Twee indringende problemen waar de laatste tijd veel aandacht voor is, zijn eenzaamheid en polarisatie. Eenzaamheid komt relatief veel voor, vooral onder jongeren. Polarisatie lijkt steeds meer op te treden in de samenleving en zelfs families uit elkaar te rukken.
Geoffrey L. Cohen, hoogleraar psychologie op Stanford University, heeft een boek geschreven dat relevant is voor deze problemen. De titel is Belonging: The Science of Creating Connection and Bridging Divides. In dit boek laat hij zien dat het gevoel erbij te horen niet alleen een gevolg is van succesvol zijn maar ook een voorwaarde voor succes. Hieronder licht ik een tipje van de sluier op over de inhoud van het boek.
Het gevoel dat je er niet bij hoort
Het gevoel hebben dat je ‘er niet bij hoort’ kan vervelende consequenties hebben. Het gaat vaak samen met:
- je slechter voelen over jezelf
- minder goed presteren
- je impulsief gedragen
- anderen zien als vijandig
- defensief uitvallen naar anderen als je uitgedaagd wordt
Hebben we het gevoel er wel bij te horen dan voelen we ons beter, functioneren we beter en zijn we toleranter en begripvoller tegenover anderen.
Twee problemen rondom er niet bij horen
Het gevoel er niet bij te horen geeft volgens Cohen sociale pijn met mogelijk ingrijpende gevolgen. Twee indringende problemen waar de laatste tijd veel aandacht voor is zijn eenzaamheid en polarisatie.
Eenzaamheid komt relatief veel voor, vooral onder jongeren. Eenzaamheid, het gevoel afgesloten te zijn van andere mensen kan psychologisch en lichamelijk zwaar zijn. Cohen vergelijkt het gevoel van eenzaamheid met een sociaal gif. Hij stelt dat chronische eenzaamheid net zo destructief voor ons lichaam en onze gezondheid zijn als het roken van een pakje sigaretten per dag.
Polarisatie lijkt steeds meer op te treden in de samenleving en zelfs families uit elkaar te rukken. Veel mensen hebben het gevoel er in de samenleving niet bij te horen en/of niet bij mensen uit andere dan de eigen politieke, religieuze of etnische groep. Aanhangers van verschillende politieke partijen hebben een diepgeworteld wantrouwen tegenover elkaar. In extreme gevallen kan het gevoel er niet bij te horen in de maatschappij leiden tot vergaande radicaliteit en zelfs terrorisme.
Wijze interventies
Cohen en zijn collega’s hebben jarenlang onderzoek gedaan naar interventies die kunnen helpen om het gevoel erbij te horen bij mensen kunnen versterken. De interventies die zij ontwikkelden en onderzochten noemden zij wijze interventies (zie ook hier). Een andere term die vaak gebruikt wordt is social belonging interventies.
Deel 1 van zijn boek beschrijft voorbeelden van deze interventies en manieren om de situatie (bijvoorbeeld in een opleiding) zo in te richten dat individuen het gevoel kunnen hebben erbij te horen. In deel 2 gaat Cohen in op factoren die het gevoel erbij te horen kunnen bedreigen, in het bijzonder wij-zij denken en stereotyperingen. In deel 3 beschrijft hij enkele specifieke uitdagingen oplossingen.
Zoals gezegd, wilde ik hier slechts een tipje van de sluier oplichten over de inhoud van het boek. Daarom besluit ik hier met het kort opsommen van enkele tips die Cohen geeft aan het einde van zijn boek.
Key take aways
Cohen besluit het boek met enkele ‘key takeaways’:
- Bevecht de fundamentele attributiefout
- Verkrijg perspectieven en cultiveer empathie
- Voorkom autoritair doen
- Geloof niet alles wat je denkt
- Waarom je het doet is net zo belangrijk als wat je doet
- Denk na over timing
- Navigeer het sociale verkeer met je ogen wijd open
- Lees niet alleen mensen, verander hun situaties
- Hou vol
- Onderschat niet het potentieel om verbinding te maken en de kracht van verbinding
Activiteiten om erbij horen te stimuleren
Verder noemt Cohen de volgende praktijken om erbij horen te stimuleren in onze dagelijkse levens:
- Stel vragen en luister naar de antwoorden
- Geef jouw perspectief
- Wees beleefd
- Bevestig
- Voorkom autoritaire taal
- Gebruik het non-verbale kanaal
- Ga zorgvuldig met jezelf om
- Schep je situaties met zorg
Voorbeeld: onderzoek social belonging
Voor wie het boek nog niet heeft maar toch al iets meer wil lezen over de kracht van sociale belonging interventies verwijs ik naar dit eerdere artikel dat ik schreef. Het is een sterk staaltje van hoe dit type interventies een uiterst belangrijke rol kan spelen bij het oplossen van achterstanden van etnische (en andere) minderheidsgroepen.
Open Link
► Onderzoek Walton (2023): In de Verenigde Staten is er een ongelijke verdeling van het aantal mensen met een universitair diploma, afhankelijk van sociale klasse, ras en etniciteit. Een interventie die kan helpen om deze ongelijkheid te verminderen, is het aanpakken van studenten die zich niet thuis voelen op school. Onderzoekers hebben een experiment uitgevoerd met meer dan 26.000 studenten op 22 verschillende scholen om te onderzoeken waar en bij wie een interventie gericht op sociale betrokkenheid effectief is. De interventie bestond uit een korte online activiteit die studenten aanmoedigde om te begrijpen dat hun zorgen over zich niet thuis voelen op school normaal zijn en dat deze zorgen in de loop van de tijd kunnen afnemen. Uit het onderzoek bleek dat de interventie het meest effectief was voor studenten uit groepen die historisch gezien minder snel een diploma haalden. Het effect van de interventie was echter alleen merkbaar als de studenten in een omgeving verkeerden waar ze zich thuis voelden. Het onderzoek toont aan dat deze interventie een goedkope, schaalbare manier is om kansenongelijkheid te verminderen en dat het potentieel heeft om te worden uitgebreid naar andere instellingen in de Verenigde Staten.
Link naar onderzoeksartikel