Psychologische basisbehoeften en subjectief welzijn
Om te bepalen hoe goed het gaat in een land is het belangrijk om te kijken naar objectieve factoren en materiële voorzieningen. Voorbeelden zijn: hoe zit het met de toegang tot de gezondheidszorg, tot onderwijs, tot schoon water, enzovoorts. Hier kun je meer lezen over dit soort onderzoek. In aanvulling op dit soort onderzoek is het ook waardevol om te kijken naar psychologische factoren. In hoeverre spelen die een rol in hoe goed het met mensen gaat en hoe goed zij zich voelen? De rol van psychologische factoren blijkt aanzienlijk. Recent onderzochten enkele onderzoekers de relatie tussen psychologische basisbehoeften en subjectief welzijn in Europese landen.
| Trainingen Progressiegericht Werken |
Hoe goed voorspelt de bevrediging van psychologische basisbehoeften subjectief welzijn?
Martela et al. (2022) analyseerden data uit de European Social Survey over 27 Europese landen (n = 48.550). Ze bekeken de relaties tussen vier sets van variabelen:
- Demografische factoren: leeftijd, gender, religiositeit
- Psychologische basisbehoeften: de behoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid
- Socio-economische positie: inkomen en subjectieve beleving van de eigen plaats in de maatschappij
- Indicatoren van welzijn: geluk, levenstevredenheid, betekenis, symptomen van depressie
Niets voorspelt beter hoe goed mensen zich voelen
De onderzoekers vroegen zich af hoe de relaties waren tussen demografische factoren, psychologische basisbehoeften en socio-economische positie enerzijds en indicatoren van welzijn anderzijds. De onderstaande tabel toont de relaties die zij vonden in hun onderzoek.
| Predictoren | Geluk | Tevredenheid | Betekenis | Depressie |
| Leeftijd | −.016 | .023 | .026 | .004 |
| Gender | −.007 | .016 | .028 | .050 |
| Religiositeit | −.014 | .016 | .046 | .116 |
| Plaats in maatschappij | .008 | .128 | .069 | .005 |
| Inkomen | .023 | .068 | .026 | −.046 |
| Behoeftenbevrediging | .859 | .420 | .466 | −.682 |
In deze tabel staan gestandaardiseerde β-coëfficiënten
De tabel laat zien dat het effect van psychologische basisbehoeftenbevrediging sterk positief was op geluk, tevredenheid en betekenis en sterk negatief op depressie. Het effect van plaats in de samenleving en huishoudinkomen was positief en significant maar vrij beperkt. Leeftijd en geslacht hadden ook significante maar kleine effectgroottes.
Het effect van religiositeit op levenstevredenheid en geluk was marginaal, maar het hing niet alleen samen met een iets hogere zingeving (.046) maar ook met een hoger gevoel van depressieve symptomen (.116). De relatie tussen de bevrediging van de psychologische basisbehoeften en welzijn bleef ook bestaan nadat gecontroleerd was voor de invloed van sociaal-economische status en diverse demografische factoren.
Resultaten in afzonderlijke landen
De onderzoekers keken vervolgens naar de resultaten in de 27 afzonderlijke Europese landen. Het resultaat: in alle landen hing psychologische basisbehoeften-bevrediging sterker samen met geluk, levenstevredenheid, betekenis en het ontbreken van depressieve symptomen dan sociaaleconomische status en demografische factoren.
Basisbehoeften mediëren de relatie tussen sociaal economische status en subjectief welzijn
Tevens ontdekten de onderzoekers dat de relatie tussen sociaal-economische status en subjectief welzijn voor een groot deel verklaard door de vervulling van de psychologische basisbehoeften. Bevrediging van basisbehoeften medieerden in belangrijke mate en soms volledig de effecten van de sociaaleconomische positie op het welzijn.
Discussie
De psychologische component speelt nooit de enige maar altijd een belangrijke rol in hoe we functioneren en hoe we ons voelen. Het onderzoek van Martela et al. illustreert dit. De resultaten van dit onderzoek gaan over Europa en afzonderlijke Europese landen. Maar ik durf te wedden dat ze breder van toepassing zijn. Ook in andere landen verwacht ik vergelijkbare relaties tussen psychologische basisbehoeften en subjectief welzijn. Een ook in bedrijven, overheidsinstellingen, scholen en gezinnen verwacht ik dergelijke relaties.
We doen er goed aan om onze omgevingen zo in te richten dat de psychologische basisbehoeften van de mensen die erin functioneren bevredigd worden.
1 Comment
https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/08902070231157149
Twee longitudinale studies, uitgevoerd gedurende twee jaar in het Verenigd Koninkrijk (958 deelnemers) en twee maanden in Latijns-Amerika (1200 deelnemers), werden uitgevoerd om de relatie te onderzoeken tussen de bevrediging van drie psychologische basisbehoeften voor autonomie, competentie en verwantschap (BNS) en positief affect. Uit de studies bleek dat fluctuaties in BNS in beide studies significant de daaropvolgende fluctuaties in positief affect voorspelden, maar fluctuaties in positief affect voorspelden alleen in studie 2 de daaropvolgende fluctuaties in BNS. Deze bevindingen ondersteunen de voorspellingen van de zelfdeterminatietheorie (SDT), terwijl ze gedeeltelijk de voorspellingen van de verbredings- en broaden-and-build ondersteunen, en helpen de causale relatie tussen BNS en positief affect te verduidelijken. Positief affect wordt beschouwd als het “kenmerk van welzijn” en wordt in verband gebracht met een betere gezondheid, een lang leven en succes.