Zonder dat we dat zelf merken, maken we als mensen voortdurend allerlei waarnemings-, beoordelings- en redeneerfouten. Sinds het begin van de jaren ’70 is er een enorme hoeveelheid onderzoek die dit soort fouten heeft aangetoond. Veel van de technieken en principes in de progressiegerichte aanpak houden rekening met dit soort cognitieve fouten en kunnen worden gezien als tegenmaatregelen tegen deze fouten. Het onderzoek naar cognitieve fouten begon bij Daniel Kahneman en Amos Tversky. Zij toonden aan dat mensen allerlei fouten maken in de manier waarop ze situaties inschatten, informatie verwerken, redeneren en oordelen.

Lees verder »

Het valt niet te ontkennen dat de mensheid geconfronteerd wordt met een aantal existentiële problemen, zoals economische ongelijkheid, aantasting van het milieu en politieke instabiliteit. Daarom is het noodzakelijk dat de samenleving als geheel werkt aan het algemeen belang. Helaas overheerst een gevoel van moedeloosheid omdat zoveel mensen zich machteloos lijken te voelen tegenover deze problemen. Toch kan onze bijdrage aan een betere wereld, zelfs als we af en toe denken dat ze weinig te maken hebben met deze belangrijke uitdagingen, invloed hebben. In dit artikel onderzoeken we de kracht van kleine acties en hoe ieders keuzes de loop van de toekomst kunnen beïnvloeden.

Lees verder »

Op de website Effectiviology kwam ik twee interessante artikeltjes tegen die bruikbare ideeën bevatten om niet alleen sneller te werken maar ook beter. Het ene idee gaat over de zogenaamde Wet van Parkinson, het tweede idee over perfectionisme. Merk je dat je vaak veel tijd nodig hebt voor het schrijven van stukken of voor andere klussen waarbij je iets moet produceren of afronden? Dan kunnen deze twee ideeën je waarschijnlijk helpen om sneller te werken. Lees hieronder hoe.

Lees verder »

2009, Coert Visser

Dr. Keith Stanovich, hoogleraar menselijke ontwikkeling en toegepaste psychologie aan de Universiteit van Toronto, is een vooraanstaand deskundige op het gebied van de psychologie van het lezen en van rationaliteit. Zijn laatste boek, What Intelligence Tests Miss: The Psychology of Rational Thought, laat zien dat IQ-tests zeer onvolledige metingen zijn van cognitief functioneren. Deze tests falen in het beoordelen van rationele denkstijlen en vaardigheden die nochtans cruciaal zijn voor gedrag in de echte wereld. In dit interview met Keith Stanovich legt hij het verschil uit tussen IQ en rationaliteit en waarom rationaliteit zo belangrijk is. Ook deelt hij zijn visie op hoe rationaliteit kan worden verbeterd.

Lees verder »

Hoofdstuk 3 uit De Psychologie van Progressie (2017).

Mikken op progressie getuigt van optimisme. Maar hoe optimistisch kunnen we zijn? Hoe goed kunnen we verwachten dat het leven wordt? Hoe we deze vraag beantwoorden heeft veel consequenties voor ons leven. 

Lees verder »

Een goede manier om veranderingen te realiseren in organisaties is door iedereen te betrekken bij het continu realiseren van kleine verbeteringen. 

Lees verder »

Twee jaar geleden publiceerde ik het artikel Het temmen van het beest, dat een case beschreef van Niklas Tiger (die de case oorspronkelijk als reactie plaatste bij dit artikel Small steps are often the only way to start tackling problems that nearly overwhelm us). Niklas schreef hoe mijn artikel hem had geïnspireerd om een begin te maken met het aanpakken van het grootste probleem in zijn organisatie via de kleine-stappenaanpak. Hij schreef dat hij en zijn collega’s nog maar net waren begonnen maar dat ze nu al het gevoel hadden dat grip op de situatie kregen en dat het probleem oplosbaar was. Nu heeft Niklas een update geplaatst, opnieuw als reactie bij mijn artikel, in antwoord op een vraag van een andere lezer die zich afvroeg hoe het verder was gegaan met Niklas’ case. Hier is Niklas’ update:

Bron: Visser, C.F., (2017). Leren & presteren. Hoe word je beter? Just-in-Time Books. 

Hoe goed we leren en presteren, hangt mede af van hoe goed we denken. Maar wat is goed denken? Is dit hetzelfde als intelligentie? Weten we, als we een intelligentietest bij iemand hebben afgenomen, hoe goed die persoon kan denken? Het antwoord is “nee”. Goed denken is veel breder dan intelligentie. Intelligentietests zijn slechts incomplete instrumenten om de kwaliteit van denken van mensen te meten. Als goed denken breder is dan intelligentie, hoe zou je het dan kunnen definiëren? Ik doe dat aan de hand van de volgende vier dimensies:

Lees verder »

Het is interessant om naar progressie te kijken door de lens van de tweede wet van de thermodynamica. Door deze lens bezien wordt het duidelijk dat de kans bijzonder klein is dat progressie vanzelf tot stand komt. Progressie vergt voortdurende energie, aandacht en inspanning. De reden is dat progressie neerkomt op het bouwen van zeer onwaarschijnlijke systemen.

