De progressiegerichte aanpak omvat een reeks principes en technieken die individuen en teams ondersteunen om zowel bereikte als gewenste progressie zichtbaar te maken en inzicht te verkrijgen in de te nemen vervolgstappen. Het fundament van deze aanpak ligt in de wetenschappelijke psychologie, zoals de zelfdeterminatietheorie en de mindsettheorie. Dit artikel beschrijft een model dat de belangrijkste elementen van progressiegericht werken in hun samenhang toont: het cyclisch model voor betekenisvolle progressie.

Het cyclisch model voor betekenisvolle progressie

Het cyclisch model voor betekenisvolle progressie laat zien hoe verschillende psychologische factoren elkaar versterken om duurzame ontwikkeling en voldoening te bevorderen. Dit model biedt een samenhangend kader dat helpt om inzicht te krijgen in hoe betekenisvolle progressie tot stand komt en hoe deze blijvend kan worden ondersteund.

De cyclische dynamiek

Het model werkt niet lineair, maar cyclisch: de verschillende bouwstenen versterken elkaar in een doorlopend proces. Dit betekent dat elke stap binnen het model invloed heeft op de volgende stap, wat leidt tot een voortdurende lus van motivatie, inspanning, progressie en monitoring. Deze cyclus zorgt ervoor dat betekenisvolle progressie niet een eenmalige gebeurtenis is, maar een proces van continue ontwikkeling. Bijvoorbeeld: wanneer we onze progressie monitoren, krijgen we meer inzicht en voldoening, wat onze autonome motivatie versterkt. Deze motivatie stimuleert ons weer om met een groeimindset door te zetten, wat leidt tot verdere progressie en zo blijft de cyclus voortduren.

De bouwstenen van het model

Het model beschrijft de volgende cruciale bouwstenen die in onderlinge wisselwerking betekenisvolle progressie mogelijk maken:

1. Groeimindset als deur naar inspanning en progressie

Een groeimindset houdt in dat we geloven dat we onze capaciteiten kunnen ontwikkelen en dat progressie mogelijk is. Dit geloof opent de deur naar duurzame inspanning, omdat we inspanning zien als de sleutel tot leren en presteren. In het model wordt dit visueel weergegeven door een open deur, die symbool staat voor de bereidheid om door inspanning te leren en te groeien.

2. Autonome motivatie als energiebron

Autonome motivatie is de energiebron die ons aandrijft om ons te blijven inzetten voor wat we belangrijk en interessant vinden. Wanneer we autonoom gemotiveerd zijn, worden we gedreven door het belang dat we hechten aan de activiteit (geïnternaliseerde motivatie) of doordat we het leuk vinden om ermee bezig te zijn (intrinsieke motivatie). Deze motivatie zorgt voor de energie om vol te houden, zelfs als het moeilijk wordt.

3. Duurzame inspanning

Duurzame inspanning is doelgericht, geconcentreerd en volhardend werken aan leren en presteren. Het is deze inspanning die de basis vormt voor het bereiken van betekenisvolle progressie. Door vol te houden, kunnen we stap voor stap dichter bij onze doelen komen en leren we voortdurend nieuwe vaardigheden en inzichten.

4. Betekenisvolle progressie

Betekenisvolle progressie omvat de stappen die we zetten in zaken die voor ons waardevol zijn, zoals persoonlijke groei en concrete resultaten. Het is de ontwikkeling die we zien op gebieden die resoneren met onze intrinsieke waarden en doelen. Deze progressie zorgt voor een gevoel van voldoening en geeft ons motivatie om verder te blijven werken aan wat voor ons belangrijk is.

5. Progressiemonitoring

Progressiemonitoring is het bewuste proces van bijhouden en reflecteren op de progressie die we hebben gemaakt. Door regelmatig stil te staan bij de geboekte stappen, krijgen we meer inzicht in onze vooruitgang. Dit verhoogt niet alleen ons gevoel van competentie, maar helpt ook om de motivatie vast te houden. Zonder progressiemonitoring blijft betekenisvolle progressie vaak onopgemerkt, wat ervoor zorgt dat er geen terugkoppeling is naar een groeimindset, autonome motivatie en het effect op ons welzijn.

Progressiemonitoring functioneert daarom als een belangrijke moderator in dit proces, omdat het de vaak onzichtbare progressie zichtbaar maakt en helpt om de negativiteitsbias te doorbreken, waarbij we geneigd zijn te focussen op wat nog niet goed gaat. Door deze zichtbaarheid bevordert progressiemonitoring een positieve lus van verdere motivatie en groei, wat bijdraagt aan duurzame ontwikkeling en welzijnhet bewust bijhouden en reflecteren op de progressie die we hebben gemaakt. Door regelmatig stil te staan bij onze stappen, krijgen we meer zicht op wat we hebben bereikt. Dit verhoogt niet alleen ons gevoel van competentie, maar helpt ook om de motivatie vast te houden. Progressiemonitoring maakt de progressie die vaak onzichtbaar blijft, zichtbaar en draagt zo bij aan het doorbreken van de negativiteitsbias, waarbij we vooral focussen op wat nog niet goed gaat.

6. Positieve ervaring

Een belangrijk resultaat van betekenisvolle progressie en progressiemonitoring is dat het leidt tot positieve leer-/werkervaringen en psychologisch en fysiek welzijn. Het bewust worden van onze geboekte stappen versterkt ons gevoel van voldoening en zorgt voor een positievere ervaring in zowel de school- als werkomgeving. Bovendien draagt het bij aan ons emotioneel welzijn, wat een belangrijke factor is in het blijven inzetten voor verdere progressie.

Het samenspel tussen groeimindset en autonome motivatie

Het model benadrukt het krachtige samenspel tussen groeimindset en autonome motivatie. Beide factoren versterken elkaar in een wederzijds proces:

• Groeimindset stimuleert autonome motivatie: Wanneer mensen geloven dat ze kunnen groeien door inspanning, benaderen ze taken eerder vanuit hun eigen waarden en interesses. Dit vergroot hun autonome motivatie, omdat ze zich inzetten voor wat ze belangrijk vinden en waar ze plezier aan beleven.
• Autonome motivatie versterkt groeimindset: Mensen die autonoom gemotiveerd zijn, nemen eerder uitdagingen aan en ervaren dat hun inzet leidt tot vooruitgang. Deze ervaring vergroot hun overtuiging dat groei mogelijk is, wat hun groeimindset verder versterkt.

Dit tweerichtingsproces laat zien dat een groeimindset en autonome motivatie elkaar continu ondersteunen en versterken, wat bijdraagt aan duurzame progressie.

Conclusie

Het cyclisch model voor betekenisvolle progressie biedt een helder overzicht van hoe mindset, motivatie, inspanning en monitoring samenkomen om betekenisvolle progressie te bevorderen. Door de wisselwerking tussen deze factoren in kaart te brengen, helpt het model om zowel persoonlijke als collectieve ontwikkeling duurzaam te ondersteunen. Het kan een nuttig instrument zijn voor iedereen die gericht wil werken aan groei en het bereiken van waardevolle resultaten.

Lees ook:

• Het samenspel tussen groeimindset en autonome motivatie
• Ontdek een krachtige tegenmaatregel tegen de negativiteitsbias: progressiemonitoring