Een aantal jaren geleden introduceerde ik de term de plus achter de min zoeken. Het basisidee achter de techniek van de plus achter de min zoeken is dat wanneer mensen zich negatief uiten (een klacht, een verwijt, kritiek) er altijd achter die negatieve uiting iets positiefs zit. Dat positieve is iets wat ze waardevol of belangrijk vinden, een waarde, een belang, een principe, een doel, of hoe je het ook wilt noemen.

Voordelen van de techniek

De techniek komt er kort gezegd op neer dat je op zoek gaat naar die plus achter de min. In onze trainingen progressiegericht werken oefenen we deze techniek regelmatig met cursisten, vooral in casuïstiek die gaat over weerstand of conflicten. Als je in een conflictsituatie mensen helpt om de plus achter hun min te verwoorden heeft dat veel voordelen. In de eerste plaats vinden ze het zelf prettig om helder te kunnen uitleggen wat hun belang of doel is. In de tweede plaats is het voor de andere persoon of personen in het proces veel duidelijker en prettiger als duidelijk wordt wat er aan positieve bedoelingen zit achter iemands aanvankelijk negatieve gedrag. Het is voor hen veel gemakkelijker om op deze positieve formuleringen te reageren dan op de aanvankelijke negatieve formuleringen. 

Goed doorvragen is belangrijk

Bij de plus achter de min zoeken is het belangrijk om goed door te vragen. Hierdoor wordt het steeds duidelijker wat iemand belangrijk vindt en waarom dat zo belangrijk voor de persoon is. Terwijl de persoon dit stap voor stap duidelijker kan uitleggen zal hij of zij in het algemeen ook kalmeren. Bij het doorvragen kun je twee aspecten in gedachten houden: het wat en het waartoe. De onderstaande figuur illustreert dit.

De wat-vraag en de waartoe-vraag

Als mensen zich in eerste instantie negatief uiten dan benoemen ze in feite wat ze niet willen, waar ze last van hebben. Als je op zoek gaat naar de plus achter de min dan kunnen mensen stap voor stap onder woorden gaan brengen wat ze wel willen, met andere woorden: wat ze waardevol vinden. De wat-vraag is de vraag naar wat ze in de plaats willen voor waar ze nu ontevreden over zijn. Met andere woorden: de vraag naar hoe ze zouden willen dat de situatie zou worden. De waartoe-vraag gaat over wat het voordeel van die gewenste situatie zou zijn. Met andere woorden: wat zou er beter gaan als dat gerealiseerd was? 

Begrip, welwillendheid en samenwerking

Als je zo doorvraagt ontstaat er meestal een heel helder plaatje van wat iemand zou willen en waarom dat belangrijk voor die persoon is. De andere (conflict-)partij luistert mee en begint beter te begrijp dat de persoon niet zomaar negatief wil doen maar dat er iets achter die negativiteit zit. Dit leidt er vaak toe dat er meer begrip en welwillendheid ontstaat en dat de kans op samenwerken toeneemt (hier kun je hier nog iets meer over lezen).