De 3xA-aanpak: Agree, Ask, Answer (Stem in, Daag uit, Leg uit)

Het voeren van gesprekken over gevoelige onderwerpen kan uitdagend zijn. Emoties lopen hoog op, en meningsverschillen kunnen snel escaleren. Bij de YouTuber Debug Your Brain kwam ik een aanpak tegen die hij noemt: Agree-Ask-Answer. Je kunt hem ook de 3xA-aanpak noemen.

3xA-aanpak: Agree-Ask-Answer

De kern van de 3xA-aanpak ligt in drie stappen: Agree, Ask, en Answer. Deze methode helpt om verdediging te minimaliseren en bevordert een open gesprek. Zelf denk ik dat deze aanpak ook kunnen noemen: Stem in – Daag uit – Leg uit.

1. Agree (Stem in): Als je gesprekspartner dingen zegt die niet logisch zijn of in strijd met de feiten, kan het verleidelijk zijn om er meteen tegenin te gaan. Bij de 3xA-aanpak doe je dit niet. Je sluit eerst aan bij wat de ander zegt door een punt van overeenstemming te benoemen. Hierdoor merkt de ander dat je hem hebt gehoord en begrepen en dat je zijn perspectief, ten minste ten dele valideert. Eerst instemmen geeft jouzelf het voordeel dat je niet direct met je argumenten hoeft te komen en even kunt ademen en nadenken.
2. Ask  (Daag uit): In plaats van dat jij de fout in de bewering van de ander direct aanwijst, daag je hem uit om zelf zijn eigen aannames, feiten, argumenten e.d. te toetsen. Naar aanleiding van je vraag kan er een opening ontstaan bij je gesprekspartner om te zien dat zijn oorspronkelijk bewering misschien niet helemaal of niet altijd klopt en dat er misschien een andere manier is om naar het onderwerp te kijken.
3. Answer (Leg uit): In deze fase bied je duidelijke argumenten, informatie en feiten. Je antwoordt met het doel om bewustzijn en begrip te vergroten.

Om te illustreren hoe de aanpak werkt, geef ik hieronder enkele voorbeelden. De eerste twee zijn losjes gebaseerd op Debug Your Brain, de andere heb ik bedacht.

► “We moeten het eten van vlees niet opgeven. Wij eten het al een eeuwigheid!”

• • Agree: “Klopt. We eten het al heel lang.”
  • Ask: “Denk je dat het oké is omdat we het al heel lang doen? Zijn er andere voorbeelden uit de geschiedenis geweest waarin we iets al heel lang deden en het toch niet niet oké bleek te zijn?” (Als de persoon zelf geen voorbeeld weet, kun je voorbeelden geven zoals: slavernij, vrouwen geen stemrecht geven, andere landen koloniseren, etc.)
  • Answer: “De overstap naar een plantaardig dieet wordt door veel wetenschappelijke studies aanbevolen als een manier om onze ecologische voetafdruk te verkleinen en onze gezondheid te verbeteren.”

► “Als veganist kun je niet alle noodzakelijke voedingsstoffen binnenkrijgen”

• • Agree: “Ja, ik snap waarom je dat zegt. Dat heb ik ook een tijd gedacht.”
  • Ask: “Welke voedingsstoffen denk je dat je niet binnen kunt krijgen als vegan?”
  • Answer: (Als ze bijvoorbeeld calcium noemen dan kun je plantaardig voedsel noemen dat calcium bevat).

► “Corona-vaccins zijn gevaarlijk. Een kennis van mij, die biologie studeert, heeft dat gezegd”

• • Agree: “Ik snap je zorgen over vaccinveiligheid, zeker als iemand met biologische kennis twijfels heeft.”
  • Ask: “Welke specifieke zorgen heeft je kennis over de vaccins? Zijn er studies die deze zorgen ondersteunen?”
  • Answer: “Kritisch zijn is belangrijk, maar het is essentieel om alle wetenschappelijke data te overwegen. Organisaties als de WHO en CDC hebben de veiligheid van corona-vaccins bevestigd, waarbij de voordelen groter zijn dan de risico’s, gebaseerd op grondig onderzoek.”

