De oudejaarsconference werd verzorgd door Micha Wertheim. Geheel zoals we van hem mochten verwachten, was het complex, verwarrend en verrassend. Aan het eind zong hij het lied “Je weet wat je kwijtraakt, maar niet wat je vindt”. Dit lied resoneert met de tijd waarin we leven, een periode van toenemende verandering en onzekerheid.Lees verder »

Er vindt momenteel veel interessant onderzoek plaats naar psychologische basisbehoeften. Dit onderzoek valt binnen één van de zes minitheorieën van de zelfdeterminatietheorie, de Basic Psychological Needs Theory (BPNT). Van drie behoeften bestaat inmiddels veel bewijs dat ze voldoen aan de uiterst strikte eisen die gesteld worden om te kunnen spreken van een psychologische basisbehoefte: de behoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid. Enkele andere begrippen die gezien zijn als veelbelovende kandidaten om ook aangemerkt te worden als basisbehoefte zijn: de behoefte aan nieuwheid (zie hier en hier), aan contact met de natuur en aan weldadigheid (beneficence) (zie o.a. hier). Nieuw onderzoek van Martela & Ryan (2019) gaat in op die laatste kandidaat: de behoefte aan weldadigheid. Hun onderzoek laat zien dat deze behoefte niet dient te worden gezien als een psychologische basisbehoefte maar wel als een basic wellness enhancer, oftewel een basiswelzijnsversterker. Lees verder »

De rol van psychologische behoeftebevrediging en de gevolgen voor de werkprestatie
Ilona van Beek, Ilse Kranenburg, Gaby Reijseger, Toon Taris & Wilmar Schaufeli*

Op basis van Deci en Ryan’s Zelf-Determinatie Theorie zijn in het huidige onderzoek de mogelijke antecedenten van bevlogenheid en werkverslaving onderzocht. Daarnaast zijn van deze twee typen hard werken de relaties met diverse indicatoren van werkprestatie onderzocht (in-rol en extra-rol gedrag, contraproductief gedrag en verloopintentie). In totaal hebben 275 Nederlandse zorgmedewerkers een online vragenlijst ingevuld. Analyse van een lineair structuurmodel toonde aan dat bevrediging van de behoeften aan autonomie en relationele verbondenheid gepaard gaat met bevlogenheid, en dat het uitblijven van bevrediging van de behoeften aan autonomie en competentie gepaard gaat met werkverslaving. Bovendien hangen de twee typen hard werken positief samen met extra-rol gedrag en hangt bevlogenheid negatief samen met verloopintentie. Verder lieten de analyses zien dat bevrediging van de psychologische basisbehoeften gepaard gaat met verschillende aspecten van werkprestatie. Het huidige onderzoek biedt handvatten voor de praktijk om bevlogenheid te stimuleren en werkverslaving tegen te gaan en om prestaties te optimaliseren.

Wanneer profiteren leerlingen wel van een groeimindset en wanneer niet? Wanneer werken groeimindsetinterventies goed en wanneer minder goed? Een nieuw onderzoek van Cameron Hecht en collega’s maakt gebruik van enkele geavanceerde inzichten en technieken en komt met relevante antwoorden.

Lees verder »

Veel professionals die begonnen zijn met het gebruiken van de progressiegerichte technieken en principes zijn zowel tevreden met de respons die ze krijgen van hun cliënten, medewerker of studenten als met hoe snel de aanpak vaak tot goede resultaten leidt. Professionals die er net mee begonnen zijn merken ook dat de aanpak onder knie krijgen niet zo eenvoudig is al het wellicht lijkt. Ze vragen mij soms tips over hoe ze hun leerproces het beste kunnen aanpakken. Hier zijn vijf tips om beter te worden in progressiegericht werken, gebaseerd op mijn ervaring van wat vaak goed werkt:

Lees verder »

Een uitgangspunt van progressiegericht werken is dat mensen gemotiveerd zijn om vooruitgang te boeken. Vooruitgang boeken gaat over het verbeteren van het één of ander. Als coaches of trainers werken we met dit uitgangspunt, onder andere door vragen te stellen als: “Wat wil je dat er er beter wordt?” De meeste mensen die progressiegericht werken leren kennen zijn enthousiast over deze gedachte. Maar soms krijgen we ook wel eens wat meer aarzelende reacties over, bijvoorbeeld: “Hoezo progressie? Waarom zouden we allemaal progressie moeten boeken?”, of: “Waarom zou de situatie beter moeten worden? Waarom kunnen we niet gewoon spreken over ‘anders’ in plaats van over ‘beter'”?

