De zelfdeterminatietheorie (ZDT) is relevant voor allerlei contexten waaronder die van de gezondheidszorg. Het benutten van interventies gebaseerd op ZDT kan helpen om gezonde gewoonten te stimuleren en ongezonde gewoonten te belemmeren. Een recente paper (Teixeira et al., 2019) presenteert een overzicht van dit soort gezondheidsbevorderende ZDT-interventies. Lees verder »

Twee belangrijke onderwerpen binnen progressiegericht werken zijn autonome motivatie en de groeimindset. Over beide onderwerpen heb ik al veel geschreven en vaste lezers van deze site zullen al een goed beeld hebben van waar ze over gaan. Autonome motivatie komt er kort gezegd op neer dat je volledig achter wat je doet staat doordat je dingen doet die je interessant en/of belangrijk vindt. Als je autonoom gemotiveerd bent voel je je beter functioneer je ook beter. De groeimindset houdt in dat je gelooft dat je door je effectief in te spannen beter kunt worden in de dingen waar je beter in zou willen worden.

Lees verder »

Hoe kun je mensen effectief feedback geven? Werkt positief geformuleerde feedback beter of juist negatief geformuleerde feedback? En helpt het om een beetje streng te zijn en ze onder druk te zetten of kan dit juist averechts werken? Een nieuw onderzoek probeert precies deze vragen te beantwoorden.

Eén van de meest complexe taken die je als mens kunt hebben, is het opvoeden van kinderen. Omdat complexe taken vragen om een lerende houding is het misschien goed om eens te kijken wat de psychologie ons kan leren over het opvoeden van kinderen. Een goede plaats om te zoeken naar lessen is de zelfdeterminatietheorie.

De motivatie van mensen voor activiteiten is niet constant. Hij fluctueert steeds en is afhankelijk van de context waarin mensen functioneren. Belangrijk is daarbij in hoeverre die context ruimte biedt voor de bevrediging van drie basale psychologische behoeften: 1) de behoefte aan autonomie, 2) de behoefte aan competentie en 3) de behoefte aan verbondenheid. Wanneer deze behoeften weinig vervuld zijn is er sprake van gecontroleerde motivatie (het individu heeft dan het gevoel dat zijn of haar gedrag van buitenaf wordt bepaald) of zelfs amotivatie, de afwezigheid van motivatie).

Wanneer mensen de ruimte krijgen om eigen initiatieven te ontplooien, de gelegenheid krijgen om hun competenties in te zetten en ontwikkelen en wanneer zij serieus genomen worden en zich verbonden voelen met andere mensen dan is er sprake van autonome motivatie. De persoon heeft dan het gevoel dat hij of zij zelf zijn of haar gedrag kan bepalen. Het onderstaande schema (een aanpassing van Ryan & Deci, 2000 en Van den Broeck et al. 2009, geeft dit weer.Lees verder »

Zelfconcordante doelen, doelen die passen bij je interesses en waarden, hebben veel voordelen. Hoe krijg je ze?

Het is niet alleen belangrijk dat mensen doelen stellen maar ook wat voor doelen zij stellen. Binnen de zelfdeterminatietheorie is het begrip zelfconcordante doelen geïntroduceerd. Zelfconcordante doelen zijn doelen die goed passen bij de ontwikkelende interesses en waarden van de persoon. Bij zelfconcordante doelen staan mensen helemaal achter de doelen. Zij zijn er dus autonoom gemotiveerd voor.

Lees verder »

Als ouders vinden we weinig dingen belangrijker dan dat het goed gaat met onze kinderen. Gelukkig hebben we via de manier waarop we hen opvoeden een aanzienlijke invloed op hun mentale gezondheid. Om die invloed goed te kunnen gebruiken is het belangrijk om te weten wat goed werkt in opvoeden. Joussemet et al. (2018) zijn momenteel bezig met onderzoek waarvan de resultaten nog niet binnen zijn. Hun beschrijving van hun onderzoek is toch al interessant omdat het inzicht geeft in enkele kernaspecten van effectief opvoeden. Lees verder »

Ouders, docenten en leidinggevenden spelen een belangrijke rol voor respectievelijk kinderen, leerlingen en medewerkers. Niet alleen hebben ze een begeleidende, helpende rol maar ook een sturende rol. Ze hebben aandacht en begrip, ze helpen en ondersteunen, ze geven een goed voorbeeld en ze maken verwachtingen en grenzen duidelijk. Als ze hun rol goed invullen dan functioneren en ontwikkelen de individuen met wie ze werken zich goed en voelen zij zich ook goed. Het is niet alleen zo dat ze kunnen doen wat ze interessant en belangrijk vinden; ook gedragen zij zich op een aangepaste manier en leveren zij een nuttige bijdrage. Bij het goed invullen van dit soort rollen (die van ouder, docent en leidinggevende) komt aardig wat psychologie kijken. Dit is vooral het geval wanneer de dingen niet lopen zoals het de bedoeling is. Denk bijvoorbeeld aan een kind dat zijn best niet lijkt te doen op school of dat vervelend en onaangepast gedrag vertoont. Of denk aan een medewerker die vaak steeds maar loopt te klagen en niet echt zijn schouders onder zijn werk lijkt te zetten. In zulke situaties hebben we vaak de neiging om de druk wat op hen op te voeren.

