De Basic Psychological Need Theory (BPNT) is één van de zes mini-theorieën waaruit de zelfdeterminatietheorie (ZDT) bestaat. In een nieuw artikel geven Maarten Vansteenkiste, Richard Ryan en  Bart Soenens een overzicht van de ontwikkelingen binnen de BPNT. Hier vat ik het artikel kort samen.

Lees verder »

Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen de Piramide van Maslow en de psychologische basisbehoeften uit de zelfdeterminatietheorie?

Lees verder »

Om te bepalen hoe goed het gaat in een land is het belangrijk om te kijken naar objectieve factoren en materiële voorzieningen. Voorbeelden zijn: hoe zit het met de toegang tot de gezondheidszorg, tot onderwijs, tot schoon water, enzovoorts. Hier kun je meer lezen over dit soort onderzoek. In aanvulling op dit soort onderzoek is het ook waardevol om te kijken naar psychologische factoren. In hoeverre spelen die een rol in hoe goed het met mensen gaat en hoe goed zij zich voelen? De rol van psychologische factoren blijkt aanzienlijk. Recent onderzochten enkele onderzoekers de relatie tussen psychologische basisbehoeften en subjectief welzijn in Europese landen.

Lees verder »

De zelfdeterminatietheorie onderscheidt drie psychologische basisbehoeften, de behoefte aan autonomie, competentie en verbondenheid. De vervulling van die behoeften is noodzakelijk voor mensen om zich goed te voelen en goed te functioneren. De behoefte aan autonomie heeft betrekking op de beleving dat je zelf kunt kiezen wat je doet en erachter staat wat je doet. De behoefte aan competentie heeft betrekking op de beleving dat je gedrag effectief en dat je in staat bent om gewenste resultaten te bereiken. De behoefte aan verbondenheid heeft betrekking op de beleving van een wederzijdse connectie met en zorg voor belangrijke andere personen. Recent onderzoek van González-Cutre et al. (2016) lijkt te wijzen op het bestaan van een vierde psychologische basisbehoefte: de behoefte aan noviteit (nieuwheid), de behoefte om voortdurend nieuwe dingen te blijven ervaren die afwijken van de dagelijkse routine.Lees verder »

Vanwege de COVID-19 pandemie hebben veel landen beperkingen opgelegd aan hun bevolking. Deze restricties zijn nodig om het Coronavirus in te dammen maar kunnen negatieve effecten hebben op het psychologische welbevinden wat zich kan uiten in bijvoorbeeld irritaties, depressieve klachten en stress. De relatie tussen deze restricties en deze klachten kan veroorzaakt zijn door de psychologische basisbehoeften (aan autonomie, competentie en verbondenheid) van mensen mindere mate bevredigd kunnen worden. Een sleutel tot het verbeteren van het welbevinden zou dan ook kunnen liggen in het vinden van manieren om de behoeftenbevrediging alsnog beter te ondersteunen (lees ook dit). Een nieuw onderzoek werpt hier licht op.

Lees verder »

Binnen de zelfdeterminatietheorie is al jarenlang veel aandacht voor de positieve effecten van de ondersteuning van de psychologische basisbehoeften. Er is wat minder aandacht geweest voor de ondermijning van motivatie en functioneren door behoeftenfrustratie. Een nieuw onderzoek kijkt naar beide.

Lees verder »

In het dagelijkse leven gebruiken we het woord ‘behoefte’ heel breed. Het woord kan verwijzen naar alles waar we op een bepaald moment naar kunnen verlangen, waar we een voorkeur voor hebben of wat we (denken) nodig (te) hebben. Binnen de psychologie, met name binnen de zelfdeterminatietheorie (ZDT), heeft het woord behoefte (need) een veel specifiekere betekenis. Binnen ZDT wordt gesproken van de universele basisbehoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid. Met het woord ‘behoefte’ wordt binnen ZDT verwezen naar iets dat een voorwaarde is voor goed en gezond functioneren.

Een nieuw onderzoek brengt de visie van John Rawls op een rechtvaardige samenleving in verband met de psychologische basisbehoeften uit de zelfdeterminatietheorie.

