Misvatting 3: er valt weinig te doen aan wat voor mindset je hebt

Soms vragen mensen die horen over de voordelen van een groeimindset of het wel mogelijk is om je mindset wel te veranderen. Ze vragen zich dan af of je mindset niet vooral afhangt van je persoonlijkheid of je aanleg. Dat is niet het geval. Er is al veel onderzoek gedaan waaruit blijkt dat je mindset niet vastligt. Het is wel zo dat de mindset van veel mensen stabiel blijft. Dit heeft ermee te maken dat je mindset zelfbekrachtigend kan zijn.

De fixed mindset houdt zichzelf in stand

Wanneer je een fixed mindset hebt met betrekking tot een bepaald onderwerp (bijvoorbeeld wiskunde) is de kans klein dat je hard gaat werken, volhoudt en hulp vraagt om er beter in te worden. Zonder hard werken, doorzetten bij tegenslag en hulp vragen zul je er waarschijnlijk niet veel beter in worden. Dat je er niet beter in wordt, kun je interpreteren als een teken dat je vaardigheid niet goed ontwikkelbaar is en dat jou fixed mindset dus klopt.

De groeimindset houdt zichzelf in stand

Wanneer je een groeimindset hebt, realiseer je je dat je je moet inzetten om moeilijke dingen te leren, dat je moet doorzetten bij tegenslag en dat je hulp moet vragen als het nodig is. Wanneer je je inzet, doorzet en hulp vraagt, is het waarschijnlijk dat je progressie boekt. Dat je er beter in wordt, kun je interpreteren als een teken dat deze vaardigheid ontwikkelbaar is voor jou en dat je groeimindset dus klopt.

Mindset is veranderbaar

Maar dat mindsets bij veel mensen niet spontaan veranderen, betekent niet dat ze niet kunnen veranderen. Dat kan namelijk wel en het is niet eens erg moeilijk. Hier zijn enkele bekende interventies die werken:

1. Workshops: Uit onderzoek is gebleken dat je via korte workshops mensen een  groeimindset kunt aanleren. Deze workshops maken gebruik van een combinatie van informatieoverdracht en zelfovertuigingstechnieken (Aronson, Fried, & Stone, 1991; Aronson, Fried, & Good, 2002).
2. Procesgerichte feedback: persoonsgerichte feedback (“je bent erg intelligent”) blijkt vaak een fixed minset op te roepen terwijl procesgerichte feedback (“ik denk dat je dat prima aangepakt hebt”) vaak een groeimindset oproept (Mueller & Dweck, 1998).
3. Specifieke vragen: een bepaald soort vragen kan ook een groeimindset opwekken. Dit zijn vragen die impliciet een groeimindset reflecteren. Een voorbeeld van zo’n vraag is: “Wanneer is het je al eens gelukt om beter in iets te worden waarvan je je je eerst afvroeg of je er wel beter in kon worden?”

De invloed van onze dagelijkse interacties

Daarnaast vermoed ik (ik ken geen onderzoek dat dit aantoont) dat de dagelijkse interacties die we met elkaar hebben een invloed hebben op onze mindsets. Hoe ouders praten over moeilijke vakken, zoals wiskunde, heeft waarschijnlijk een invloed op de mindset van kinderen. Ook lijkt me voorbeeldgedrag een belangrijke beïnvloeder van mindsets. Als ouders dingen zeggen en doen die passen bij een groeimindset dan zullen kinderen (denk ik) dit voorbeeld volgen.