Zelfgeoriënteerd Versus Sociaal Voorgeschreven Perfectionisme: Effecten op Werkbetrokkenheid en Uitputting

De Duitse onderzoekers Emily Kleszewski en Kathleen Otto hebben een onderzoek uitgevoerd om de effecten van verschillende vormen van perfectionisme op het welzijn van werknemers te begrijpen. Voor de opzet van hun onderzoek baseerden zij zich op een combinatie van de literatuur over perfectionisme en de Zelfdeterminatietheorie (ZDT) om dit te onderzoeken. Wat bleek was dat verschillende vormen van perfectionisme verschillende effecten op ons welzijn op het werk hebben.

Twee dimensies van perfectionisme

Perfectionisme wordt in dit onderzoek beschouwd als een tweedimensionaal fenomeen, namelijk zelfgeoriënteerd perfectionisme (SOP) en sociaal voorgeschreven perfectionisme (SPP). SOP is het streven naar hoge persoonlijke normen, terwijl SPP wordt gekenmerkt door externe druk om foutloos te zijn. Beide vormen van perfectionisme hebben verschillende effecten op het welzijn van werknemers, grotendeels bepaald door de bevrediging of het gebrek aan bevrediging van de drie psychologische basisbehoeften: autonomie, competentie en verbondenheid.

Opzet van het onderzoek

De onderzoekers verzamelden gegevens via een online enquête onder fulltime en parttime werknemers in Duitsland. Ze deden dit in twee rondes, met een tussenpoos van drie maanden. De werknemers vulden vragenlijsten in over perfectionisme, behoeftebevrediging en welzijn. Zo onderzochten de onderzoekers de relatie tussen perfectionisme, de bevrediging van basisbehoeften en welzijn op de werkvloer.

Bij de eerste enquête (T1) werden 328 werknemers betrokken, terwijl bij het tweede meetmoment (T2) 138 werknemers deelnamen. Via padanalyse onderzochten de onderzoekers de relaties tussen de verschillende variabelen.

Resultaten: De Impact van Perfectionisme

De onderstaande figuur toont de resultaten van de padanalyse:

Uit de resultaten blijkt dat Zelfgeoriënteerd perfectionisme en Sociaal voorgeschreven perfectionisme verschillende effecten hebben op de bevrediging van basisbehoeften, wat vervolgens de werkbetrokkenheid, uitputting en werktevredenheid beïnvloedt.

• Sociaal voorgeschreven perfectionisme -> lagere autonomiebevrediging -> lagere werkbetrokkenheid.
• Sociaal voorgeschreven perfectionisme -> lagere verbondenheidsbevrediging -> meer uitputting.
• Zelfgeoriënteerd perfectionisme -> hogere competentiebevrediging
• Er werden geen significante effecten van zelfgeoriënteerd perfectionisme gevonden op werkbetrokkenheid, werktevredenheid en uitputting.

Implicaties: Perfectionisme en Basisbehoeften

Dit onderzoek laat de relaties zien tussen perfectionisme, bevrediging van basisbehoeften en welzijn op het werk. Het laat ook zien dat verschillende soorten perfectionisme verschillende effecten hebben. Sociaal voorgeschreven perfectionisme belemmert de bevrediging van basisbehoeften, vermindert de werkbetrokkenheid en vergroot de kans op uitputting. Bij zelfgeoriënteerd perfectionisme werden deze negatieve uitkomsten niet gevonden. Er werd zelfs een positieve relatie met competentiebevrediging gevonden.

Reflectie

Het interessante aan dit onderzoek is wat mij betreft dat je reden voor je perfectionisme beïnvloedt hoe de effecten ervan zijn. Heeft dit reden te maken met externe druk dan is de kans op schade veel groter dan wanner die te maken heeft met interne druk.

► Zelf denk ik dat het verstandig is om perfectionisme los te laten. Perfectie bestaat niet en is daarom een onhaalbaar doel. Ik wil graag twee alternatieven ter overweging suggereren: Excellencisme en Optimalisme.