Het Mobieltjesverbod in Scholen: Twee Docenten, Twee Aanpakken

Je hebt er vast over gehoord: Vanaf 2024 zijn mobiele telefoons, tablets en smartwatches in Nederlandse klassen verboden wegens afleiding en negatieve impact op leerprestaties; scholen ontwikkelen eigen beleid met uitzonderingen (lees meer). Natuurlijk moeten zowel leerlingen als docenten wat wennen aan deze nieuwe situatie. Ik hoorde over een gesprekje tussen twee docenten op een middelbare school, Bianca en Patricia.

“Zit jij nou gewoon te liegen?”

Bianca vertelde dat de nieuwe regel soms tot vervelende situaties in de klas leidde. Ze gaf een voorbeeld:

Aan het begin van de les vroeg ik de leerlingen om allemaal hun mobieltjes in te leveren. Ik zag dat Daan dat niet deed. Dus ik zei tegen hem: “Daan, jij moet je telefoon ook inleveren.” Toen zei Daan: “Ik heb mijn telefoon niet bij me.” Maar ik weet dat hij je altijd bedondert. Dus weet je wat ik deed? Ik pakte mijn telefoon en ik belde hem ter plekke. En wat denk je? Ja hoor, zijn telefoon ging af! Dus ik zeg: “Zit jij nou gewoon te liegen tegen me, Daan?” Vervolgens maakt hij me toch een scene… Zegt hij allemaal dingen als: “Het is gewoon een stomme regel! Belachelijk!”

“U mag het controleren!”

Bianca vroeg Patricia of ze ook zoveel gezeur had van leerlingen over de mobieltjes. Toen Patricia vertelde dat ze er eigenlijk weinig problemen mee had, vroeg Bianca : “Maar hoe ga jij dan om met dit soort situaties, als ze hun telefoon niet willen inleveren?” Patricia gaf een voorbeeld van die ochtend.

Vanochtend vroeg ik de leerlingen hun mobieltjes in te leveren. De les begon. Een paar minuten later kwam Lucas binnen en hij ging zitten. Ik vroeg hem zijn mobieltje even in te leveren. Hij zei dat hij zijn mobieltje thuis had gelaten. Ongevraagd voegde hij toe: “En als u me niet gelooft mag u het controleren. Voel maar in mijn zakken. Ik heb hem echt niet bij me!” Toen zei ik: “Als jij zegt dat je hem niet bij je hebt, geloof ik je. Ik ga het niet controleren.” Toen legde ik nog even uit waarom de mobieltje niet meer toegestaan zijn in de les: zonder mobieltjes is het veel beter mogelijk om je concentreren. Ik begon de les en na een paar minuten zei Lucas: “Mevrouw, ik heb mijn mobieltje wel me. Hij zit in mijn tas. Maar ik beloof dat ik hem niet zal gebruiken.” Hij heeft goed meegedaan tijdens de les.

Bianca hoorde het voorbeeld aan en keek Patricia nadenkend aan. Ze zei: “Op zich wel goed hoe je dat deed. Misschien zou ik dat ook meer zo moeten doen. Aan de andere kant ben ik wel bang dat de leerlingen over je heen gaan lopen als je zo goed van vertrouwen bent.”

Reflectie

De situaties van Bianca en Patricia illustreren twee nogal verschillende benaderingen in het omgaan met schoolregels en leerlingengedrag. Bianca, die een strenge en enigszins wantrouwende aanpak volgt, creëert mogelijk onbedoeld weerstand onder haar leerlingen. Haar confrontatie met Daan laat zien hoe een gebrek aan vertrouwen kan escaleren tot een conflict. Aan de andere kant toont Patricia’s verhaal de kracht van een vertrouwensvolle plus uitleggende benadering. Wanneer zij Lucas vertrouwt en uitlegt waarom de regel belangrijk is, reageert hij met openheid en samenwerking, ondanks zijn aanvankelijke misleiding.

Dit illustreert hoe de aanpak van Patricia psychologisch verfijnder is, en effectiever in het bevorderen van coöperatief gedrag bij leerlingen. In tegenstelling tot Bianca’s vrees, lijkt het vertrouwen van Patricia niet te leiden tot misbruik door de leerlingen, maar juist tot een betere acceptatie van de regels en een positievere interactie in de klas. De aanpak die gebaseerd is op wederzijds vertrouwen en duidelijke communicatie over het ‘waarom’ van regels, kan resulteren in een constructievere en harmonieuzere leeromgeving. Bianca’s aarzeling, hoewel begrijpelijk, lijkt dus te pessimistisch in het licht van Patricia’s succes.

Lees ook:

• Twee componenten van positiever communiceren
• Zeg het niet zo! Bewijs dat dwingend praten weerstand opwekt
• Hoe harder we drukken, hoe slechter het wordt