5 dimensies van overtuigingen

Gerard Saucier van de universiteit van Oregon heeft veel onderzoek gedaan naar wat in zijn publicaties wordt genoemd belief-systems van mensen. Het begrip belief systems laat zich wat lastig vertalen in het Nederlands. Een belief kun je zien als een denkbeeld, overtuiging of geloofsopvatting. Een belief system is dus een systeem van denkbeelden. Belief systems (laat ik het maar even onvertaald laten) van mensen zijn belangrijk omdat ze richting geven aan het gedrag van mensen en daarmee de ontwikkeling van die mensen en aan de omstandigheden waarin zij zich verder zullen bevinden. Saucier heeft met zijn onderzoek overzicht geschapen in wat voor soorten belief systems er zijn.

Factoranalyse

Dit heeft hij gedaan via de statistische techniek factoranalyse. Via factoranalyse kun je een groot aantal variabelen terugbrengen tot een overzichtelijk aantal variabelen (factoren) (lees meer). Saucier kwam erachter dat de mate waarin mensen verschillen in hun beliefs goed kan worden beschreven aan de hand van de volgende vijf dimensies (Saucier, 2013; zie ook New Scientist, sep 2015):

Vijf dimensies van overtuigingen

1. Traditionele gelovigheid: de mate waarin iemand gelooft in grote theologische systemen als het christendom en de islam.
2. Subjectieve spiritualiteit: de mate waarin iemand gelooft in niet-materiële verschijnselen als geesten, astrologie en het paranormale.
3. Ongebreideld eigenbelang: geloven dat hedonisme een bron is van waarde en goedheid in het leven.
4. Gemeenschappelijk rationalisme: geloven in het belang van gemeenschappelijke instituties en de werking van rede.
5. Afkeer van ongelijkheid: de mate waarin iemand maatschappelijke ongelijkheid afwijst.

Uitgebreidere beschrijvingen

Hieronder kun je uitgebreidere beschrijvingen zien van wat er onder de betreffende dimensies valt. Belangrijk om op te merken is dat het bestaan van deze dimensies niets zegt over veranderbaarheid van denkbeelden/overtuigingen.