Hier vind je een overzicht van onderzoeksupdates op deze website van de afgelopen drie maanden.Lees verder »

Hieronder vind je een overzicht van onderzoeksupdates op deze website van de afgelopen 2 maanden.Lees verder »

Hieronder vind je een geordend overzicht van onderzoeksupdates op deze website van de afgelopen 2 maanden.

Lees verder »

Op deze website tref je regelmatig beknopte beschrijvingen aan van recent onderzoek (zie ONDERZOEKSUPDATES & COMMENTS aan de rechterzijde van het scherm). Hieronder vind je een geordend overzicht van updates van de afgelopen 3 maanden.

Lees verder »

Wijsheid is een kenmerk van optimale menselijke ontwikkeling – een zeldzame persoonlijke hulpbron die zowel de samenleving in brede zin als het individu dat er gebruik van maakt, ten goede komt.
~ Nic Weststrate & Judith Glück (2017)

Eén van de aantrekkelijke kanten van een vak als wiskunde is dat het gedecontextualiseerd is. Wiskundevraagstukken hebben antwoorden die altijd hetzelfde zijn, op welk moment of op welke plek je ze ook probeert op te lossen. Net zoals dat het geval is bij een kruiswoordpuzzel kan het heel bevredigend zijn om een wiskundig vraagstuk op te lossen. Wiskunde is wel een uitdagend vak maar hoe je het kunt leren en hoe je het kunt onderwijzen is vrij duidelijk. Maar hoe zit het met wijsheid? Kun je dat ook aanleren? En zo ja, hoe zou onderwijs in wijsheid er dan uit moeten zien? Met andere woorden: hoe leer je kinderen effectief omgaan met complexe problemen waarvan niet duidelijk is wat de beste oplossing is?

Lees verder »

Dit fragment is overgenomen uit het boek De Ontwikkeling van Wijsheid.

Gedurende het overgrote deel van de menselijke geschiedenis was progressie over generaties heen niet of nauwelijks aanwezig. Vele duizenden generaties lang was het niet zo dat opeenvolgende generaties steeds iets gezonder en welvarender werden. In sommige periodes ging het wat beter, in andere periodes wat slechter, vaak veel slechter. Een eerste grote doorbraak vond zo’n 12.000 jaar geleden plaats: de landbouwrevolutie. Deze vormde de basis voor de eerste menselijke nederzettingen en staten. Pas veel later, vanaf halverwege de 16e eeuw, vond in Europa een volgende doorbraak plaats: de wetenschappelijke revolutie. In deze periode vond een enorme verschuiving plaats in het denken over onszelf, de wereld en onze plek daarin en over wat we weten over hoe we dingen te weten kunnen komen.

Lees verder »

Wijsheid wordt steevast geassocieerd met levenservaring, zowel door leken als experts. Als het waar is dat wijsheid zich ontwikkelt door levenservaring, hoe werkt dat dan? En om welk soorten levenservaring gaat het? Gaat het om situaties waarin we min of meer spontaan terechtkomen? Of gaat het om specifieke situaties die we gericht moeten opzoeken? Spontaan? Of speciaal opgezochte ervaringen?

Lees verder »

Laatst sprak ik met een 50-plusser over allerlei dingen die zij nog geleerd had, aan het leren was en verder wilde gaan leren. Ze zei dat ze het gevoel had dat het leven haar eigenlijk nu meer mogelijkheden bood dan toen ze jong was. Ze concludeerde: Ouderdom komt niet alleen met gebreken. Die zin bleef in mijn hoofd hangen. Lees hieronder waarom ik denk dat die zin veel waarheid bevat.

Lees verder »

Het woord waarden verwijst naar wat we belangrijk vinden in het leven en wat we denken dat goed en slecht is. Waarden zijn belangrijk omdat ze een sterke invloed op onze oordelen, keuzes en gedragingen hebben. Onderzoek uit de zelfdeterminatie laat zien dat wanneer we activiteiten verrichten die in overeenstemming zijn met onze waarden, we ons beter voelen en beter functioneren. Maar wat voor waarden kunnen we zoal hebben? In dit artikel beschrijf ik kenmerken van waarden en leg ik Shalom Schwartz’ Theorie van fundamentele menselijke waarden uit. Vervolgens beschrijf ik welke waarden wijze mensen vooral hebben en welke zij vooral niet hebben. Als je wijzer wilt worden, kun je hier misschien inspiratie uit opdoen.

