In een nieuw review artikel beschrijven Lemay, Le, Clark (2023) onderzoek naar de impact van goed luisteren op relaties. Hier zal ik beknopt enkele dingen uit hun artikel bespreken.
Goed luisteren
Goed luisteren, een belangrijk aspect van communicatie, houdt in dat men de spreker aandachtig volgt, zijn boodschap begrijpt en hem respecteert. Dit actieve luisteren, dat empathie en waardering bevat, draagt bij aan het opbouwen en onderhouden van relaties.
Mensen streven ernaar om zich gewaardeerd te voelen in hun relaties, en dit wordt gemanifesteerd door hun verhoogde inspanningen om relaties te versterken of om aantrekkelijk te zijn voor potentiële partners.
Studies tonen aan dat verbeterde luistervaardigheden, bereikt door aandacht, beperkte afleiding en gerichte training, kunnen bijdragen aan het bevredigen van relationele behoeften.
Het verband tussen prosociale motivatie en luisteren
Uit onderzoek blijkt dat wanneer mensen om de spreker geven, ze beter luisteren. Een studie toonde aan dat luistergedrag verbeterde wanneer mensen zich verantwoordelijk voelden voor het welzijn van hun partners, wat cruciaal is in relaties. Dit gedrag bleef consistent, zelfs als de luisteraar van streek raakte door de problemen van de partner.
Goed luisteren wordt geassocieerd met prosociale motivatie – een bereidheid om anderen te helpen. Goede luisteraars worden gezien als betrouwbaar, en sprekers zijn vaak opener als ze het gevoel hebben dat er naar hen wordt geluisterd.
Mensen met prosociale motivatie luisteren omdat ze om hun partners geven, en omdat luisteren de partner het gevoel geeft dat er voor hen wordt gezorgd. Luisteren kan ook helpen bij het effectiever inzetten van zorgzame acties in de toekomst door meer te weten te komen over de behoeften van de spreker en het bieden van relevante ondersteuning.
Het verband tussen relationele waarde, motivatie, en luisteren
Mensen willen zich gewaardeerd voelen in relaties en tonen dit vaak door hun luistervaardigheden, wat zorg voor en betrokkenheid bij anderen toont. Onderzoek toont aan dat de behoefte om sociaal geaccepteerd te worden, het luisteren bevordert. Degenen die deze behoefte sterk voelen, zijn meer afgestemd op de emoties van hun vrienden en vertonen meer actief luistergedrag wanneer ze de goedkeuring van anderen zoeken.
Factoren zoals eenzaamheid en sociale isolatie kunnen ook de behoefte om gewaardeerd te worden versterken, wat op zijn beurt het luistergedrag kan beïnvloeden. Eenzaamheid kan leiden tot verhoogde aandacht voor sociale signalen, zoals frequenter kijken naar de gezichten van anderen, wat een kenmerk is van actief luisteren.
Toch kan luisteren soms slechts een manier zijn om te doen alsof je aandacht schenkt aan de spreker. Maar zelfs dit soort gedrag kan als responsief worden beschouwd en gewaardeerd worden. Luisteren is daarom een effectieve manier om waardering te verkrijgen in zowel persoonlijke relaties als op de werkplek. Goede luisteraars trekken mensen aan en zorgen ervoor dat anderen zich gewaardeerd voelen, wat kan helpen verklaren waarom ze zelf ook gewaardeerd worden.
Samenvatting
Enkele dingen om te onthouden:
- Actief luisteren, dat aandacht, begrip en respect voor de spreker omvat, speelt een cruciale rol in het opbouwen en onderhouden van relaties.
- Mensen met een prosociale motivatie, ofwel een bereidheid om anderen te helpen, luisteren vaak beter omdat ze om hun partners geven en willen voldoen aan hun behoeften.
- De behoefte om gewaardeerd te worden in relaties kan het luistergedrag stimuleren, vooral bij mensen die een sterke behoefte voelen om sociaal geaccepteerd te worden.
- Eenzaamheid en sociale isolatie kunnen het luistergedrag beïnvloeden, waarbij eenzame mensen vaker naar de gezichten van anderen kijken, een kenmerk van actief luisteren.
- Goed luisteren kan leiden tot meer waardering in zowel persoonlijke relaties als op de werkplek, aangezien het mensen aantrekt en ervoor zorgt dat anderen zich gewaardeerd voelen.
Open link
► Dit onderzoek van Kluger et al. (2024) richt zich op het effect van goed luisteren op het werk. Het veronderstelt dat beter luisteren kan leiden tot betere werkresultaten zoals prestaties en relaties op de werkplek. Er zijn twee soorten analyses uitgevoerd: een systematische review en meta-analyses met gegevens van meer dan 400.000 waarnemingen.
Uit de resultaten blijkt dat er een sterk positief verband is tussen goed luisteren en de uitkomsten op het werk. De invloed van luisteren op de kwaliteit van relaties was zelfs sterker dan op prestaties alleen. Ondanks dat veel van de bestudeerde gegevens gebaseerd waren op zelfrapportages, wat vragen oproept over de nauwkeurigheid, blijven de bevindingen significant, zelfs als zelfrapportages niet worden meegerekend.