Hoe om te gaan met de houding van arrogante onwetendheid
We begrijpen en nemen de werkelijkheid niet volledig waar zoals die is. Ten eerste belemmeren onze zintuigen ons om grote delen van de werkelijkheid betrouwbaar waar te nemen of überhaupt waar te nemen. Ten tweede heeft de evolutie ons voorzien van cognitieve vuistregels (heuristieken) die snel zijn en ons helpen om te overleven in veel situaties maar die ook slordig en inaccuraat zijn in veel opzichten (lees meer). Hier komt nog eens bij dat we ons in bepaalde (misschien hoge) mate onbewust zijn van deze handicaps. Met andere woorden: we kunnen onwetend zijn zonder het ons te realiseren. Het 2×2 model hieronder beschrijft vier houdingen die we kunnen hebben met betrekking tot onze onwetendheid.
De rest van dit artikel is alleen toegankelijk voor geregistreerde leden.
U kunt zich gratis registreren en hebt dan toegang tot alle artikelen.
Mocht u al een account hebben aangemaakt, gebruik dan deze link om in te loggen.
7 Comments
Nuttig en bruikbaar artikel. Dank daarvoor.
Ik merk dat ik wat blijf nadenken over vak 1. Arrogant heeft voor mij een negatieve conotatie. Een stigma die niet behulpzaam is bij coaching naar mijn idee. Zo stel ik mijzelf de vraag of iedere onwetende in vak 1 arrogant is.
Onno
Bedankt Onno. Ja, arrogant is natuurlijk een negatieve beschrijving. Twee toelichtingen: onwetendheid hoeft natuurlijk niet gepaard te gaan met arrogantie (zie vak 2). En inderdaad, arrogantie is een negatieve beschrijving. Ik heb het artikel niet geschreven met het oog op coaching. Voor progressiegerichte coaching is het, inderdaad, niet nodig (zelfs belemmerend) om je cliënten te beoordelen. Je bent, in plaats daarvan, alleen bezig om uit te vinden waar ze progressie in zoeken en je helpt ze ideeën op te doen om stapjes vooruit te zetten.
Coert,
Bedankt voor je informatieve schema/artikel. Ik las zojuist dat Erasmus naar eigen zeggen nog nooit een groot geleerde heeft ontmoet in wie hij geen bijzondere bescheidenheid had opgemerkt (vak 3 dus). Het is volgens hem eerder ‘hoe dommer, hoe hooghartiger (vak 1).
Erasmus, Het boek tegen de barbarij, (vertaling 2001) geciteerd in Kees Boele, Onderwijsheid, 2015, 21.
….wilde ik even delen,
Steef
bedankt Steef
Hoi Coert,
Leuk en interessant artikel, zeer herkenbaar en inderdaad, je suggesties om mensen uit vak 1 te bevragen met een oprechte nieuwsgierigheid werkt wat mij betreft goed in combinatie met de ruimte geven aan deze mensen om daar standvastig in te mogen zijn. Niet discussiëren maar uitwisselen en vooral wachten tot zij jou een vraag stellen over wat jij vindt (en waarom) dan kom je vaak best goed in gesprek. Ik gebruik ook vaak de term ‘bevlogen mensen’ ze kunnen heel standvastig zijn in waar ze in geloven, wel een mooie eigenschap.
bedankt Wietske
Ik denk dat het een helder frame geeft.
Tegelijkertijd geef je naar mijn idee vanuit progressiegericht werken teveel aandacht aan de vakken 1, 2 en 4 (niet of minder gewenst) en te weinig aan vak 3 (gewenst).
Interessante vragen bij vak 3 vind ik bijv. wat maakt dat vak 3 meer bijdraagt en aan wat dan precies? Hoe werkt dat voor grote groepen? En hoe kan vak 3 verleiden om mensen vanuit vak 1, 2 en 4 naar vak 3 te laten gaan.
Henk