► “Er moet een immigranten-stop komen. Laat de regering eerst maar eens problemen van Nederlanders oplossen voor ze buitenlanders gaan helpen”

• • Agree: “Ik begrijp je zorgen over nationale problemen en het belang van overheidszorg voor burgers.”
  • Ask: “Zou een immigratiestop echt de problemen van Nederlanders oplossen? Zijn er voorbeelden waar dit effectief was?”
  • Answer: “Het is cruciaal om de complexiteit van problemen zoals gezondheidszorg en huisvesting te zien. Immigranten kunnen juist bijdragen aan oplossingen, zoals het opvullen van arbeidstekorten. Een evenwichtige benadering die zowel de behoeften van burgers als de voordelen van immigratie overweegt, is noodzakelijk voor een veerkrachtige samenleving.” (Lees ook dit)

► “Je mag ook niets meer zeggen in dit land!”

• • Agree: “Ik begrijp dat het voelt alsof de vrijheid van meningsuiting onder druk staat. Het is belangrijk dat mensen zich vrij voelen om hun mening te uiten.”
  • Ask: “Kun je voorbeelden geven van momenten waarop je je beperkt voelde in wat je kon zeggen? Hoe denk jij dat een goed evenwicht kan worden gevonden tussen kunnen zeggen wat je denkt en respectvolle communicatie?”
  • Answer: “Vrijheid van meningsuiting is een fundamenteel recht, maar het komt ook met verantwoordelijkheid. Het is belangrijk om een balans te vinden tussen het uiten van onze gedachten en het respecteren van anderen. Een samenleving waarin open en respectvolle communicatie wordt gewaardeerd, helpt om een veilige en prettige omgeving voor iedereen te creëren.”

► “Als we kunstmatige intelligentie blijven ontwikkelen, zal het niet lang duren voordat AI ons overneemt en de mensheid bedreigt.”

• • Agree: “Het is belangrijk om na te denken over de toekomstige implicaties van AI en hoe we deze technologie beheren.”
  • Ask: “Is het juist om aan te nemen dat elke vooruitgang in AI ons onvermijdelijk naar een negatief scenario leidt, zonder ruimte voor regelgeving en ethische overwegingen?”
  • Answer: “Door ethische AI-principes te ontwikkelen en te implementeren, kunnen we de voordelen van AI benutten terwijl we de risico’s beheersen. Veel experts werken hieraan om een evenwichtige vooruitgang te verzekeren.”

Houding en toon

De 3xA-aanpak is veelzijdig en je kunt hem toepassen bij verschillende onderwerpen, van klimaatverandering tot politieke ideologieën. Natuurlijk gaat het bij het toepassen ervan niet alleen om de woorden die je uitspreekt maar ook om je toon. Als je de formuleringen sarcastisch uitspreekt, werken ze niet. Een respectvolle, rustige, niet-veroordelende toon en houding zijn een voorwaarde.

Eenvoudig maar niet gemakkelijk

Debug Your Brain presenteert de methode als een eenvoudige truc (“simple hack”). Maar, hoewel de aanpak niet zo lastig om te begrijpen is, is hij helemaal niet zo gemakkelijk om uit te voeren.

• Bij het formuleren van de Agree-stap (stem in) is het niet een kwestie van simpel herhalen wat de ander zei, maar om je te concentreren op elementen van overeenstemming. Die moet je dus snel kunnen herkennen en verwoorden. Bovendien kan het nodig zijn om de formulering van de ander positief te herformuleren (de formulering in een iets constructiever licht plaatsen).
• Bij het formuleren van de Ask-stap (daag uit) moet je snel kunnen denken. Je moet hier de onlogica of onjuistheid in de bewering van de ander snel kunnen herkennen en deze om kunnen zetten in een uitdagende vraag aan de ander.
• Bij het formuleren van je Answer (leg uit) moet je goed je feiten en argumenten over het onderwerp op een rijtje hebben om ze bondig en helder te kunnen formuleren.

Conclusie

De 3xA-aanpak lijkt me een interessant hulpmiddel voor het voeren van constructieve dialogen over gevoelige onderwerpen. Hoewel eenvoudig in concept, vereist het effectief toepassen van deze methode oefening, een goed begrip van het onderwerp, en het vermogen om snel en empathisch te reageren.

► Lees ook: Eerst aansluiten, dan doorschakelen