Het functioneren van leerlingen wordt beïnvloed door hun motivatie. Een nieuwe meta-analyse (k=344, N=223209) van Howard et al. (2020) brengt de relatie in kaart, tussen verschillende soorten motivatie zoals die binnen de zelfdeterminatietheorie worden onderscheiden, en verschillende aspecten van functioneren van leerlingen. Hieronder bespreek ik enkele highlights van dit onderzoek.

Lees verder »

Depressie kan een ernstige vorm van menselijk lijden zijn. Zowel in de media als in de wetenschappelijke literatuur wordt depressie vaak beschreven als een ernstige chronische conditie die levenslang aanwezig is patiënten en die vaak terugkeert na periodes waarin patiënten er minder last van hebben. Deze sombere kenschets van depressie is gebaseerd op verschillende grootschalige onderzoeken. Ondanks dat stellen Rottenberg et al., (2019) dat deze kijk op depressie te somber is. Ze schetsen hoe onderzoekers een systematische blinde vlek hebben. Ze pleiten voor een andere kijk op depressie en voor een andere manier van onderzoek doen naar depressie. Tezamen kunnen deze leiden tot meer optimisme over en inzicht in herstel na depressie. 

Lees verder »

Toen ik opgeleid werd als psycholoog, in de jaren ’80, neigde de dominante manier van denken over intelligentie en persoonlijkheid naar wat we nu een statische mindset noemen. In grote lijnen werd ons aangeleerd dat zowel intelligentie als persoonlijkheid vanaf een bepaalde leeftijd (zeg, 18) nauwelijks ontwikkelbaar zijn. Persoonlijkheid werd grofweg gedefinieerd als het geheel van stabiele gedragsneigingen van individuen. Er werd gedacht dat individuele verschillen in persoonlijkheid relatief onveranderlijk waren en ook betekenisvol voor hoe we ons leven zouden moeten inrichten (denk bijvoorbeeld aan loopbaankeuzes). Met het woord ‘stabiel’ werd gedoeld op twee dingen. Ten eerste werd gedacht dat persoonlijkheidskenmerken stabiel over situaties waren. Met andere woorden: dat we ons in verschillende soorten situaties ongeveer op een zelfde manier gedragen vanwege onze persoonlijkheidstrekken. Ten tweede werd gedacht dat persoonlijkheidstrekken stabiel over tijd waren. Hiermee werd bedoeld dat persoonlijkheidskenmerken over de loop van een leven niet veel (kunnen) veranderen.Lees verder »

In dit artikel schreef ik dat onderzoek uit de zelfdeterminatie laat zien dat wanneer we activiteiten verrichten die in overeenstemming zijn met onze waarden, we ons beter voelen en beter functioneren. Een lezer was hier geïnteresseerd in en vroeg me om literatuurverwijzingen waar uit dit blijkt. Hier kun je mijn antwoord lezen.

Lees verder »

Hoe hangt autonomie-ondersteuning door sportcoaches samen met het functioneren van sporters? In de sportwereld komen regelmatig verhalen naar buiten over hoe sporters door hun coaches autoritair worden begeleid. In de turnwereld werden sporters bijvoorbeeld vernederd, beledigd en gechanteerd (lees meer). De belangrijkste motivatietheorie binnen de psychologie, de zelfdeterminatietheorie, pleit voor een heel andere manier van begeleiden van sporters. Deze manier van coachen draait om autonomie-ondersteuning. Een nieuw onderzoek brengt de correlaties tussen autonomie-ondersteuning en allerlei aspecten van functioneren van sporters in kaart.

Lees verder »

2001, Coert Visser 

Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd in 2001. Naar aanleiding van een vraag van een lezer leek het me interessant om het hier opnieuw te plaatsen.

Bent u tevreden over uw beoordelingssysteem? Waarschijnlijk niet⁽¹⁾. Vele onderzoeken in binnen- en buitenland laten namelijk zien dat de grote meerderheid van de medewerkers èn managers ontevreden is over hun beoordelingssystemen en -praktijken⁽²⁾ en dat beoordelingssystemen niet beantwoorden aan de gestelde doelen. Desondanks is prestatiebeoordeling één van de heiligste koeien in het bedrijfsleven: het uitvoeren van een formele jaarlijkse prestatiebeoordeling staat zelden of nooit ter discussie. Abolishing Performance Appraisals ⁽³⁾ van Tom Coens en Mary Jenkins is bij mijn weten het allereerste boek dat gaat over het afschaffen van systematische prestatiebeoordeling.

Lees verder »

Klopt het dat we bij feedback op ons eigen functioneren geen negativiteitsbias maar een positiviteitsbias hebben? Er wordt vaak gesproken van een negativiteitsbias die bij de meesten van ons in allerlei situaties optreedt. Deze houdt in dat we negatieve informatie eerder opmerken en er sterker door beïnvloed worden.

