterminatietheorie is al lang bekend dat factoren zoals straf, beloning, druk en concurrentie de kwaliteit van de motivatie van individuen kunnen verminderen. Wanneer dit soort factoren toegepast worden, kan de autonome motivatie van individuen, (bestaande uit de intrinsieke motivatie als de geïnternaliseerde motivatie) onder druk komen te staan (lees meer over de aard en het belang van autonome motivatie). Er kan in zulke omstandigheden een meer gecontroleerde motivatie ontstaan die over het algemeen gepaard gaat met angst, spanning en minder goed functioneren. Eén factor die ook de autonome motivatie onder druk kan zetten is het geven van cijfers voor prestaties, een methode die natuurlijk veel gebruikt wordt in scholen. Een nieuw onderzoek van Krijgsman et al. (2017) verkent de relaties tussen het geven van cijfers en de motivatie van leerlingen in de gymnastiekles (N=409).
Motivatie is energie voor actie. We zijn meestal geneigd om te kijken naar de hoeveelheid motivatie die iemand heeft om iets te doen. Maar belangrijker dan de hoeveelheid motivatie die iemand heeft, is de kwaliteit van de motivatie die iemand heeft. Een type motivatie van een minder goede kwaliteit is gecontroleerde motivatie. Dit is de motivatie die we hebben als we onder druk gezet zijn om iets te doen of verleid zijn om iets te doen. De kwaliteit van gecontroleerde motivatie is niet zo goed omdat hij gepaard gaat met angst en tegenzin. We voeren de taak die ons gevraagd is wel uit maar de kwaliteit van ons werk is niet zo goed, we houden het minder lang vol, we vinden de taak niet zo leuk en we hebben de neiging om ons er zo snel en gemakkelijk mogelijk van af te maken.
Een type motivatie van een goede kwaliteit is autonome motivatie. Dit is de motivatie die we voelen als we iets doen wat we interessant vinden (dit heet intrinsieke motivatie) en als we iets doen wat we belangrijk vinden (dit heet geïnternaliseerde motivatie). Als we autonoom gemotiveerd zijn, staan we er volledig achter om te doen wat we doen. We voelen ons goed terwijl we de taak doen, we krijgen er energie van, we voeren de taak goed uit en we houden het lang vol.
Diverse onderzoeken hebben laten zien dat de kwaliteit van motivatie van leerlingen gedurende een schooljaar meestal afneemt. Deze minder goede motivatie gaat gepaard met zich minder goed voelen en minder goed functioneren (wat betreft gedrag en cijfers). Rinat Cohen et al. (2022) onderzochten de redenen voor deze afnemende motivatie.
Hoe vindt internalisatie van motivatie plaats? Het komt regelmatig voor dat we dingen moeten doen die we niet inherent leuk of interessant vinden. Als dit zo is hebben we een andere reden nodig om de activiteit toch gemotiveerd uit te voeren. Hierbij speelt motivatie-internalisatie een belangrijke rol. Bex Hewett deed onderzoek naar hoe internalisatie plaatsvindt.
Naar aanleiding van mijn artikel De do’s en don’ts van autonomie-ondersteuning stuurde een hogeschooldocent me enige tijd geleden enkele interessante vragen. Hieronder noem ik die vragen en beantwoord ik ze beknopt.
Coert Visser, 2014, O&O, Tijdschrift voor Human Resource Development, (pdf)
Competentieontwikkeling is belangrijk voor individuen en organisaties. Dit artikel schetst de voordelen van interessegericht ontwikkelen, het je structureel verdiepen en bekwamen in dat wat je interesseert, zowel op de korte als de lange termijn.
De zelfdeterminatietheorie (ZDT) werd ontwikkeld door Edward Deci en Richard Ryan. Zij behoren nu tot de meest geciteerde psychologen ter wereld. ZDT is de best onderzochte en meest invloedrijke motivatietheorie van dit moment. We bespreken de waarde van de ZDT voor het onderwijs waarbij we laten zien hoe belangrijk autonomie-ondersteuning en structuur zijn voor een goede motivatie.
In de huidige tijd is het belangrijk dat medewerkers tevreden zijn over hun werk en zich betrokken voelen bij hun organisatie. Wanneer dit namelijk het geval is, voelen ze zich beter en functioneren ze beter. Ook hebben ze dan sterker de neiging om bij de organisatie te blijven werken. Het is dus een belangrijke vraag hoe we deze positieve effecten op medewerkers kunnen bereiken. Güntert (2015) deed een onderzoek, gebaseerd op de zelfdeterminatietheorie en vond enkele interessante resultaten.
