Een lezer vroeg of het gebrek aan bevrediging van psychologische basisbehoeften een rol kan spelen in het ontstaan van persoonlijkheidsstoornissen en psychopathologie. Het korte antwoord is ‘ja’. Hieronder beschrijf ik hoe behoeftenfrustratie een rol kan spelen in het ontstaan van verschillende soorten psychopathologie.
De zelfdeterminatietheorie laat zien dat mensen psychologische basisbehoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid hebben. Deze basisbehoeften zijn universeel (ze zijn van toepassing in alle culturen) en aanwezig gedurende het hele leven. In een nieuw artikel schrijven Maarten Vansteenkiste en Richard Ryan dat de bevrediging van deze psychologische basisbehoeften samenhangt met welbevinden en veerkracht. De frustratie van die behoeften ertoe leidt dat mensen zich slecht voelen en een grotere kans hebben op verschillende soorten psychologische problemen. Het volgende plaatje (dat ik heb vertaald en zeer licht heb aangepast op basis van de tekst) vat de effecten samen van het niet bevredigd worden van de psychologische basisbehoeften: Lees verder »
Binnen de zelfdeterminatietheorie is al jarenlang veel aandacht voor de positieve effecten van de ondersteuning van de psychologische basisbehoeften. Er is wat minder aandacht geweest voor de ondermijning van motivatie en functioneren door behoeftenfrustratie. Een nieuw onderzoek kijkt naar beide.
Een van de belangrijkste theoretische pijlers onder de progressiegerichte aanpak is de zelfdeterminatietheorie (ZDT). De bevindingen uit zelfdeterminatietheorie zijn praktisch goed bruikbaar in veel contexten zoals in de opvoeding, de schoolcontext, werk en leidinggeven en coachen en counseling. Veel mensen (zeker lezers van deze site) hebben al gehoord over de psychologische basisbehoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid, maar de zelfdeterminatietheorie omvat meer interessants. We merken vaak dat onze klanten en cursisten geïnteresseerd zijn om meer te leren over zelfdeterminatietheorie. Daarom geef ik hier wat meer uitleg. Daarbij baseer ik me vooral op het werk van Ed Deci en Richard Ryan en de website www.selfdeterminationtheory.org. Zelfdeterminatietheorie richt zich op 6 hoofdonderwerpen. Deze worden hieronder kort besproken.
De zelfdeterminatietheorie (ZDT) werd ontwikkeld door Edward Deci en Richard Ryan. Zij behoren nu tot de meest geciteerde psychologen ter wereld. ZDT is de best onderzochte en meest invloedrijke motivatietheorie van dit moment. We bespreken de waarde van de ZDT voor het onderwijs waarbij we laten zien hoe belangrijk autonomie-ondersteuning en structuur zijn voor een goede motivatie.
Er wordt vaak beweerd dat je dingen moet opofferen om iets te bereiken. En dat klinkt ook logisch. Maar om wat voor opofferingen gaat het dan en om wat voor doelen? Welke prijs betaal je mogelijk voor je opofferingen? Deze vragen onderzochten Holding et al. (2019). Ze probeerden er in een onderzoek bij studenten achter te komen wat de effecten van verschillende soorten opoffering waren op hun welbevinden en bereikte progressie. Ook probeerden ze erachter te komen wat de redenen van studenten waren om opofferingen te doen. De resultaten die ze vonden zijn interessant en bruikbaar.
Het dual process model geeft inzicht in hoe docenten de motivatie van leerlingen kunnen ondersteunen. De zelfdeterminatietheorie biedt belangrijke aanknopingspunten voor hoe docenten de motivatie van leerlingen kunnen verbeteren. Dit artikel bevat een samenvatting van dit soort interventies. Wanneer docenten deze interventies toepassen neemt de kans toe dat leerlingen zich beter gaan voelen, meer aangehaakt raken bij de lessen en beter gaan leren en presteren. Jang, Kim & Reeve (2016) laten zien dat een tweesporenaanpak, of, zoals zij het noemen een ‘dual process model’, nodig is om dit te bereiken.
De Basic Psychological Need Theory (BPNT) is één van de zes mini-theorieën waaruit de zelfdeterminatietheorie (ZDT) bestaat. In een nieuw artikel geven Maarten Vansteenkiste, Richard Ryan en Bart Soenens een overzicht van de ontwikkelingen binnen de BPNT. Hier vat ik het artikel kort samen.
De meeste mensen besteden veel energie en tijd aan werk. Als werk mensen motiveert en ook weer energie oplevert kan het bijdragen aan tevredenheid over je leven en aan geluk. Maar als werk een voortdurende bron van stress is, kan dit er leiden dat de ons slecht voelen, dat we lichamelijke klachten krijgen, uitgeput raken en ziek worden of ontslag nemen. Nu er in de afgelopen vijftig jaar een verschuiving heeft plaatsgevonden van fysiek werk naar kenniswerk zijn ook de belangrijkste bronnen van overbelasting anders geworden. Vroeger waren dat vooral fysieke bronnen, nu zijn het steeds meer psychologische bronnen geworden.
Wij gebruiken cookies op onze website om u de meest relevante ervaring te bieden door uw voorkeuren en herhaalbezoeken te onthouden. Door op "Accepteren" te klikken, stemt u in met het gebruik van ALLE cookies.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
Bedankt Judith! (Mede namens Mats, die het ook gelezen heeft en nuttig vindt).