Agressie onder adolescenten en pestgedrag krijgen regelmatig aandacht in de media. Helaas is er nauwelijks of geen bewijs dat bestaan antipestprogramma’s opscholen werken (Yeager et al., 2015). Tevens is er nog relatief weinig onderzoek en theorievorming over wat de redenen voor relationele agressie onder adolescenten zijn. Daarom is ook nog weinig bekend over welke interventies goed zouden kunnen werken. Een nieuw onderzoek van Lee & Yeager (2019) biedt daarvoor mogelijk wel aanknopingspunten. Lees verder »

Een nieuw onderzoek brengt de visie van John Rawls op een rechtvaardige samenleving in verband met de psychologische basisbehoeften uit de zelfdeterminatietheorie. Lees verder »

Je komt in aanraking met iemand die ergens duidelijk beter is dan jij. Wat voel je? Bewonder je de ander? Benijd je hem of haar? Voel je afgunst? Wat zijn de verschillende effecten van deze verschillende emotionele reacties? Hieronder kun je eerst iets lezen over de sociale vergelijkingstheorie, die nuttige dingen zegt over dit soort verschijnselen. Vervolgens bespreek ik een nieuw onderzoek van Niels van de Ven over de effecten van deze verschillende emoties. Lees verder »

Wijsheid kun je definiëren als het verstandig omgaan met complexe levenssituaties, situaties waarin sprake is van ambiguïteit, meerdere gezichtspunten, verschillende belangen, verschillende korte- en langetermijneffecten en voortdurende verandering (zie hier). Wijsheid komt vooral neer op het onderkennen van onzekerheid, het relativeren van je eigen perspectief en het oog hebben voor het perspectief van anderen. Wijsheid is belangrijk. Het hangt niet samen met intelligentie maar wel met welbevinden en het hebben van goede sociale relaties. Justin Brienza en Igor Grossmann (2017) laten in een nieuw onderzoek een interessante relatie zien tussen wijsheid en sociale klasse. Lees verder »

Johann Sebastian Bach

Bach was één van de grootste klassieke componisten aller tijden (lees bijvoorbeeld dit en dit). Velen hebben al genoemd dat zijn oeuvre enorm en enorm gevarieerd is en dat het nauwelijks zwakke plekken kent. Velen dwepen zelfs met Bach en zeggen dat zijn werk vlekkeloos is en gebruiken hyperbolen zoals dat Bachs muziek goddelijk geïnspireerd was, dat Bach Gods leerling was en, misschien maar half voor de grap, dat Bach God IS.

Lees verder »

Een nieuw essay van Elizabeth Tipton, Christopher Bryan en David Yeager beschrijft een paradigmaverschuiving binnen de sociale wetenschappen die op gang aan het komen is en die zij de heterogeniteitsrevolutie noemen. Lees verder »

Leven we inmiddels in een rechtvaardige maatschappij waarin we allemaal gelijke kansen hebben? Behoren discriminatie op grond van geslacht, etniciteit, sekse, seksuele geaardheid, handicap, leeftijd, etc., nu definitief tot het verleden? Zijn individuen die discriminatie in onze maatschappij aan de orde proberen te stellen daarom slechts zeurpieten, aanstellers of aandachtszoekers? Of hebben zij wel degelijk een punt en zijn mensen die het bestaan van discriminatie ontkennen juist glasharde leugenaars? Kaidi Wu & David Dunning (2020) hebben een artikel geschreven dat behulpzaam kan zijn in het denken over deze vragen. Ze hebben het over een speciaal soort cognitieve blinde vlek. Zij betogen in hun artikel dat leden van sociaal dominante groepen zich weinig bewust zijn van de sociale privileges die ze hebben. Lees verder »

Fragment uit Kiezen voor Progressie

Wet van de remmende voorsprong

In 1937 beschreef de Nederlandse historicus en journalist Jan Romein zijn ‘wet van de remmende voorsprong’ die zegt dat het hebben van een voorsprong op een bepaald gebied kan leiden tot (1) het afnemen van de stimulans om te streven naar verdere vooruitgang, (2) een terughoudendheid om je aan te passen aan veranderingen en (3) een onvermogen om je aan te passen aan veranderingen. Als resultaat hiervan wordt het individu of de groep die eerst een voorsprong had, ingehaald door anderen. In cybernetische termen treedt een mechanisme van negatieve feedback op wat neerkomt op het volgende: A veroorzaakt B wat een afname van A veroorzaakt. Met andere woorden: de output van het systeem verzet zich tegen de input van het systeem wat het systeem stabiliseert. Dit negatieve feedbackmechanisme kan een handicap voor het systeem worden wanneer de omgeving verandert en andere en hogere eisen stelt. Op deze manier kan het bestaan van succes leiden tot een afname in inspanningen wat toekomstig succes kan ondermijnen.Lees verder »

