Een overzicht van tien artikelen uit 2023

Het begin van het nieuwe jaar biedt een natuurlijk moment om even stil te staan bij wat is geweest. In deze terugblik wil ik tien artikelen van mijn blog uit het afgelopen jaar onder de aandacht brengen. Deze selectie weerspiegelt een reeks thema’s die ik in 2023 heb behandeld en sluit aan bij mijn streven naar progressiegericht werken en voortdurende ontwikkeling. De artikelen variëren van het onderzoeken van psychologische fenomenen tot het bieden van inzichten in organisatieverandering en persoonlijke groei. Ik nodig u uit om deze artikelen opnieuw te bekijken en te reflecteren op de diverse onderwerpen en inzichten die ze bieden.

1. Het gedachteverschil: we denken meer over elkaar dan we denken

In dit artikel leg ik het concept van het ‘gedachteverschil’ uit, een verschijnsel waarbij mensen vaak niet beseffen hoe vaak anderen aan hen denken na een gesprek. Aan de hand van onderzoek door Cooney et al. wordt geïllustreerd hoe onze eigen gedachten en gevoelens toegankelijker zijn dan die van anderen, wat leidt tot dit verschil in perceptie. Het artikel bespreekt acht verschillende studies die variëren van alledaagse interacties tot intieme gesprekken en conflicten, en onthult hoe dit fenomeen invloed heeft op onze relaties en communicatie. Het doel is om lezers te helpen betere persoonlijke en professionele relaties te ontwikkelen door een beter begrip van dit psychologische verschijnsel.

2. De wreedheidsprikkel: negatief beoordelen om intelligent over te komen

In dit artikel leg ik uit hoe de ‘wreedheidsprikkel’ – het negatief beoordelen van anderen om intelligent over te komen – creativiteit in organisaties kan ondermijnen. Teresa Amabile introduceerde dit concept ongeveer 40 jaar geleden, en toonde aan dat onzekere individuen geneigd zijn om ideeën af te breken voor intellectuele status, wat schadelijk is voor creativiteit. Uit onderzoek blijkt dat negatieve beoordelaars vaak als intelligenter worden gezien. Justin M. Berg’s studie in de circusindustrie illustreert hoe deze neiging tot kritiek leidt tot het onderschatten van creatieve ideeën. Interessant is dat makers beter dan managers het succes van nieuwe ideeën kunnen voorspellen. Dit artikel benadrukt het belang van welwillende beoordeling en het betrekken van makers in het besluitvormingsproces, en stelt dat investeren in een groeimindsetcultuur een effectieve tegenmaatregel kan zijn tegen de wreedheidsprikkel.

3. De kracht van continuïteit bij organisatieverandering

In dit artikel bespreek ik een benadering van organisatieverandering die de nadruk legt op continuïteit, passend binnen progressiegericht werken. Het artikel adresseert het misverstand dat de meeste organisatieveranderingen falen en benadrukt het belang van het behoud van bepaalde constante elementen tijdens verandering. Dit wordt ondersteund door een rapport van de Academy of Management, dat op twee onderzoeken is gebaseerd. Deze studies tonen aan dat communiceren over continuïteit in de organisatie-identiteit effectief weerstand tegen verandering vermindert en steun voor verandering vergroot. Dit geldt vooral in situaties met hoge werkgerelateerde onzekerheid. De conclusie is dat een visie van continuïteit, die zowel verandering als behoud benadrukt, cruciaal is voor het succesvol navigeren van organisatorische veranderingen en het bevorderen van acceptatie van verandering.

