Er is veel onderzoek gedaan naar welke interventies leerlingen en studenten helpen om goed te leren en te presteren. Tot nu toe heeft nadruk gelegen op het onderzoeken van kortetermijneffecten van interventies. Begrijpelijk, want je wilt graag dingen doen die studenten snel helpen wanneer ze problemen in het leren en presteren. Maar wat weten we over de langetermijneffecten van interventies?

Er zijn twee nieuwe publicaties over de effecten van groeimindsetinterventies. De twee artikelen analyseren via meta-analyses dezelfde onderzoeksliteratuur maar trekken totaal verschillende conclusies. Macnamara & Burgoyne (2022) stellen dat groeimindsetinterventies nauwelijks werken; Burnette et al. (2022) vonden positieve effecten op academische resultaten, geestelijke gezondheid en sociaal functioneren. Hoe dit kan? Er is een eenvoudige en belangrijke verklaring die wordt beschreven in een artikel van Tipton et al (2022).

Lees verder »

Sinds een jaar of acht is er een discussie ontstaan over de betrouwbaarheid van bevindingen van psychologisch wetenschappelijk onderzoek. Een groot project liet zien dat van 100 in onderzoek gevonden effecten slechts ongeveer een derde werd gerepliceerd (Open Science Collaboration, 2015). Binnen de psychologie wordt hard gewerkt om onderzoeksmethoden te verbeteren en te komen tot meer betrouwbare bevindingen (zie hier en hier). Een nieuw artikel van Yeager et al. (2019) beschrijft replicatieonderzoek naar 7 veel onderzochte en invloedrijke psychologische verschijnselen. Hieronder kun een beknopte samenvatting lezen van dat onderzoek.

Lees verder »

In sociale interacties communiceren we vooral via woorden en gezichtsuitdrukkingen. Deze woorden en gezichtsuitdrukkingen kunnen een positieve of negatieve emotionele lading (valentie) hebben. De emotionele valentie van woorden en gezichtsuitdrukkingen kan een effect hebben op hoe we de informatie in de sociale interactie verwerken. Verwerken we negatieve woorden en gezichtsuitdrukkingen beter en sneller? Of is het juist omgekeerd en hebben positieve woorden en gezichtsuitdrukkingen een voordeel? Of is er een verschil in hoe we reageren op woorden en gezichtsuitdrukkingen? En is het antwoord op dit soort vragen afhankelijk van je leeftijd? Kauschke et al. (2019) beantwoorden deze vragen in een nieuw reviewartikel (pdf).

Lees verder »

Op welke manier informatie over een onderwerp gepresenteerd wordt heeft invloed op onze houding en beslissingen ten aanzien van het onderwerp. In de psychologie heet een dergelijk verschijnsel een framing effect. Naar zulke framing effecten is veel onderzoek gedaan. Ook is er nu steeds meer onderzoek naar de effecten van reframing. Bij reframing verandert de frame van positief naar negatief of andersom. Hieronder bespreek ik deze effecten en ook hoe zij samenhangen met de negativiteitsbias en met leeftijd.

Lees verder »

Velen zien de groeimindset als een belangrijk concept voor onderwijs. Recente onderzoeken laten echter relatief bescheiden effecten zien van groeimindsetinterventies op schoolresultaten. Nieuw onderzoek van Tieme Janssen en Nienke van Atteveld (2022) komt met een specifieke verbetering van groeimindsetinterventies. Ze gaven leerlingen niet alleen uitleg over neuroplasticiteit, het vermogen van de hersenen om voortdurend te blijven veranderen maar lieten hen deze veranderingen zelf ook ervaren via neurofeedback. Hieronder beschrijf ik beknopt hun onderzoek.

Lees verder »

In deze post uitte ik mijn scepsis over iets wat ‘Positive education’ wordt genoemd, een aanpak die wordt gepromoot door Martin Seligman (foto). Wat dat is, wordt uitgelegd in de video die ik ook noemde. Mijn twee redenen om sceptisch te zijn waren

1. dat ik de definities van positive education zoals die werden genoemd in de video eerder verwarrend dan verhelderend vond en
2. dat het voor mij geen uitgemaakte zaak is of geluk een criterium moet zijn in onderwijs (lees de post voor meer details over dit tweede punt. 