Lees verder »

De rol van opvoeder kan veel voldoening brengen. Tegelijk kan het een knap complexe en uitdagende rol zijn. Intuïtief doen we waarschijnlijk veel dingen goed maar misschien ook enkele dingen niet zo effectief. Een van de intuïties die we als ouder misschien hebben is om extra positieve aandacht te geven aan ons kind als het gedrag vertoont dat in onze ogen goed is en positieve aandacht achterwege te laten als het kind ongewenst gedrag vertoont. Lees hieronder waarom je deze twee vormen van voorwaardelijke achting beter achterwege kunt laten. Lees ook wat je in plaats daarvan beter kunt doen.

Lees verder »

Onderzoek heeft laten zien dat er een correlatie bestaat tussen hoe tevreden mensen zijn met hun werk en hoe tevreden zij zijn met hun leven. Er zijn echter meerdere onduidelijkheden over de relatie tussen werktevredenheid en levenstevredenheid. In de eerste plaats is niet bekend of dit vooral een fenomeen is dat optreedt in de Westerse wereld; het meeste onderzoek heeft daar namelijk plaatsgevonden. In de tweede plaats is niet bekend of er een causale relatie is tussen werktevredenheid en levenstevredenheid omdat het meestal onderzoek correlationeel van aard is. In de derde plaats is er geen duidelijke verklaring voor de relatie tussen werktevredenheid en levenstevredenheid. Een nieuw onderzoek geeft meer duidelijkheid over alle drie deze vragen. 

Lees verder »

Op dit moment is de wereld in de greep van het Corona-virus. Ook een groot deel van Nederland staat in een soort pauzestand. Velen zijn naarstig op zoek naar manieren om goed met deze zorgwekkende en uitdagende situatie om te gaan. Talloze professionals, bijvoorbeeld in de zorg, werken hard om de maatschappij zo goed mogelijk draaiend te houden. We zoeken naar manieren om in groepsverband contact met elkaar te houden, bijvoorbeeld via online vergadertools. Er komt enorm veel creativiteit en hulpvaardigheid vrij. Op sociale media zijn veel adviezen te lezen over hoe je je het beste staande kunt houden in deze moeilijke tijd. Graag wil ik ook een kleine suggestie doen.

Lees verder »

Er wordt vaak beweerd dat je dingen moet opofferen om iets te bereiken. En dat klinkt ook logisch. Maar om wat voor opofferingen gaat het dan en om wat voor doelen? Welke prijs betaal je mogelijk voor je opofferingen? Deze vragen onderzochten Holding et al. (2019). Ze probeerden er in een onderzoek bij studenten achter te komen wat de effecten van verschillende soorten opoffering waren op hun welbevinden en bereikte progressie. Ook probeerden ze erachter te komen wat de redenen van studenten waren om opofferingen te doen. De resultaten die ze vonden zijn interessant en bruikbaar.

Lees verder »

In dit artikel beschreef ik onderzoek dat laat zien dat het kiezen van leerdoelen intrinsieke motivatie vergroot. Op basis daarvan concludeerde ik dat het verstandig is, als docenten en ouders, om het kiezen van leerdoelen (vs prestatiedoelen) te stimuleren. Een nieuw onderzoek van Duchesne et al. (2016) suggereert een effectieve manier om dat te doen. Die manier is: het creëren van omstandigheden waarin de psychologische basisbehoeften (aan autonomie, competentie en verbondenheid) van leerlingen worden bevredigd.

Lees verder »

De meeste mensen besteden veel energie en tijd aan werk. Als werk mensen motiveert en ook weer energie oplevert kan het bijdragen aan tevredenheid over je leven en aan geluk. Maar als werk een voortdurende bron van stress is, kan dit er leiden dat de ons slecht voelen, dat we lichamelijke klachten krijgen, uitgeput raken en ziek worden of ontslag nemen. Nu er in de afgelopen vijftig jaar een verschuiving heeft plaatsgevonden van fysiek werk naar kenniswerk zijn ook de belangrijkste bronnen van overbelasting anders geworden. Vroeger waren dat vooral fysieke bronnen, nu zijn het steeds meer psychologische bronnen geworden. 

Lees verder »

Met de afnemende rol van traditionele bronnen van betekenisvolheid (zoals religie) is de vraag prangend geworden hoe we betekenis kunnen vinden in ons leven.

Lees verder »