4. Vier progressiestrategieën voor persoonlijke en professionele groei

In dit artikel bespreek ik vier effectieve progressiestrategieën die mensen kunnen helpen bij hun persoonlijke en professionele groei. Deze strategieën zijn: zelfverbetering, interpretatieverbetering, situatieverbetering en situatieselectie. Elke strategie biedt specifieke benaderingen om progressie te bereiken, zoals het ontwikkelen van persoonlijke vaardigheden, het aanpassen van denkpatronen, het verbeteren van de huidige situatie, of het kiezen voor een geheel nieuwe context. Door deze strategieën bewust te overwegen en in te zetten, kunnen individuen meer inzicht krijgen in hun keuzes en de kans op succesvolle progressie vergroten. Het artikel benadrukt het belang van het bekijken van verschillende perspectieven en het flexibel toepassen van deze strategieën, afhankelijk van persoonlijke behoeften en situaties. Reflectievragen worden aangeboden om de lezer te helpen bij het bepalen van de meest geschikte strategie voor hun situatie.

5. De kracht en grenzen van Self-Fulfilling Prophecies

In dit artikel onderzoek ik de kracht en grenzen van self-fulfilling prophecies, positief denken, karma en the law of attraction. Ik bespreek hoe self-fulfilling prophecies, zoals het Pygmalion-effect en het placebo-effect, werken: onze overtuigingen en verwachtingen kunnen ons gedrag beïnvloeden en de verwachte uitkomst waarschijnlijker maken. Echter, deze fenomenen hebben hun beperkingen, zoals de invloed van externe factoren, de complexiteit van menselijk gedrag, en de mogelijkheid van weerstand tegen deze prophecies. Het artikel waarschuwt tegen het te veel waarde hechten aan concepten zoals de kracht van positief denken, the law of attraction, en karma, die vaak een simplistische kijk bieden en missen empirisch bewijs. Er wordt kritiek geuit op deze concepten, zoals het risico op toxische positiviteit, victim blaming, en het bevorderen van de just-world fallacy. De conclusie is dat het belangrijk is om de beperkingen van self-fulfilling prophecies te erkennen en ze te onderscheiden van ongefundeerde overtuigingen die schadelijke gevolgen kunnen hebben voor individuen en de samenleving.

6. Praktische technieken om een negatieve teamsfeer te verbeteren

In dit artikel presenteer ik technieken om de teamsfeer te verbeteren, gebaseerd op het onderzoek van De Jong et al. (2014). Het onderzoek toont aan dat strategieën als uitwisseling tussen teamleden en taakinterdependentie negatieve relaties binnen teams kunnen verminderen. Drie praktische technieken worden uitgelicht: de Cirkeltechniek, die progressie zichtbaar maakt; de Reciprociteitsring, die het delen van middelen stimuleert; en de Waarderingsmuur, die waardering tussen collega’s aanmoedigt. Deze methoden versterken de uitwisseling tussen teamleden en bevorderen gezamenlijke doelstellingen en ondersteuning. Het toepassen van deze tools kan een positieve impact hebben op de sfeer en de samenwerking binnen teams.

7. Logica: belangrijker dan we soms denken

In dit artikel licht ik het belang van logica toe aan de hand van een discussie over de noodzaak van visie versus het maken van scherpe keuzes in de maatschappij. Jan Rotmans benadrukt dat een visie het maken van scherpe keuzes juist vereist, en ik beaam dat logica ons helpt om dergelijke valse dilemma’s te doorzien. Ik bespreek de fundamenten van logica, terugvoerend op filosofen als Socrates, Plato en Aristoteles, en hoe deze vandaag de dag nog steeds ons denken structureren. Logica stelt ons in staat kritisch informatie te beoordelen en onderbouwde keuzes te maken, iets wat essentieel is in alle aspecten van het leven. Het artikel verkent verschillende logica-soorten, de rol van logica bij het beoordelen van waarheidsclaims en de beperkingen van logische systemen, inclusief paradoxen. Tot slot wordt betoogd dat logica vanaf jonge leeftijd onderwezen moet worden als cruciale vaardigheid voor het navigeren in onze complexe wereld, waarbij logica en emotie complementair zijn voor evenwichtige besluitvorming.