Lees verder »

Ik ben het niet alleen eens met Rotmans, ik vind het ook een mooie illustratie van hoe belangrijk logica is. Zonder begrip van de logica, maken we sneller de fout die Hagens hier maakte. Met inzicht in logica, kunnen we hem eerder voorkomen.

Lees verder »

Handboek Progressiegericht Coachen

Een praktische en onmisbare gids voor progressiegerichte coaches over effectieve vragen, gespreksstructuren en theoretische achtergronden.

Progressiegericht werken is een verzameling van principes en technieken die helpen om gewenste progressie en bereikte progressie zichtbaar te maken en om ideeën op te doen voor verdere progressie. De progressiegerichte aanpak ligt in het verlengde van praktische aanpakken zoals oplossingsgericht werken en wordt sterk gevoed vanuit wetenschappelijk onderzoek.Lees verder »

De confirmation bias (bevestigingsfout) is één van de bekendste cognitieve fouten die we maken. Het is onze neiging om informatie die onze eerdere overtuigingen bevestigt eerder te zien en zwaarder te wegen dan andere informatie. In dit artikel kun je meer lezen over wat we weten over deze fout. Hoe komt hij tot stand en hoe vindt hij plaats? En welke effecten heeft hij op hoe we met elkaar omgaan en of we wel of niet progressie boeken?

Lees verder »

Gedistantieerde zelfspraak heeft positieve effecten op onze zelfbeheersing en wijsheid. Daarnaast verandert het hoe we over onszelf denken. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van Izzy Gainsburg en  Ethan Kross.

Lees verder »

Ik interviewde de Canadese psycholoog Keith Stanovich twee keer (hier en hier). Hij heeft veel baanbrekend werk gedaan op het gebied van rationaliteit en de psychologie van lezen. In zijn nieuwe boek The Bias That Divides Us: The Science and Politics of Myside Thinking stelt hij dat we niet in een post-truth-samenleving leven. Hij stelt dat we eerder in een myside-samenleving leven.

Lees verder »

In sociale interacties communiceren we vooral via woorden en gezichtsuitdrukkingen. Deze woorden en gezichtsuitdrukkingen kunnen een positieve of negatieve emotionele lading (valentie) hebben. De emotionele valentie van woorden en gezichtsuitdrukkingen kan een effect hebben op hoe we de informatie in de sociale interactie verwerken. Verwerken we negatieve woorden en gezichtsuitdrukkingen beter en sneller? Of is het juist omgekeerd en hebben positieve woorden en gezichtsuitdrukkingen een voordeel? Of is er een verschil in hoe we reageren op woorden en gezichtsuitdrukkingen? En is het antwoord op dit soort vragen afhankelijk van je leeftijd? Kauschke et al. (2019) beantwoorden deze vragen in een nieuw reviewartikel (pdf).

Lees verder »

Een lezer vroeg of het gebrek aan bevrediging van psychologische basisbehoeften een rol kan spelen in het ontstaan van persoonlijkheidsstoornissen en psychopathologie. Het korte antwoord is ‘ja’. Hieronder beschrijf ik hoe behoeftenfrustratie een rol kan spelen in het ontstaan van verschillende soorten psychopathologie.

Lees verder »

Dit fragment is overgenomen uit het boek De Ontwikkeling van Wijsheid.

Gedurende het overgrote deel van de menselijke geschiedenis was progressie over generaties heen niet of nauwelijks aanwezig. Vele duizenden generaties lang was het niet zo dat opeenvolgende generaties steeds iets gezonder en welvarender werden. In sommige periodes ging het wat beter, in andere periodes wat slechter, vaak veel slechter. Een eerste grote doorbraak vond zo’n 12.000 jaar geleden plaats: de landbouwrevolutie. Deze vormde de basis voor de eerste menselijke nederzettingen en staten. Pas veel later, vanaf halverwege de 16e eeuw, vond in Europa een volgende doorbraak plaats: de wetenschappelijke revolutie. In deze periode vond een enorme verschuiving plaats in het denken over onszelf, de wereld en onze plek daarin en over wat we weten over hoe we dingen te weten kunnen komen.

Lees verder »

Progressiegericht werken is nog niet zo oud. En hoewel steeds meer mensen het kennen en ermee werken, blijft het zinvol om te schrijven over waarover progressiegericht werken gaat. Hieronder kun je lezen waar de term ‘progressiegericht werken’ vandaan komt en waarover progressiegericht werken gaat.

Lees verder »