Lees verder »

Dit fragment is overgenomen uit het boek De Ontwikkeling van Wijsheid.

Gedurende het overgrote deel van de menselijke geschiedenis was progressie over generaties heen niet of nauwelijks aanwezig. Vele duizenden generaties lang was het niet zo dat opeenvolgende generaties steeds iets gezonder en welvarender werden. In sommige periodes ging het wat beter, in andere periodes wat slechter, vaak veel slechter. Een eerste grote doorbraak vond zo’n 12.000 jaar geleden plaats: de landbouwrevolutie. Deze vormde de basis voor de eerste menselijke nederzettingen en staten. Pas veel later, vanaf halverwege de 16e eeuw, vond in Europa een volgende doorbraak plaats: de wetenschappelijke revolutie. In deze periode vond een enorme verschuiving plaats in het denken over onszelf, de wereld en onze plek daarin en over wat we weten over hoe we dingen te weten kunnen komen.

Lees verder »

Twintig jaar gelden stopte ik met vlees eten omdat ik het gevoel had dat het beter was om geen vlees te eten dan om wel vlees te eten. De aanleiding om te stoppen was dat ik iets op tv had gezien over de manier waarop dieren in de bio-industrie werden behandeld. Mijn redenering was dat dit zinloze wreedheid tegen dieren was* omdat we ook goed kunnen overleven zonder vlees te eten.

Lees verder »

K. Anders Ericsson is een Zweedse psycholoog die hoogleraar is aan de Amerikaanse Florida State University. In het begin van zijn carrière werkte hij onder andere samen met de vermaarde Nobelprijswinnaar Herbert Simon. Inmiddels wordt hij algemeen erkend als de belangrijkste onderzoeker ter wereld op het gebied van expertise-ontwikkeling. Hij heeft, met zijn collega’s, veel onderzoek gedaan naar hoe toppresteerders uit verschillende gebieden het voor elkaar hebben gekregen om de top te bereiken. Tot nu heeft Ericsson alleen wetenschappelijke publicaties geschreven. Maar binnenkort verschijnt een populair wetenschappelijk boek over zijn werk dat hij samen schreef met Robert Pool: Peak: Secrets from the New Science of Expertise. Ik kreeg gelegenheid het boek al te lezen en kan het van harte aanbevelen. Ook mocht ik onderstaand interview, gehouden door de Canadese Tricia van der Grient, vertalen uit het Engels.

Lees verder »

Samenvatting

Veroudering gaat gepaard met schade. In welke mate en in welk tempo de schade echter optreedt, is afhankelijk van de leefwijze van het individu. Vitaal oud worden ligt binnen het bereik van bijna iedere persoon. Op grond van onderzoek op het gebied van neuroplasticiteit kunnen vier manieren worden onderscheiden om vitaal oud te worden: frequent bewegen, aangaan van uitdagingen, doen van breinoefeningen en goed slapen. Door deze activiteiten toe te passen, worden de hersenen op structurele en functionele wijze beïnvloed en kunnen ouderdomsaandoeningen veelal worden voorkomen en soms zelfs genezen. Het blijven toepassen van deze activiteiten leidt tot een opwaartse spiraal die vitaal oud worden mogelijk maakt. Hoewel neuroplasticiteit geen panacee is en er nog veel onderzoek nodig is, zijn de wetenschappelijke bevindingen nu al interessant en bruikbaar.

Lees verder »

Sinds een jaar of 10 is deliberate practice vrij bekend geworden (hoewel velen meer bekend zijn met de onjuiste verbastering door Malcolm Gladwell ervan als de 10.000-uren-regel).  Zoals te lezen valt in populaire publicaties (zoals het boek Peak) is deliberate practice een vorm van oefenen die een belangrijke rol speelt in het opbouwen van topbekwaamheid. Maar de laatste jaren zijn er enkele publicaties verschenen (zoals Macnamara, 2014) die suggereren dat deliberate practice een minder grote rol speelt dan uit eerder onderzoek bleek. Pionier in het onderzoek naar deliberate practice, Anders Ericsson, gaat samen met Kyle Harwell in een nieuw artikel gedetailleerd in op de recente kritieken.

Lees verder »

Fragment uit Kiezen voor Progressie

In 1937 beschreef de Nederlandse historicus en journalist Jan Romein zijn ‘wet van de remmende voorsprong’ die zegt dat het hebben van een voorsprong op een bepaald gebied kan leiden tot:

1. het afnemen van de stimulans om te streven naar verdere vooruitgang;
2. een terughoudendheid om je aan te passen aan veranderingen;
3. een onvermogen om je aan te passen aan veranderingen.

Als resultaat hiervan wordt het individu of de groep die eerst een voorsprong had, ingehaald door anderen. In cybernetische termen treedt een mechanisme van negatieve feedback op wat neerkomt op het volgende: A veroorzaakt B wat een afname van A veroorzaakt. Met andere woorden: de output van het systeem verzet zich tegen de input van het systeem wat het systeem stabiliseert. Dit negatieve feedbackmechanisme kan een handicap voor het systeem worden wanneer de omgeving verandert en andere en hogere eisen stelt. Op deze manier kan het bestaan van succes leiden tot een afname in inspanningen wat toekomstig succes kan ondermijnen.

Lees verder »