Lees verder »

In dit artikel pleitte ik voor een accentverschuiving van niveaudenken naar progressiedenken, zonder overigens niveaudenken radicaal overboord te zetten. De reden om meer nadruk te leggen op progressiedenken is dat het meer motiveert en activeert. In reactie op mijn stuk vroeg Pim Lagrand het volgende: “Hoe past deze kijk op de situatie dat een manager bepaalde resultaten verwacht van zijn medewerker? Mijn idee is dat het niveaudenken helpt om als manager duidelijk je verwachting aan te geven bij de medewerker (bijv. de software-aanpassing dient uiterlijk eind van deze week gereed te zijn en te voldoen aan de interne kwaliteitseisen). Zou het progressiedenken de manager en medewerker kunnen helpen op de weg naar het bereiken van het verwachte resultaat?” In reactie op deze interessante vraag zet ik een paar gedachten over resultaatsverwachtingen op een rijtje.

Lees verder »

Onderzoekers Gillison et al. (2018) hebben een meta-analyse uitgevoerd om het effect te bepalen van technieken gebaseerd op de zelfdeterminatietheorie (ZDT) op motivatie voor gezond gedrag. In 8 databases zochten zij relevante publicaties uit de periode van 1970-2017. In de meta-analyse namen zij uiteindelijk 74 onderzoeken mee die alle een controlegroep hadden en een voor- en nameting. De gebruikte technieken werden gegroepeerd tot 18 ZDT technieken. Er werd gekeken naar het effect van het gecombineerde gebruik van deze technieken op de volgende uitkomsten: 1) beleefde autonomie, 2) beleefde competentie, 3) beleefde verbondenheid, 4) autonome motivatie en 5) beleefde autonomie-ondersteuning. Ook werd gekeken naar de afzonderlijke effecten van de ZDT-technieken.

Lees verder »

Zelfdeterminatietheorie (ZDT) is één van de krachtigste raamwerken om te begrijpen en beïnvloeden hoe menselijke floreren zich ontwikkelt. Hier is zeer korte samenvatting van deze theorie inhoudt*. ZDT neemt twee dingen aan over mensen: 1) dat ze van nature actief zijn en gericht op groei en 2) dat ze een neiging hebben tot psychologische integratie. Met die laatste wordt bedoeld dat, als mensen nieuwe ervaringen tegenkomen, ze uitgedaagd zullen zijn om deze te integreren met de al bestaande aspecten van zichzelf. Dit proces van integratie leidt ertoe dat individuen steeds ‘zelfstructuren’ ontwikkelen die steeds complexer zijn en waarin waarden, regels en normen van buiten geïntegreerd worden. 

Lees verder »

In een nieuw concept artikel van Woolley & Fishbach (2016) wordt de relatie tussen intrinsieke motivatie en beloningen onderzocht. In het bijzonder verkennen de auteurs hun hypothese dat directe opbrengsten en beloningen intrinsieke motivatie kunnen versterken. Het artikel beschrijft vier studies die deze hypothese ondersteunen. Lees verder »

Er is een nieuwe publicatie die suggereert dat gecontroleerde motivatie op verschillende manieren een obstakel kan vormen voor goede relaties tussen groepen:

Controlled Motivational Orientation and Prejudice

The Mediating Role of Dehumanization

Abstract. This research investigates the effect of controlled versus autonomous motivation on intergroup relations. Two studies were conducted: Study 1 (N = 152 Greek Cypriot undergraduate students) showed that controlled motivational orientation, measured as a personality variable, was related to more prejudicial beliefs toward outgroups, lower intrinsic motives for contact, less desire for contact, and less actual contact with outgroups.

Lees verder »

De rol van psychologische behoeftebevrediging en de gevolgen voor de werkprestatie
Ilona van Beek, Ilse Kranenburg, Gaby Reijseger, Toon Taris & Wilmar Schaufeli*

Op basis van Deci en Ryan’s Zelf-Determinatie Theorie zijn in het huidige onderzoek de mogelijke antecedenten van bevlogenheid en werkverslaving onderzocht. Daarnaast zijn van deze twee typen hard werken de relaties met diverse indicatoren van werkprestatie onderzocht (in-rol en extra-rol gedrag, contraproductief gedrag en verloopintentie). In totaal hebben 275 Nederlandse zorgmedewerkers een online vragenlijst ingevuld. Analyse van een lineair structuurmodel toonde aan dat bevrediging van de behoeften aan autonomie en relationele verbondenheid gepaard gaat met bevlogenheid, en dat het uitblijven van bevrediging van de behoeften aan autonomie en competentie gepaard gaat met werkverslaving. Bovendien hangen de twee typen hard werken positief samen met extra-rol gedrag en hangt bevlogenheid negatief samen met verloopintentie. Verder lieten de analyses zien dat bevrediging van de psychologische basisbehoeften gepaard gaat met verschillende aspecten van werkprestatie. Het huidige onderzoek biedt handvatten voor de praktijk om bevlogenheid te stimuleren en werkverslaving tegen te gaan en om prestaties te optimaliseren.