Hoe kunnen we advies beter maken?

Advies kan nuttig zijn. Vooral wanneer we advies inwinnen bij meerdere personen en leunen op deskundigheid kan advies ons helpen om betere beslissingen te nemen. Maar in de praktijk van advies geven en ontvangen gaat er vaak veel mis. Zowel advieszoekers als adviesgevers ervaren problemen. Advieszoekers kunnen bijvoorbeeld klagen dat het advies dat zij ontvangen niet goed aansluit bij hun situatie of dat het advies te dwingend is. Adviesgevers klagen dat advieszoekers hun goede adviezen negeren. Wat is hier aan de hand en wat kan er aan gedaan worden?

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Advieszoekers en adviesgevers hebben verschillende verwachtingen

Een belangrijk probleem rondom advisering is dat advieszoekers en adviesgevers doorgaans verschillende verwachtingen hebben over het adviesproces. Wanneer we de pet van adviesgever op hebben zien we advies als volgt: op basis van onze kennis vertellen we de ander wat die volgens ons het beste kan doen. We zien advies dus als het beperken van de opties en het inzoomen op de juiste keuze. Wanneer we echter de pet van advieszoeker op hebben zien we advies anders: we willen niet horen wat we moeten doen. In plaats daarvan zoeken we informatie zodat we zicht krijgen op de verschillende opties die we hebben zodat we zelf een goede keuze moeten maken. Adviesgevers bieden dus convergentie terwijl advieszoekers divergentie verwachten.

Waarom ons advies vaak minder goed is dan we ons realiseren

Dit brengt twee problemen met zich mee. Het eerste probleem is dat we als adviesgevers geneigd zijn om minder autonomie te bieden aan de advieszoeker dan die graag zou willen. Het gevolg hiervan kan weerstand tegen het advies zijn. Het tweede probleem is dat het advies dat we geven vaak inhoudelijk te weinig aansluit op wat de advieszoeker belangrijk vindt. Onderzoek heeft bijvoorbeeld laten zien dat we in ons advies vaak te eenzijdig de voordelen van ons advies accentueren en te weinig oog hebben voor de kosten en nadelen van ons advies.

Ook geven we nogal eens advies aan anderen dat we niet aan onszelf zouden geven. In onze adviezen zijn we bijvoorbeeld geneigd teveel nadruk te leggen op sociaal wenselijke overwegingen en te weinig op praktische aspecten die minder sociaal wenselijk zijn. Ten slotte leunen we in ons advies te sterk op onze eigen aannames en overtuigingen en nemen we die van advieszoekers te weinig in ogenschouw.

Het gaat niet alleen om de inhoud maar ook om de relatie

Wat we ons vaak te weinig realiseren is dat het bij advies niet alleen gaat om de kwaliteit van het advies en de beslissing maar ook om interpersoonlijke aspecten. Onderzoek heeft laten zien dat het geven van advies het gevoel van macht van de adviesgever kan vergroten omdat het een bevestiging is van de eigen competentie en omdat het een perceptie van invloed over anderen oplevert. Mensen die macht zoeken zijn dan ook meer geneigd om advies te geven.

Het negeren van advies komt vaak voor. Onderzoek heeft laten zien dat adviesgevers negatief reageren wanneer advieszoekers twee dingen doen: hun advies negeren en tevens advies inwinnen bij andere mensen. Adviseurs zijn vaak geneigd om negatiever over hen te gaan denken en zich negatiever over hen te gaan uiten. Ook zijn ze geneigd om meer afstand te nemen van deze adviesnegeerders. Deze negatieve effecten treden vooral op bij adviseurs die expert zijn op het gebied waarop ze advies hebben gegeven.

Hoe is deze kennis toepasbaar?

Om te beginnen doen we er goed aan om ons te realiseren dat het bij het adviesproces niet alleen om de inhoud gaat maar ook om de (machts)relatie. Als we advies vragen moeten we ons er bijvoorbeeld van tevoren bewust van zijn dat het mogelijk negeren van het advies een negatief gevoel bij de ander kan opwekken. We moeten deze relationele consequenties afwegen tegen inhoudelijke voor- en nadelen van het advies.

Verder is het belangrijk om ons te realiseren dat er een verschil bestaat tussen wat adviesgevers en adviesvragers verwachten. Als adviesgevers doen we er goed aan om aan te sluiten bij wat de adviesvragers verwachten, namelijk: informatie over opties, verschillende perspectieven en consequenties zodat ze zelf geïnformeerde keuzes kunnen maken.

Als we de bovenstaande informatie overdenken, kunnen we iets beter begrijpen waarom progressiegerichte technieken zoals de 7 stappen aanpak, progressiegerichte intervisie en progressiegericht trainen vaak zo goed werken. Ze zijn niet voorschrijvend maar helpen mensen om meerdere perspectieven te ontdekken en meer zich te krijgen op hoe ze zelf goed-geïnformeerde keuzes kunnen maken.

Wat vind je van dit artikel?
  • Bruikbaar (5)
  • Interessant (4)