Maar hoe verhoudt deze negativiteitsbias zich tot een ander verschijnsel waar we ook vaak over horen, namelijk de self-enhancement bias? Dit laatste verschijnsel houdt in dat we een voorkeur hebben voor positieve informatie over onszelf zodat we een positief zelfbeeld kunnen bewaren.

Klopt het nou dat bij informatie over ons eigen functioneren geen negativiteitsbias maar een positiviteitsbias hebben? Nieuw onderzoek van Müller-Pinzler et al. (2019) geeft antwoord op deze vraag.

Lees verder »

De complexiteit en paradoxen van optimaal functioneren intrigeren me vaak. Wat me in het bijzonder interesseert is dat onze prestaties soms kunnen worden verbeterd door bewust beperkingen aan te brengen in de omstandigheden waarin je moet functioneren.

Lees verder »

Vandaag de dag zien veel mensen stress vooral als iets negatiefs. Maar recent onderzoek van Alia Crum en haar collega’s laat zien dat onze perceptie van stress een significant verschil kan maken. Verder toont het aan dat het trainen van onze metacognitie – ons denken over denken – ons kan helpen om onze stressmindset te veranderen van negatief naar positief. In dit artikel onderzoeken we eerst wat een stressmindset inhoudt en waarom die van belang is. Daarna beschrijven we het onderzoek van Crum en verdiepen we ons in drie recente experimenten die de kracht van metacognitie in stressbeheersing onderzoeken.

Lees verder »

Professional helpers’ growth mindset, work engagement and self-reported performance

Bevlogenheid is de gemoedstoestand van werkers die voordelen heeft voor individuen en voor de organisatie als geheel. Heslin (2010) suggereerde dat de bevlogenheid van mensen kan worden vergroot door een groeimindset op te wekken. Deze studie onderzocht bij een steekproef van professionele hulpverleners of de mate waarin zij een groeimindset hebben over hun cliënten (GMC) en over professionele hulpverleners (GMP) hun bevlogenheid (WE) voorspelde en hun zelfbeoordeelde functioneren (PERF).  Structural equation modeling liet zien dat GMC een voorspeller was van WE en dat zowel GMP als WE een voorspeller was van PERF.

In dit artikel betoogde ik dat het volgen van je interesses een drijvende kracht kan zijn achter competentie-ontwikkeling. In dat artikel onderscheidde ik twee aspecten aan interesses, namelijk dingen die je leuk vindt om te doen en te leren en dingen die je belangrijk of betekenisvol vindt om te doen en te leren.

Lees verder »

Ben je, als je last hebt gehad van serieuze mentale problemen, daardoor getekend voor het leven? Is het ‘eens verslaafd, altijd verslaafd’? Is iemand met depressie wellicht geboren voor het ongeluk? Dit soort sombere stellingen kun je regelmatig tegenkomen.

Maar een groep onderzoekers komt de laatste jaren met papers die wijzen op een blinde vlek. Een flink deel van de mensen met ernstige psychische klachten herstelt volledig. Maar deze groep is tot nu toe vrijwel onzichtbaar gebleven.

Lees verder »

Het begrip signature strengths, ofwel karaktersterktes, werd gelanceerd door twee vooraanstaande figuren binnen de positieve psychologie, Peterson & Seligman (2004). Deze twee auteurs, exponenten van de zogenaamde strengths movement, stelden dat het identificeren en gebruiken van je kenmerkende sterktes een (of zelfs ‘de’) belangrijke basis voor menselijk floreren is. De auteurs ontwikkelden een vragenlijst, de VIA Inventory of Strengths (VIA-IS) die populair is bij veel coaches en loopbaanadviseurs en waarmee de kenmerkende karaktersterktes van mensen zouden kunnen worden geïdentificeerd. De populariteit van deze vragenlijst is groot. Maar de wetenschappelijke onderbouwing ervan en de onderbouwing van de uitgangspunten die ten grondslag liggen aan de sterktebenadering binnen de positieve psychologie zijn minder groot. Er is nu een artikel verschenen van Schutte & Malouff (2018) waarin zij een meta-analyse beschrijven naar de effecten van interventies gericht op signature strengths. Hoe overtuigend laat dit artikel de onderbouwing van de signature strengths benadering zien?

Lees verder »

Amy Wrzesniewski en Barry Schwartz hebben een opiniestuk geschreven in de New York Times over effectieve motivatie (lees hier). In dat stuk onderscheiden zij twee soorten motivatie: interne en instrumentele motivatie. Lees verder »

Hoe hangt bescheiden leiderschap samen met het vertrouwen functioneren van medewerkers? Een onderzoek van Cho et al (2020) geeft hier inzicht in. Lees verder »