Recent heeft een Nederlands bedrijf (Reducept) met een virtual reality-bril die chronische pijn bestrijdt de prestigieuze World Summit Award van de Verenigde Naties gewonnen. Door de VR-bril op te zetten kun je als het ware je eigen lichaam ingaan en de plek opzoeken waar de pijn zit. Vervolgens kun je dan virtueel de pijnprikkels zien en deze wegschieten. Misschien vraag je je af of een computergame wel serieus genomen moet worden als middel om zoiets ernstigs als chronische pijn te bestrijden. Maar er is alle reden om deze game serieus te nemen. Lees hieronder waarom. Lees verder »
Heb jij een idee over wat jouw deskundigheid is? Zie je jezelf als een deskundige, of als iemand die op weg is naar het zijn van een deskundige? Als je antwoord ‘nee’ is op deze vragen wil ik je in overweging geven om alsnog op die manier te gaan denken. Ik denk dat het voor (bijna) iedereen goed zou zijn om zichzelf te zien als een deskundige in ontwikkeling. Ik zal uitleggen wat ik hiermee bedoel, waarom ik denk dat het een goed idee is en hoe je het zou kunnen uitvoeren.
Als mensen progressiegerichte gesprekstechnieken aanleren, stellen ze nogal eens de kritisch onderzoekende vraag: ben ik wel authentiek als ik mijn gesprekken op deze manier voer? Deze vraag kan bijvoorbeeld opkomen als ze leren om in plaats van negatief-kritisch te communiceren doelgericht en sensitief te communiceren. De authenticiteitsvraag vind ik zeker een begrijpelijke en terechte en het is er één waar ik ook zelf vaak over heb nagedacht (en nog steeds regelmatig over nadenk). En hij is niet alleen aan de orde bij progressiegerichte gespreksvoering maar bij iedere vorm van gespreksvoering waarbij je bewust nadenkt over hoe je gesprekken structureert, welke gesprekstechnieken je inzet en hoe je reageert op lastige uitingen van je gesprekspartner.
Naar aanleiding van mijn artikel Hoe we door prestatieplafonds heen kunnen blijven breken kwamen veel positieve reacties binnen en ook enkele kritisch onderzoekende reacties. De meeste reacties gingen over de stelling dat het verleggen van je grenzen gepaard gaat met ongemak en frustratie. Eén persoon vroeg bijvoorbeeld of bij leren nu echt die frustratie (/dat ongemak) nodig is. Een andere persoon vroeg of deze steeds optredende frustratie niet haaks staat op het progressieprincipe dat zegt dat het ervaren van betekenisvolle progressie sterk motiverend werkt (“frustratie ervaren is toch niet echt motiverend?”).
Veroudering gaat gepaard met schade. In welke mate en in welk tempo de schade echter optreedt, is afhankelijk van de leefwijze van het individu. Vitaal oud worden ligt binnen het bereik van bijna iedere persoon. Op grond van onderzoek op het gebied van neuroplasticiteit kunnen vier manieren worden onderscheiden om vitaal oud te worden: frequent bewegen, aangaan van uitdagingen, doen van breinoefeningen en goed slapen. Door deze activiteiten toe te passen, worden de hersenen op structurele en functionele wijze beïnvloed en kunnen ouderdomsaandoeningen veelal worden voorkomen en soms zelfs genezen. Het blijven toepassen van deze activiteiten leidt tot een opwaartse spiraal die vitaal oud worden mogelijk maakt. Hoewel neuroplasticiteit geen panacee is en er nog veel onderzoek nodig is, zijn de wetenschappelijke bevindingen nu al interessant en bruikbaar.
In een nieuw artikel, Five ways to improve your brainpower, beschrijft Norman Doidge 5 manieren om je brein scherp te maken en houden: 1) loop ruim 3 km per dag, 2) leer een nieuwe dans (of taal of muziekinstrument), 3) doe serieuze hersenoefeningen, 4) let aandachtig op je stem en 5) geef je lichaam de rust die het nodig heeft. Hieronder volgt een korte samenvatting van wat hij zegt plus enkele aanvullende opmerkingen van mijn kant.
Eerder heb ik al meerdere malen geschreven over de gevaren van een levensstijl die gekenmerkt wordt door weinig lichaamsbeweging (zie hier). Niet alleen vergroot een dergelijke levensstijl de kans op lichamelijke ongemakken en ziektes maar ook wordt de kans op allerlei hersenstoornissen en mentale problemen erdoor vergroot. Als je dagelijks matig intensief beweegt neemt de doorbloeding van de hersenen toe en daarmee de hersenactiviteit en je alertheid. Ook leidt bewegen tot hogere niveau’s van neurotrofines in de hersenen waardoor het ontstaan van nieuwe neuronen wordt bevorderd en ook de groei van uitlopers van neuronen.
