Wise interventions: psychologische oplossingen voor persoonlijke en sociale problemen

Gregory Walton en Timothy Wilson hebben een artikel gepubliceerd waarin zij een interventiebenadering presenteren voor persoonlijke en sociale problemen (Walton & Wilson, 2019). De noemen deze aanpak wise interventions en hij is gebaseerd op kennis uit de sociale psychologie (zie ook psychologische interventies). In de aanpak staat centraal hoe mensen subjectieve betekenis geven aan hun situaties. Ze vormen werkhypotheses over zichzelf, over andere mensen en over sociale situaties. In bepaalde contexten kunnen schadelijke werkhypotheses ontstaan die een negatieve spiraal kunnen veroorzaken. De auteurs beschrijven interventies waarmee mensen hun werkhypotheses kunnen aanpassen waardoor ze beter kunnen gaan functioneren. Ze leggen uit hoe kleine interventies kunnen leiden tot eerste veranderingen die ingebed kunnen raken in het leven van mensen. Hieronder kun je een korte beschrijving lezen van de wise interventions aanpak.

Onze interpretaties van onszelf en de wereld richting geven richting aan ons gedrag

Onze interpretaties van de complexe wereld waarin we leven geven richting aan ons gedrag. Dit soort interpretaties hebben binnen de psychologie al veel namen gekregen, zoals subjective construal, mindsets, causale attributies, en verhalen. Onze interpretaties over onszelf, over anderen en over sociale situaties zijn veranderbaar maar kunnen diep ingebed raken in de structuur van ons leven.

Een voorbeeld hiervan is te vinden in het werk van Carol Dweck over statische mindsets en groeimindsets. Als een persoon gelooft dat zijn capaciteiten op een bepaald gebied niet veranderbaar zijn, dan zal hij zich niet volhardend inspannen om beter te worden op dat gebied. Dat hij daardoor niet beter wordt, bevestigd zijn hypothese op dat gebied weinig capaciteiten heeft.

Een interventie die bij hem een groeimindset zou opwekken kan een dit structureel veranderen. Hij zou zijn interpretatie kunnen herzien dat zijn capaciteiten niet veranderbaar zijn en beginnen om zich in te spannen om beter te worden op dit gebied. Wanneer hij merkt dat hij inderdaad beter wordt, stimuleert hem dit om te volharden in zijn inspanningen. Dit bevestigt voor hem dat zijn nieuwe interpretatie klopt: zijn capaciteiten op dit gebied zijn ontwikkelbaar!

De auteurs beschrijven drie basale motieven van mensen die bepalen hoe mensen zichzelf en hun omstandigheden interpreteren: 1) de behoefte aan begrijpen, 2) de behoefte aan zelfintegriteit, 3) de behoefte om erbij te horen. In het plaatje rechts kun je zien hoe deze drie motieven leiden tot verschillende soorten interpretaties over het zelf, anderen en persoonlijke en sociale situaties (click voor een vergroting).

5 kenmerken van interventies

Wijze interventies zijn gebaseerd op vijf principes. Ten eerste: de wijze interventies zijn niet van het algemene type tips als: “Wees positief!” In plaats daarvan zijn ze specifiek gericht op het veranderen van de subjectieve interpretaties van de betreffende persoon, zoals “Mensen zoals ik horen hier eigenlijk niet thuis” of “Ik leer dit toch nooit”. Ten tweede: betekenissen werken binnen complexe systemen. De nieuw aangereikte interpretaties werken alleen als deze binnen de context van de persoon ondersteund worden. Een groeimindset kan bijvoorbeeld alleen ingebed raken in de structuur van iemands leven als de context deze nieuwe interpretatie ondersteunt (in plaats van tegenwerkt).

Ten derde: nieuwe betekenissen kunnen recursieve verandering stimuleren in mensen en situaties. Veranderingen in interpretaties kunnen zelfversterkend worden. Net als schadelijke interpretaties kunnen ook nieuw aangereikte positieve interpretaties het karakter krijgen van zichzelf vervullende voorspellingen (zie het voorbeeld van mindset hierboven). De auteurs noemen dit soort zichzelf vervullende voorspellingen een recursieve cyclus. Door de wijze interventies wordt dus een schadelijke recursieve cyclus vervangen door een heilzame recursieve cyclus. Ofwel: een negatieve spiraal wordt vervangen door een positieve spiraal. Ten vierde: methodische zorgvuldigheid. Voor het opbouwen van kennis over de effectiviteit van wise interventions is systematisch onderzoek nodig. Ten vijfde: ethische overwegingen. Wise interventions moeten op een verantwoordelijke manier worden toegepast waarbij ook rekening moet worden gehouden met ethische vragen, zoals zijn er onvoorziene bij-effecten?, hoe ver kun je gaan in het beïnvloeden van hoe iemand zichzelf en zijn wereld interpreteert?

4 strategieën om subjectieve betekenisgeving te veranderen

De auteurs beschrijven vier soorten strategieën om de subjectieve betekenisgeving van mensen te beïnvloeden:

1. Direct labelen: hoe je situaties of personen labelt heeft een invloed op hoe ze de situatie interpreteren.
2. Subtiel nieuwe betekenissen suggereren: via nieuwe informatie, vragen of suggesties mensen de gelegenheid geven om zelf nieuwe interpretaties te ontwikkelen
3. Commitment versterken door actie: door mensen in situaties te brengen waarin ze zich gedragen op een manier die past bij nieuwe interpretaties wordt het voor hen gemakkelijker om die nieuwe interpretaties te omhelzen.
4. Actieve reflectie-oefeningen: door mensen te laten reflecteren op situaties kunnen stap voor stap zelf komen tot andere interpretaties van zichzelf, hun relaties en hun omstandigheden.

In dit bestand kun je zien hoe de auteurs gedetailleerd beschrijven welke wise interventions er momenteel al bekend zijn (voorzien van onderzoeksverwijzingen),.

3 Verschillende veranderaanpakken vergeleken

Deze wise interventions aanpak richt zich dus niet zozeer op het direct veranderen van de persoon of de situaties. In plaats daarvan richt hij zich op het veranderen van de interpretatie door de persoon van de situatie. De auteurs stellen dat alle drie de veranderaanpakken waardevol kunnen zijn en dat zij ook gecombineerd kunnen worden. Wel waarschuwen ze ervoor om dit doordacht te doen omdat in sommige gevallen dit combineren averechts kan werken. De figuur hieronder laat het verschil zien tussen de situatiegerichte en persoonsgerichte veranderaanpak en de wise interventions aanpak.