Lees verder »

Wijsheid is een complex begrip. Wijsheid bevat meerdere componenten en facetten. Het brengt veel van de beste dingen in mensen tegelijkertijd samen. De complexiteit van wijsheid maakt het beschrijven en het bestuderen ervan moeilijk. Verschillende denkers en wetenschappers hebben vanuit verschillende hoeken gekeken naar dit complexe begrip. Met de komst van de nog jonge wetenschap van wijsheid begint er langzaamaan meer duidelijkheid te komen over waar wijsheid uit bestaat, hoe het gemeten kan worden, hoe het zich verhoudt tot andere concepten, wat het belang ervan is en hoe het ontwikkeld kan worden.

Lees verder »

Binnen de sociale wetenschap is een interessante, vrij nieuwe discipline in opkomst: de Cognitieve immunologie (CI). Deze wetenschapsdiscipline bestudeert het immuunsysteem van de geest dat beschermt tegen besmettelijke en gevaarlijke ideeën, net zoals het immuunsysteem van het lichaam beschermt tegen microben. Cognitieve immunologen streven naar een beter begrip van stoornissen, oorzaken van mentale immuniteit en interventies om de mentale immuniteit te verbeteren. Hieronder geef ik een beknopte beschrijving van deze discipline.

Lees verder »

Hoe hangt wijsheid samen met welbevinden? Dit is een vraag die onderzoekers al een tijd bezighoudt. Tot nu toe waren er echter geen duidelijke antwoorden op deze vraag. Een nieuw onderzoek laat zien hoe de relatie tussen wijsheid en welbevinden in elkaar steekt.

Lees verder »

Intellectuele nederigheid is een begrip dat mensen al sinds de oudheid fascineert. Filosofen als Laozi en Socrates zagen het als een van de belangrijkste elementen van wijsheid. De laatste jaren hebben onderzoekers veel onderzoek gedaan naar intellectuele nederigheid. Tenelle Porter en haar collega’s hebben een artikel geschreven over intellectuele nederigheid. Hieronder beschrijf ik kort waar dat artikel over gaat. Lees hieronder wat onderzoekers verstaan onder intellectuele nederigheid, hoe ze het meten en waarom het een belangrijk concept is.

Lees verder »

Slecht gestructureerde problemen zijn problemen waarbij sprake is van een aantal lastige kenmerken. Zo is er sprake van onvolledige, tegenstrijdige en onduidelijke informatie. Ook is er vaak onduidelijkheid over doelen. Daar komt nog eens bij dat betrokkenen het niet met elkaar eens zijn over hoe belangrijk het vraagstuk is en over wat er precies bereikt moet worden. Ook hebben betrokkenen vaak tegengestelde overtuigingen, meningen en belangen. En als klap op de vuurpijl kan er nog sprake van onderling wantrouwen zijn tussen betrokkenen.

Kennis en intelligentie kunnen wel helpen om slecht gestructureerde problemen op te lossen maar zijn hiervoor niet voldoende.

Lees verder »

Dat het ontwikkelen van wijsheid niet eenvoudig is, hoeft ons niet te ontmoedigen. We kunnen er elke dag opnieuw naar zoeken en we hoeven er geen perfectie in te bereiken. We kunnen in concrete situaties wel steeds blijven proberen te kiezen voor wijsheid en er stapje voor stapje een beetje in proberen te groeien. Die groei zal altijd waardevol blijven. Ook al blijven we als mensen progressie boeken, er zullen altijd nieuwe grote, complexe en verwarrende problemen op ons afkomen. De behoefte aan wijsheid zal daardoor nooit minder worden en misschien alleen maar toenemen. Pakken we die handschoen op? Gaan we als individuen en samenlevingen verder met de ontwikkeling van wijsheid? Bron