De toekomstprojectievraag is een variant van de gewenste-situatievraag. Bij de toekomstprojectievraag nodig je cliënten uit om in gedachten een sprong in de tijd te maken, zich voor te stellen dat het op het punt waar ze uitgekomen zijn beter gaat en vervolgens te beschrijven wat er allemaal beter is geworden. Een voorbeeld van hoe je de vraag kunt stellen is: “Stel, we zijn drie maanden verder en het gaat beter met je …. waaraan zou je dat dan merken?” Vervolgens vraag je goed door om een helder beeld te krijgen van hoe de persoon zich in die betere situatie in de toekomst gedraagt.

Toekomstprojectievragen kun je inzetten in verschillende contexten zoals individuele coaching, conflicthantering en teamcoaching. Ook kun je ze goed inpassen binnen verschillende gespreksaanpakken en combineren met andere vraagtechnieken. Hieronder leg ik uit wat de voordelen van toekomstprojectievragen zijn en wanneer en hoe je ze kunt inzetten. 

Lees verder »

De nuttigheidsvraag is een belangrijke techniek voor iedere progressiegerichte professional. De vraag heeft meerdere functies, is bruikbaar in meerdere onderdelen van het gesprek en kan op verschillende manier gesteld worden. Laten we eerst kijken naar twee basisformuleringen van nuttigheidsvragen. De eerste is de opbrengstgerichte formulering. Deze is erop gericht om expliciet te maken wat het gesprek zou moeten opleveren voor de gesprekspartner. De tweede is de aanpakgerichte formulering. Deze is erop gericht om boven tafel te krijgen welke inhoud ter tafel moet komen en welk proces het beste gevolgd kan worden om het gesprek nuttig te maken. Hieronder staan twee voorbeelden van deze twee soorten formuleringen. 

Lees verder »

Vanuit Centrum Progressiegericht Werken verzorgen wij intensieve trainingen voor coaches, leidinggevenden, docenten, hulpverleners, trainers, adviseurs en medewerkers over progressiegericht werken. Progressiegericht werken is een verzameling van principes en praktische technieken die helpen om gewenste progressie en bereikte progressie zichtbaar te maken en om ideeën op te doen voor verdere progressie. De trainingen worden verzorgd door Gwenda Schlundt Bodien en  Coert Visser. Onze trainingen zijn zeer praktisch gericht en tegelijk gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, onder andere uit de mindsettheorie en de zelfdeterminatietheorie. Praktische progressiegerichte technieken zijn bijvoorbeeld: de cirkeltechniek, de CPW-7-stappenaanpak, progressiegericht sturen, progressiegericht nee zeggen, de kantelinterventie, groeimindsetinterventies en de plus achter de min zoeken. Lees verder »

Afgelopen week hebben wij een evaluatie uitgevoerd bij ex-deelnemers aan trainingen progressiegericht werken van CPW. Wij waren nieuwsgierig naar verschillende dingen. Ten eerste wilden wij graag weten welke onderwerpen die wij in de training hebben behandeld door cursisten tijdens de training het meest interessant en/of bruikbaar waren gevonden. Ten tweede wilden we graag weten welke onderwerpen nu, na afloop van de training, door cursisten het meest gebruikt worden in hun werk. Ten derde wilden we graag weten welke werkvormen die wij gebruikt hebben tijdens trainingen door cursisten als het meest nuttig werden beleefd. 119 mensen vulden de enquête in. Hier zijn de resultaten die wij vonden.

Lees verder »

Begin 2012 bedachten wij de naam ‘progressiegericht werken‘ als aanduiding voor de aanpak die wij (als CPW) gebruiken. Opgeteld schreven Gwenda Schlundt Bodien en ik sinds dat moment een aardig rijtje boeken (zie hier en hier) en meer dan duizend korte artikelen over progressiegericht werken (en tientallen langere). Ook trainden wij vele honderden mensen (misschien zelfs een paar duizend), onder wie coaches, medewerkers, leidinggevenden en docenten in de aanpak. Inmiddels is progressiegericht werken een vrij bekende term geworden. Toch is de term en de aanpak ook bij velen nog onbekend. Daarom lijkt het me goed om nog eens uit te leggen wat progressiegericht werken is. 

Lees verder »

Binnen progressiegericht werken is een probleem vaak het begin van progressie. Zowel individuele gesprekken als in teamsessies beginnen vaak met het bespreken van problemen, dingen die niet goed lopen of dingen die verkeerd hebben uitgepakt. Het hebben van problemen is natuurlijk vervelend en kan onvrede, frustratie of zelfs een gevoel van machteloosheid opleveren.

