The Precipice: existentiële risico’s en de toekomst van de mensheid

Er is een boek verschenen over existentiële risico’s en over progressie op de grootst denkbare tijdschaal. Het heet The Precipice (De Afgrond) en het is geschreven door de aan Oxford werkende Australische moraalfilosoof Toby Ord. Het boek stelt dat we als mensheid mogelijk pas aan ergens aan het begin van onze ontwikkeling staan en enorme progressie voor de boeg hebben als we in staat zijn de ondergang van de menselijk beschaving door existentiële risico’s af te wenden. De mensheid bestaat 200.000 jaar en er zouden nog miljoenen toekomstige menselijke generaties kunnen zijn. In de tijd die we tot nu toe hebben gehad als mensheid hebben we belangrijke progressie geboekt in het verbeteren van de menselijke conditie, met name in de laatste paar honderd jaren. Als mensheid hebben we met elkaar samengewerkt over tijd en afstand.

Drie revoluties

Drie grote revoluties hebben de gezorgd voor enorme doorbraken: de landbouwrevolutie (ca. 10.000 jaar geleden),  de wetenschappelijke revolutie (begon ca. 1600) en de industriële revolutie (begon ca. 1750). De landbouwrevolutie stelde mensen in staat zich permanent te vestigen in gebieden waardoor de vorming van steden en staten mogelijk werd. De wetenschappelijke revolutie stelde mensen in staat om systematisch kennis over de wereld op te bouwen en zich te bevrijden van dogma’s. Het moderne begrip progressie stamt uit deze periode. De industriële revolutie maakte het mogelijk dat machines grote delen van de menselijke arbeid konden overnemen. Dit zorgde voor een ongekende explosie van productiviteit en welvaart.

De geschiedenis en toekomst van progressie

Door deze ontwikkelingen tezamen heeft de mensheid veel progressie geboekt. We zijn er in materieel opzicht enorm op vooruitgegaan. Een paar honderd jaar geleden waren honger en armoede de norm voor de overgrote meerderheid van de mensheid, nu nog voor een kleine minderheid. Daarnaast hebben veel progressie geboekt in onderwijs, gezondheid en moraliteit.

Ieder mens dat nu leeft is de begunstigde van ontelbare innovaties die de mensheid over duizenden jaren heeft geproduceerd. Deze trend van progressie kan zich voortzetten. De mensheid heeft in Ords ogen een groot potentieel. We zouden veel nog bestaande problemen kunnen oplossen en niveaus van bloei bereiken die we ons nu nog amper kunnen voorstellen.

Het vermogen om onszelf te vernietigen

Maar dit potentieel voor progressie wordt bedreigd door het feit dat we voor het eerst de mogelijkheid hebben onszelf te vernietigen. De uitvinding van kernwapens leidde deze periode in. Inmiddels zijn er meer gevaren bekend die tot de vernietiging van de mensheid kunnen leiden, van klimaatverandering tot kunstmatige pandemieën en niet-afgestemde kunstmatige intelligentie.

Ord stelt dat we als mensheid voor de taak staan om volwassen te worden en verantwoordelijk om te gaan met deze dreiging. Kennis en technologie hebben ons een enorme macht gegeven. Nu moeten we wijs leren omgaan met die macht.

De existentiële risico’s

Het boek beschrijft de wetenschap achter de existentiële risico’s waarmee we worden geconfronteerd. Hij beschrijft dat opgetelde kans op vernietiging door natuurlijke risico’s (door asteroïden, vulkaanuitbarstingen, kosmische verschijnselen) extreem laag is. De opgetelde kans op vernietiging door antropogene factoren (AI, klimaatverandering, andere milieuschade, oorlog, pandemieën,. etc.) is echter hoog, hoewel de kans op vernietiging op korte termijn sterk wisselt per factor.

Ord pleit ervoor dat we als mensheid veel meer geld, tijd en aandacht gaan besteden aan het afwenden van deze existentiële risico’s en dat we dit proces internationaal gaan coördineren. 

Wat iedereen kan doen

Veel van het werk dat nodig is, zal worden uitgevoerd door beleidsmakers en specialisten. Maar als gewone mensen kunnen we ook bijdragen. We kunnen bewust nadenken over de carrière die we kiezen, hoe we stemmen in verkiezingen, hoe we ons geld beleggen, hoe we ons geld uitgeven en hoe we met elkaar praten over dit soort onderwerpen.

Talloze mensen spelen nu al een goede rol door in hun individuele keuzes te helpen. Voorbeelden van kleine stappen die velen nu al zetten zijn het stoppen met het eten van vlees, het overgaan van fossiele brandstof naar alternatieve naar duurzame energie, het kiezen van een spaarrekening bij een bank die ethisch belegt, etc.

Een prachtige ontwikkeling voor de boeg

Het boek is optimistisch. Het vergelijkt de mensheid met een puber die grote mogelijkheden heeft gekregen (inclusief zichzelf om zeep helpen) en die moet leren daar verantwoordelijk mee om te gaan. Als dit gebeurt, kan die puber nog een prachtige ontwikkeling voor de boeg hebben.