Wijsheid in samenwerking

De wetenschap van wijsheid biedt nuttige aanknopingspunten om samenwerking tussen mensen effectiever te maken. Hieronder kun je daarvoor enkele ideeën opdoen.

Beschrijving van een denkbeeldige collega

Stel je eens een collega voor die jij als volgt beleeft. De collega:

• is niet alleen gericht op zijn eigen belang maar houdt ook rekening met het belang van anderen (waaronder jouw belang);
• streeft ernaar om eerlijk te zijn en zich te baseren op dingen die waar zijn;
• heeft het algemeen belang voor ogen en stelt zich open en respectvol op tegenover mensen met een andere achtergrond;
• stelt zich pragmatisch op en richt zich op het behalen van resultaten;
• houdt rekening met verschillende opvattingen en manieren van denken (waaronder de jouwe);
• houdt rekening met langetermijnbelangen;
• kan goed omgaan met tegengestelde perspectieven en meningen en doet zijn best om te komen tot overeenstemming;
• erkent zijn eigen beperkingen en stelt zich bescheiden op.

Hoe zou je het vinden om met deze collega samen te werken?

En, als deze beschrijvingen op jou van toepassing waren, hoe zouden anderen het dan vinden om met jou samen te werken?

Componenten van wijsheid

De beschrijving van deze collega is gebaseerd op hoe hedendaagse onderzoekers denken over wijsheid (lees meer). Zijn zien wijsheid als bestaand uit twee componenten die weer opgebouwd zijn uit enkele andere elementen. De twee componenten van deze definitie splitsen zij als volgt uit:

1. Morele basis:

1. evenwicht tussen eigen belangen en andere belangen
   
2. streven naar waarheid (versus oneerlijkheid)
3. oriëntatie op gedeelde menselijkheid

2. Excellentie in sociaal-cognitieve verwerking:

1. context-aanpassingsvermogen (bijv. praktisch of pragmatisch redeneren, optimalisatie van gedrag naar het bereiken van bepaalde resultaten)
2. perspectivisme (bijv. overwegen van diverse perspectieven, vooruitziende blik en langetermijndenken)
3. dialectisch en reflectief denken (bijv. balanceren en integreren van standpunten, respecteren van tegenstellingen)
4. epistemische bescheidenheid (bijvoorbeeld onbevooroordeeld / nauwkeurig denken, door illusies heen kijken, je eigen beperkingen begrijpen)

Suggestie

Wellicht zou het interessant zijn om eens voor jezelf te bedenken welke van deze dingen jij al doet in je samenwerking met anderen en welke dingen je nog iets meer zou kunnen benutten.

Ik vermoed dat je collega’s er blij mee zullen zijn als je progressie boekt in deze dingen en dat je zelf als voordeel zult ervaren dat je samenwerkingen vlotter en prettiger gaan verlopen.

Herinner je er wel aan dat perfectie niet mogelijk is en ook niet nodig.