Het pas verschenen Handbook of Wise Interventions (Walton & Crum, Eds., 2020) biedt, via bijdragen van vooraanstaande onderzoekers, een overzicht van wijze interventies. Dit zijn korte interventies gebaseerd op sociaal-psychologisch onderzoek die leiden tot verschuivingen in de manier waarop mensen zichzelf, anderen en sociale situaties begrijpen. Deze andere manieren van denken kunnen helpen om progressie te boeken in uiteenlopende contexten. Denk hierbij aan schoolprestaties, gezondheid, welzijn en persoonlijke relaties. De effecten van  dit soort interventies kunnen soms leiden tot langdurige verbeteringen (lees waarom).Lees verder »

Elk jaar sinds 2014 publiceert The Social Progress Imperative een rapport over hoe het staat met sociale progressie in de wereld. Het rapport van 2021 is nu verschenen. Lees verder »

In dit artikel noemde ik Alex Pentlands boek Social Physics. Eén van de punten die hij meerdere malen maakt in het boek is dat de onderlinge betrokkenheid (engagement) van mensen bij elkaar in groepen, de directe, sterke, positieve interacties tussen mensen, heel belangrijk is. Door herhaaldelijk op een samenwerkende manier met elkaar te interacteren ontstaat vertrouwen tussen groepsleden en gemeenschappelijke overtuigingen, gewoonten en normen. Lees verder »

Gregory Walton en Timothy Wilson hebben een artikel gepubliceerd waarin zij een interventiebenadering presenteren voor persoonlijke en sociale problemen (Walton & Wilson, 2019). De noemen deze aanpak wise interventions en hij is gebaseerd op kennis uit de sociale psychologie. In de aanpak staat centraal hoe mensen subjectieve betekenis geven aan hun situaties. Ze vormen werkhypotheses over zichzelf, over andere mensen en over sociale situaties. In bepaalde contexten kunnen schadelijke werkhypotheses ontstaan die een negatieve spiraal kunnen veroorzaken. De auteurs beschrijven interventies waarmee mensen hun werkhypotheses kunnen aanpassen waardoor ze beter kunnen gaan functioneren. Ze leggen uit hoe kleine interventies kunnen leiden tot eerste veranderingen die ingebed kunnen raken in het leven van mensen. Hieronder kun je een korte beschrijving lezen van de wise interventions aanpak. Lees verder »

In Social: why our brains are wired to connect (lees ook dit artikel) legt Matt Lieberman uit dat er in ons brein twee tamelijk verschillende neurale systemen zijn voor respectievelijk sociaal en niet-sociaal denken. Lees verder »

De Social Progress Index (SPI) van 2018 is gepubliceerd. De SPI, die nu voor de vijfde keer wordt gepubliceerd, meet het vermogen van samenlevingen om te voldoen aan de basisbehoeften van hun burgers en om de bouwstenen te verschaffen die het mogelijk maken voor burgers en gemeenschappen om de kwaliteit van hun leven te verbeteren en om condities te scheppen voor alle individuen om hun volle potentieel te realiseren. Het rapport rangordent 146 landen waarvan voldoende gegevens zijn over alle componenten waaruit de SPI bestaat. Lees verder »

De social progress index is een maat om te beschrijven of het in een land de goede kant op gaat (lees meer over de achtergronden van de SPI in dit bericht). De SPI bestaat uit 12 items die verdeeld zijn over 3 rubrieken:

Deze items zijn weer onderverdeeld in subitems. Deze items, subitems en hun definities kun je hier lezen.

Jaarlijks wordt een rapport uitgebracht waarin de nieuwste resultaten per land worden beschreven. Het rapport van dit jaar kun je hier downloaden. De onderstaande tabel laat zien hoeveel sociale progressie er wordt geboekt in verschillende landen. Zoals te zien is de sociale progressie in Nederland relatief hoog.

Lees verder »