Als je één beginpunt zou moeten aanwijzen in de ontstaansgeschiedenis van de zelfdeterminatietheorie zou dat waarschijnlijk een klassiek onderzoek van Ed Deci naar intrinsieke motivatie moeten zijn. Hij publiceerde dat onderzoek in 1971 en het was de eerste belangrijke publicatie in een enorme reeks van publicaties die zou volgen van Ed Deci en Richard Ryan en een steeds groter wordend netwerk van onderzoekers. Hier kun je een korte beschrijving lezen van dat onderzoek.
Edward Deci, grondlegger van de zelfdeterminatietheorie, benadrukt het belang van autonome motivatie en autonomie-ondersteuning. In een TED-presentatie legt Deci uit dat autonoom gemotiveerd zijn je prestaties verbetert, vooral bij ‘heuristische activiteiten’. Als we Deci’s video tonen in trainingen, krijgen we soms de vraag: Wat zijn heuristische activiteiten? Laten we dat eens nader bekijken.
Eén manier om te weer te geven wat progressiegericht werken inhoudt, is vervat in een model dat ik introduceerde in Kiezen voor progressie. Het model (zie figuur rechts) beschrijft hoe zowel een groeimindset als autonome motivatie het leveren van effectieve inspanning bevorderen en hoe inspanning progressie bevordert. In dit artikel kun je iets meer lezen over wat dit model inhoudt en hoe het bruikbaar is. Kijkend naar dit model zou je je kunnen afvragen of er ook een pijtje tussen groeimindset en autonome motivatie moet staan. Is het zo dat een groeimindset en autonome motivatie elkaar ook versterken of in ieder geval beïnvloeden? Ik heb me dit wel vaker afgevraagd en ook anderen hebben me deze vraag wel eens gesteld. Deze vraag is bij mijn weten nog meer één keer direct onderzocht.
Onderzoek binnen de zelfdeterminatietheorie heeft laten zien dat individuen die autonoom gemotiveerd zijn meer progressie boeken en zich beter voelen. Ook heeft onderzoek laten zien dat autonomie-ondersteuning door ouders, leraren of leidinggevenden de autonome motivatie van respectievelijk kinderen, leerlingen en medewerkers vergroot. Dat klinkt logisch en eenvoudig. Maar er is nog iets meer aan de hand in het samenspel tussen deze variabelen. Nieuw onderzoek van Levine et al. (2020) laat namelijk zien dat er een opwaartse spiraal optreedt tussen autonome motivatie en autonomie ondersteuning.
Een nieuwe studie (Boncquet et al., 2023) onderzocht de invloed van mindset en motivatie op leerprestaties van brugklasleerlingen (N=3415). Deze studie richtte zich op de kwaliteit van motivatie volgens de zelfdeterminatietheorie en de mindset over intelligentie volgens het framework van Carol Dweck. Het doel was om de impact op leeruitkomsten zoals betrokkenheid, leerstrategieën en prestaties te onthullen.
In dit artikel pleitte ik voor een accentverschuiving van niveaudenken naar progressiedenken, zonder overigens niveaudenken radicaal overboord te zetten. De reden om meer nadruk te leggen op progressiedenken is dat het meer motiveert en activeert. In reactie op mijn stuk vroeg Pim Lagrand het volgende: “Hoe past deze kijk op de situatie dat een manager bepaalde resultaten verwacht van zijn medewerker? Mijn idee is dat het niveaudenken helpt om als manager duidelijk je verwachting aan te geven bij de medewerker (bijv. de software-aanpassing dient uiterlijk eind van deze week gereed te zijn en te voldoen aan de interne kwaliteitseisen). Zou het progressiedenken de manager en medewerker kunnen helpen op de weg naar het bereiken van het verwachte resultaat?” In reactie op deze interessante vraag zet ik een paar gedachten over resultaatsverwachtingen op een rijtje.
Wij gebruiken cookies op onze website om u de meest relevante ervaring te bieden door uw voorkeuren en herhaalbezoeken te onthouden. Door op "Accepteren" te klikken, stemt u in met het gebruik van ALLE cookies.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
Open link ► Dit onderzoek van Aharoni et al. (2024) heeft zich gericht op de vraag of mensen morele evaluaties…