Lees verder »

Hoe kun je mensen effectief feedback geven? Werkt positief geformuleerde feedback beter of juist negatief geformuleerde feedback? En helpt het om een beetje streng te zijn en ze onder druk te zetten of kan dit juist averechts werken? Een nieuw onderzoek probeert precies deze vragen te beantwoorden.

Mindsets zijn belangrijk in alle facetten van ons leven.

We kennen het begrip mindset vanuit het werk van Carol Dweck. Zij gaf het woord grote bekendheid via haar boek uit 2006. Dweck en haar collega’s deden veel onderzoek naar de effecten van hoe we denken over de ontwikkelbaarheid van intelligentie.

Maar Alia Crum (foto), assistant professor aan Stanford University, komt met een bredere definitie van het begrip mindset. Haar werk laat zien hoe belangrijk onze mindset is over alles wat we tegenkomen in het leven. Mindsets spelen een grote rol in ons functioneren, onze gezondheid en ons welbevinden. Lees verder »

Er wordt tegenwoordig veel gesproken over de positieve effecten voor leerlingen van autonomie-ondersteuning door docenten. Een nieuw onderzoek kijkt naar deze positieve effecten en doet nog iets meer. De onderzoekers nemen ook de effecten van het bieden van structuur mee. Daarnaast kijken ze ook naar de positieve effecten op docenten zelf.

Lees verder »

In dit artikel beschrijf ik onderzoek naar de effecten van een focus op progressie tijdens de uitvoering van een taak op de bereidheid achteraf om de taak nog een keer uit te voeren. In dit artikel kun je lezen over een aantal concepten die belangrijk bij het beantwoorden van deze vraag, zoals: bereikte-progressfocus (BP) en resterende-progressie-focus (RP), motivatie, taakevaluatie, beleving van productiviteit, beleefde progressiesnelheid, progressieversnelling en toekomstige taakvolharding. Lees hieronder welke soort progressiegerichtheid leidt tot een hogere toekomstige taakvolharding.

progressiegerichtheid

Lees verder »

Eén van de meest invloedrijke onderzoeken door Carol Dweck en haar collega’s is het onderzoek van Mueller & Dweck (1998) met als titel: Praise for Intelligence Can Undermine Children’s Motivation and Performance. Door de jaren heen is er van verschillende kanten enige kritiek geuit op dit onderzoek of zijn haar bevindingen betwist, soms grotendeels terecht, soms grotendeels onterecht. Deze kritieken kennende, stel ik dat Mueller & Dweck (1998) een klassieke publicatie is die weinig of niets aan belang heeft ingeboet. Hier kun je een korte beschrijving lezen van dat onderzoek.

Lees verder »

Hieronder presenteer ik een lijst van cognitieve fouten, heuristieken en effecten waar we allemaal in zekere mate behept zijn met daarbij een compacte uitleg (lees ook dit, dit en dit). Ik gebruik vooral de Engelse termen omdat deze het vaakst gebruikt worden, ook in Nederlandstalige literatuur. Het kennen van deze fouten en heuristieken kan ons helpen om onszelf en anderen beter te begrijpen, om minder slachtoffer te worden door toedoen van deze fouten en neigingen en om een realistischere kijk op de werkelijkheid te ontwikkelen (lees ook dit, dit en dit).

Lees verder »

Hier betoog ik dat mindfulness-meditatie ondersteunend kan werken voor progressiegericht werken. Eerst beschrijf ik effecten van mindfulness-meditatie op onze cognities, gevoelens en ons lichaam. Vervolgens leg ik uit hoe mindfulness-meditatie progressiegerichte gespreksvoering kan ondersteunen. 

Graag wil ik iets uitleggen over psychologische interventies die leiden tot recursieve verandering in personen en situaties. In allerlei contexten in het leven zijn we voortdurend op zoek naar manieren om verbetering tot stand te brengen. Een voorbeeld is het verbeteren van de inzet, betrokkenheid en leerprestaties van leerlingen in het onderwijs, in het bijzonder voor leerlingen in achterstandssituaties. Een ander voorbeeld is het verminderen van de ongelijkheid tussen groepen op de arbeidsmarkt. Hieronder kun je lezen over een nog niet zo breed bekende manier om bij te dragen aan sociale progressie: psychologische interventies.

Lees verder »