Stress, de ervaring of verwachting van tegenslagen in onze pogingen om doelen te bereiken, is onvermijdelijk in het professionele leven. Het heeft zowel positieve als negatieve effecten. Recent onderzoek van Alia Crum et al. (2023), laat zien dat we zelf invloed kunnen uitoefenen op hoe stress ons beïnvloedt. De sleutel ligt in onze stressmindset.
Wat is een metacognitieve benadering?
In tegenstelling tot traditionele stressmanagementprogramma’s die vooral gericht zijn op het verminderen van stressvolle ervaringen, focust de metacognitieve aanpak zich op de manier waarop we over stress denken. Het unieke aan deze benadering is het concept van stressmindsets.
Stressmindsets: een kernbegrip
Een stressmindset is de overtuiging die iemand heeft over de gevolgen van stress. Deze overtuigingen kunnen in twee hoofdcategorieën worden verdeeld:
- Stress-is-verbeterend mindset: Mensen met deze mindset zien stress als een positieve kracht in hun leven. Ze geloven dat stress hen helpt om beter te presteren, te groeien en zelfs hun gezondheid en welzijn kan bevorderen. Deze mindset leidt vaak tot verbeterde cognitieve functies en in sommige gevallen tot meer adaptieve fysiologische reacties.
- Stress-is-verzwakkend mindset: In deze categorie geloven mensen dat stress negatieve gevolgen heeft op hun gezondheid, welzijn en prestaties. Deze mindset kan leiden tot verminderd welzijn en kan de potentieel negatieve gevolgen van stress versterken.
De impact van stressmindsets
Crum en haar team hebben aangetoond dat deze stressmindsets niet slechts passieve overtuigingen zijn. Ze beïnvloeden actief hoe we reageren op stressvolle situaties, wat vervolgens gevolgen heeft voor onze fysieke gezondheid, interpersoonlijke relaties en werkprestaties. Met andere woorden, onze mindset over stress kan zelf een stressor worden of juist een bron van veerkracht en groei.
Door deze inzichten biedt de metacognitieve aanpak effectievere strategieën om met stress om te gaan, door ons te helpen bewuster te kiezen welke mindset we willen aannemen in verschillende situaties.
Drie studies
Het team van Alia Crum voerde drie gerandomiseerde experimenten uit om de effectiviteit van de metacognitieve benadering te testen.
- In het eerste experiment werden medewerkers van een groot financieel bedrijf willekeurig verdeeld in twee groepen. De ene groep kreeg een training die gericht was op het herkaderen van hun kijk op stress, terwijl de controlegroep geen specifieke interventie kreeg. De resultaten toonden aan dat degenen die de training hadden gevolgd, een meer positieve kijk op stress ontwikkelden
- Het tweede experiment bouwde hierop voort door de deelnemers te evalueren op fysieke gezondheidsparameters zoals bloeddruk en hartslag. Na het volgen van een vergelijkbare training als in het eerste experiment, vertoonden de deelnemers in de interventiegroep verbeteringen in deze fysieke indicatoren vergeleken met de controlegroep.
- Het derde experiment richtte zich op interpersoonlijke vaardigheden. De medewerkers die de metacognitieve benadering volgden, rapporteerden verbeteringen in hun communicatieve vaardigheden en hun vermogen om effectief samen te werken met collega’s. Deze verbeteringen bleken duurzaam, aangezien ze enkele weken na de interventie nog steeds merkbaar waren.
Deze experimenten tonen aan dat de metacognitieve benadering belangrijke voordelen kan hebben, niet alleen op het gebied van de stressperceptie maar ook op fysieke gezondheid en interpersoonlijke relaties.
Wat betekent dit voor organisaties?
Deze bevindingen zijn relevant voor organisaties die streven naar een gezondere werkomgeving. Door medewerkers te leren hun stressmindset aan te passen, kan de metacognitieve benadering een efficiëntere manier bieden om stress te managen. Het kan zowel online als offline worden geïmplementeerd, waardoor het een flexibele optie is voor bedrijven van verschillende groottes en sectoren.
Conclusie
De metacognitieve benadering verandert niet alleen de manier waarop we stress zien, maar ook hoe we ermee omgaan. Het moedigt ons aan om bewust te kiezen voor een groeimindset over stress, waardoor we adaptiever kunnen zijn in verschillende situaties. Hoewel verder onderzoek nodig is om de lange termijneffecten te onderzoeken, biedt deze aanpak een veelbelovende stap naar een gezondere en meer productieve werkomgeving.
Open link
► Dit onderzoek van Journault et al. (2024) onderzocht of korte filmpjes jongeren kunnen helpen hun kijk op stress te veranderen. Er deden 233 Canadese jongeren van 14 tot 17 jaar mee. Ze werden in twee groepen verdeeld: één groep keek naar filmpjes over hoe je stress positief kunt benutten (‘Stress N’ Go’), terwijl de andere groep filmpjes over hersenen zag, zonder specifieke focus op stress. Vóór en na het bekijken van de filmpjes vulden de jongeren vragenlijsten in over hun gedachten over stress en hun eigen stress- en angstniveaus.
De resultaten lieten zien dat de jongeren die de ‘Stress N’ Go’-filmpjes bekeken, daarna positiever over stress dachten en stress meer zagen als iets wat nuttig kan zijn. Hoewel er geen grote verschillen waren in hoeveel stress of angst ze voelden, hielp de interventie hen wel om beter met hun stress om te gaan. Dit onderzoek is belangrijk omdat het laat zien dat een korte interventie de manier waarop jongeren over stress denken snel kan veranderen, wat goed is voor hun welzijn en ontwikkeling.
Open link ► Dit onderzoek van Journault, Naud en Lupien (2023) laat zien dat stressmindsets (de overtuiging of stress schadelijk is voor prestaties, gezondheid en mentale gezondheid) verschillen naar geslacht en leeftijd. De belangrijkste bevindingen zijn dat stressmindsets verschillen tussen jongens en meisjes, maar alleen bij midden-adolescenten (15-16 jaar), waarbij meisjes significant negatievere stressmindsets hebben dan jongens. Daarnaast hebben volwassenen, ongeacht het geslacht, meer negatieve stressmindsets dan zowel midden- als vroege adolescenten (11-12 jaar). Voor het onderzoek werd een grote Canadese steekproef van 1472 deelnemers geanalyseerd, verdeeld over drie leeftijdsgroepen: vroege adolescenten, midden-adolescenten en hun respectieve ouders. De deelnemers werd gevraagd hoe schadelijk zij stress vonden voor hun prestaties, gezondheid en mentale gezondheid. De resultaten suggereren dat geslacht alleen invloed heeft op stressmindsets tijdens de midden-adolescentie, terwijl individuen met de leeftijd meer negatieve overtuigingen over stress ontwikkelen. Dit is relevant omdat een negatieve stressmindset geassocieerd is met nadelige gevolgen voor prestaties, gezondheid en mentale gezondheid. Aangezien deze mindset beïnvloedbaar is, kunnen gerichte interventies helpen om negatieve overtuigingen over stress te verbeteren, vooral bij de subgroepen die het meest vatbaar zijn voor negatieve stressmindsets, zoals volwassenen en meisjes in de midden-adolescentie.