Lees verder »

Professionele gesprekspartners, zoals coaches, hulpverleners, leidinggevenden, en docenten, kunnen soms geconfronteerd worden met heftige opmerkingen. Het heftige van zulke opmerkingen kan zitten in de inhoud van wat de persoon zegt. Het kan gaan over hoe de persoon een gebeurtenis interpreteert, over hoe een persoon zich voelt of over wat de persoon van plan is te gaan doen. De persoon kan een gebeurtenis bijvoorbeeld heel negatief interpreteren, kan zich zeer slecht voelen of kan van plan zijn drastisch stappen te gaan zetten. Ook de heftigheid zitten in de manier waarop de opmerking wordt gemaakt. De persoon kan bijvoorbeeld heel boos zijn of schreeuwen. Ook kan de persoon zich zeer somber of terneergeslagen uiten. Lees verder »

Progressiegerichte coachingstrajecten duren vaak niet zo lang. Vaak volstaat een beperkt aantal sessies om cliënten te helpen. Soms is zelfs één sessie voldoende om de cliënt voldoende ideeën voor stapjes vooruit te helpen vinden. Er zijn echter verschillende redenen waarom herhaalde coachingssessies nuttig kunnen zijn.

Lees verder »

Actief leren is belangrijk. Voor het goed leren begrijpen van nieuwe concepten is een uiterst bewuste en actieve aanpak nodig. Het is niet voldoende om slechts te luisteren naar een uitleg over het concept, of er iets over te lezen. Een veel actievere benadering is nodig om je een concept echt eigen te maken. Hieronder beschrijf ik zo’n aanpak. Deze kun je direct uitproberen om je één of meer progressiegerichte concepten eigen te maken.

Lees verder »

Het CPW 4-Progressiegerichte-Rollen-model (4PR-model) dat wij in 2008 introduceerden*, beschrijft de volgende vier verschillende soorten rollen: helpen, sturen, trainen (/adviseren) en instrueren. Het model is gebaseerd op een assenstelsel dat vier veelvoorkomende rollen beschrijft die in verschillende soorten situaties bruikbaar zijn in het contact met cliënten, medewerkers of leerlingen.

Niet alleen progressiegerichte coaches luisteren goed naar hun cliënten; ook die cliënten zelf luisteren goed naar zichzelf. Bij progressiegericht coachen is het zo dat coaches vragen stellen aan cliënten en steeds blijven aansluiten op de antwoorden van de cliënt om vervolgens weer nieuwe vragen te stellen. Wat de progressiegerichte coaches weinig doen is laten merken wat zij zelf vinden van wat cliënten zeggen. Ze geven geen (waarde-)oordelen en zijn terughoudend in het geven vam tips. Als ze al iets teruggeven wat lijkt om een oordeel dan gebeurt dat ook uiterst subtiele wijze, zoals het geval is bij normaliseren en reframen.

Deze week heb ik een mini-enquête gedaan naar het gebruik van progressiegerichte technieken. Voor wie nog niet zo bekend is met de term: ik heb de progressiegerichte aanpak samen met Gwenda Schlundt Bodien ontwikkeld. De progressiegerichte aanpak heeft haar wortels in (1) oplossingsgericht werken, (2) sociale psychologie, (3) onze eigen ervaringen en vindingen. Aan de enquête deden 123 mensen mee (101 van hen lieten een e-mailadres achter om mee te loten naar één van de vier exemplaren van het boek Progressiegericht Werken die werden verloot – zie de winnaars onderaan dit artikel). Hier zijn de resultaten van de mini-enquête:

Lees verder »

Normaliseren is een krachtige progressiegerichte techniek. Normaliseren betekent dat je als coach laat merken dat je wat je cliënten zeggen of doen als normaal beschouwt gegeven hun omstandigheden. Doordat de coach normaliseert wordt het voor cliënten gemakkelijker om te gaan geloven dat hun problemen oplosbaar zijn en dat ze progressie kunnen boeken. Hieronder leg ik uit wanneer normaliseren vooral van toepassing is en hoe je het kunt doen. 

Lees verder »

Deze week vond de derde dag plaats van de opleiding progressiegericht werken met groepen. Het thema van die dag is progressiegericht omgaan met weerstand en conflicten. Gedurende de hele dag krijgen de cursisten de gelegenheid om te oefenen, hulp en feedback te krijgen, te reflecteren en allerlei hulpmiddelen en technieken uit te proberen (bijvoorbeeld De plus achter de min zoeken). We begonnen de dag, zoals we altijd doen, met een erinkomoefeningetje. We vroegen hen om duo’s te vormen en elkaar te vertellen over een situatie waarin ze al tevreden waren over hoe ze al eens waren omgegaan met weerstand of een conflictsituatie. We nodigden hen uit om hier een minuut of 15 over te praten met elkaar en ook te bespreken wat er in die situaties had gewerkt.Lees verder »

De perspectiefwisselingsvraag is een bijzonder nuttige vraag in progressiegerichte coaching. Deze vraag helpt cliënten om een duidelijker beeld te krijgen van hoe ze willen dat hun situatie eruit komt te zien. In de kern komt de vraag erop neer dat je je cliënten uitnodigt om vanuit een derde-persoonsperspectief een beschrijving van hun eigen gewenste gedrag te maken. Dit doe je door ze een variant van de volgende vraag te stellen: “Wat zien andere mensen jou doen wanneer je situatie beter is geworden?” Hieronder leg ik uit wat de voordelen van de perspectiefwisselingsvraag zijn en geef ik enige tips over hoe je hem kunt stellen. 

Lees verder »