8. Hoe mindsetinterventies de geestelijke gezondheid van adolescenten kunnen verbeteren

In dit artikel leg ik uit hoe mindsetinterventies de geestelijke gezondheid van adolescenten kunnen verbeteren. Ik introduceer het concept dat jongeren overtuigingen hebben over hun persoonlijke kwaliteiten en dat het veranderen van deze overtuigingen hen kan helpen beter om te gaan met uitdagende situaties, wat hun welzijn ten goede komt. Het artikel onderbouwt dit met zowel theoretische inzichten als onderzoeksdata. Verder beschrijf ik hoe statische mindsets gekoppeld zijn aan minder veerkracht en hoe het ontwikkelen van een groeimindset door interventies kan leiden tot verminderde symptomen van depressie en een betere algemene geestelijke gezondheid. Ik benadruk ook dat het combineren van groeimindset-interventies met stresspositieve boodschappen kan zorgen voor een synergetisch effect, dat de veerkracht en het academisch succes van jongeren verder bevordert. Ten slotte wijs ik op het belang van zorgvuldige afstemming en testing van deze interventies, vooral gezien hun potentieel om op grote schaal positieve effecten te hebben.

9. Effectief Leiderschap in de Moderne Tijd: Nieuwe Inzichten uit Onderzoek

In dit artikel onderzoek ik wat effectief leiderschap in de moderne tijd inhoudt en hoe nieuwe inzichten uit onderzoek dit beeld hebben veranderd. Vroeger werd effectief leiderschap gezien als dominant en autoritair, maar recent onderzoek wijst uit dat hulpvaardigheid, ethiek, nederigheid en autonomie-ondersteuning kenmerken zijn van effectieve leiders. Onderzoeken van Kakkar & Sivanathan (2021) en Zhang et al. (2020) tonen aan dat helpend gedrag van leiders de onderlinge hulp en het welbevinden van medewerkers bevordert. Studies suggereren dat ethisch en nederig leiderschap positieve effecten hebben op werknemersprestaties en welzijn. De zelfdeterminatietheorie speelt een belangrijke rol in hedendaags leiderschap, waarbij autonomie-ondersteunend leiderschap bijdraagt aan betere werkomstandigheden en prestaties. Bovendien blijkt uit onderzoek dat leiders met een groeimindset effectiever zijn en beter ontvangen worden door hun teams. Effectieve leiderschap draait om het stimuleren van betekenisvolle progressie en het bevorderen van een omgeving waarin medewerkers kunnen groeien. Dit moderne beeld van leiderschap benadrukt de noodzaak van voortdurend leren en aanpassen om effectief te leiden in onze snel veranderende en complexe wereld.

10. De PTV-aanpak: Progressiegerichte Toekomstprojectie Vragen

In dit artikel introduceer ik de PTV-aanpak, een methode die bestaat uit een reeks van vijf strategisch gekozen vragen om individuen of teams te helpen hun toekomstige doelen te visualiseren en de stappen te identificeren om deze te bereiken. PTV, wat staat voor Progressiegerichte Toekomstprojectie Vragen, omvat de volgende vragen: Continueringsvraag, Toekomstprojectievraag, Optimismevraag, Kleine teamstappen en Eigen bijdrage. Deze aanpak erkent wat al goed werkt, stimuleert het nadenken over concrete doelen, benadrukt kleine haalbare stappen en vergroot het gevoel van eigenaarschap en betrokkenheid. PTV is effectief in zowel groeps- als individuele settings, bevordert samenwerking, dialoog en eenheid binnen teams en is een krachtig instrument voor positieve verandering en duurzame ontwikkeling.

Verder leren in 2024

Hopelijk hebben de artikelen op mijn site jou als lezer af en toe weer wat stof tot nadenken geboden en inspiratie om nieuwe dingen uit te proberen. Het delen van deze inzichten is een voortdurend proces van leren en ontwikkelen voor mijzelf. Ik kijk ernaar uit om in het komende jaar samen met u verder te leren en te groeien.