Al enkele malen heb ik geschreven over de voordelen van wandelen (zie hier, hier en hier). In mijn recensie van Erik Scherders boek Laat je hersenen niet zitten vat ik de voordelen van lopen, wandelen, zoals hij die beschrijft, samen. Dagelijks matig intensief bewegen, ten minste een half uur of zo, zorgt niet alleen voor een betere lichamelijke fitheid maar ook voor het gezonder houden van je hersenen waardoor je verstandelijk beter functioneert en specifieke mentale problemen minder snel optreden. Scherder citeert onderzoek waaruit het beeld naar voren komt dat de voordelen van bewegen vooral aangetoond zijn bij mensen die nog niet getroffen zijn door breinaandoeningen. Voor mensen die al wel een breinaandoening hebben, is er veel minder bewijs, deels omdat er gewoonweg heel weinig onderzoek is gedaan, deels omdat de resultaten van het onderzoek dat wel is gedaan, wat wisselend zijn. In Norman Doidges boek The brain’s way of healing staat een aansprekende casusbeschrijving van een Parkinson-patiënt John Pepper, die veel baat heeft bij lopen.
Het maken van negatieve, kritische opmerkingen in gesprekken werkt vaak niet zo goed. Wanneer je bijvoorbeeld een stuurgesprek begint met het becommentariëren van wat iemand in jouw ogen fout heeft gedaan loop je het risico dat je gesprekspartner defensief wordt. En als je een meningsverschil met iemand hebt en deze persoon bekritiseert dan is de kans niet gering dat je kritiek terug krijgt. Wanneer mensen geconfronteerd worden met negatieve uitingen zoals kritiek dan zetten zij zich vaak schrap en komen zij zelf in hun reactie ook met iets negatiefs. In de hersenen kun je zien dat bij negatieve gebeurtenissen in gesprekken er cortisol wordt geproduceerd wat er voor zorgt dat we defensiever worden en minder genuanceerd. Kortom: negativiteit wekt negativiteit bij de ander op. Anders gezegd: geef je iemand een minnetje dan is de kans groot dat je een minnetje terugkrijgt.
Erik Scherder is een neuropsycholoog die je misschien kent van zijn enthousiaste optredens in het tv-programma De Wereld Draait Door. Hij is de schrijver van het nieuwe boek Laat je hersenen niet zitten. Het boek gaat over het grote belang van lichaamsbeweging voor onze gezondheid. Het is natuurlijk al lang bekend dat lichaamsbeweging nodig is om overgewicht te voorkomen. Maar er is ook steeds meer bekend over hoe belangrijk lichaamsbeweging is voor een goede ontwikkeling en een goed functioneren van onze hersenen. Daarover gaat dit boek.
Op deze site heb ik al vaak aandacht besteed aan de zelfdeterminatietheorie. Talloze onderzoeken hebben laten zien dat het kunnen maken van autonome keuzes, keuzes die gebaseerd zijn op je eigen interesses en waarden, veel voordelen heeft voor mensen (lees bijvoorbeeld hoofdstuk 3 in mijn boek). Bij vrijwel al deze onderzoeken werd gebruik gemaakt van allerlei soorten vragenlijsten en gedragsobservaties maar ook van meer objectieve indicatoren zoals prestatiemetingen. Wat nog relatief weinig is uitgevoerd is neurowetenschappelijk onderzoek naar de effecten van het maken van autonome keuzes. Dat type onderzoek begint nu echter van de grond te komen. Hierdoor beginnen we zicht te krijgen op welke hersengebieden en welke neurale mechanismes een belangrijke rol spelen bij autonoom functioneren.Lees verder »
Neuroplasticiteit bij ouderen blijkt wat anders te verlopen dan bij jongeren.
Lange tijd is gedacht dat de hersenen van jonge mensen heel flexibel en ontwikkelbaar zijn terwijl die van oudere mensen dat niet zouden zijn. De laatste 30 jaar is er veel meer bekend geworden over neuroplasticiteit, het vermogen van de menselijke hersenen om zich te blijven ontwikkelen, ook op gevorderde leeftijd. Lees verder »
Wij gebruiken cookies op onze website om u de meest relevante ervaring te bieden door uw voorkeuren en herhaalbezoeken te onthouden. Door op "Accepteren" te klikken, stemt u in met het gebruik van ALLE cookies.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
Open link ► Dit onderzoek van Porter et al. (2024) verkent de effecten van gedeeld leiderschap en collectieve doeltreffendheid (het…