Dat perfectie niet bestaat betekent niet dat progressie niet bestaat

Onlangs viel me op, nog wat meer dan anders al het geval is, hoeveel fouten ik maak. Ik constateerde dat ik, in feite, aan de lopende band kleine en grotere fouten maak. Het is niet zo dat ik mijn best niet doe voor wat ik probeer te bereiken. Dat doe ik wel. Toch blijven de fouten komen. En ik sta hierin denk ik niet alleen. Ieder van ons maakt elke dag fouten. Ook viel me op dat hoe goed ik ook heb geprobeerd om iets goeds op te bouwen in mijn leven en werk, er altijd problemen blijven komen. Ook hierin denk ik niet alleen te staan. Hoe succesvol je ook bent, je komt iedere dag kleine en grotere problemen tegen. Hoe kunnen we het beste denken over deze onvermijdelijkheid van fouten en problemen?

De onvermijdelijkheid van fouten

Perfectie in onszelf en in ons eigen functioneren is onhaalbaar. Hoe goed we ook ons best doen, we zullen altijd fouten blijven maken. Soms is het maken van fouten niet zo erg en zelfs, in zekere zin, de bedoeling. Als we iets moeilijks aan het oefenen zijn, zijn we ons ervan bewust dat fouten maken onvermijdelijk is. We realiseren ons dan dat fouten platforms voor verder leren zijn. Daar waar we fouten maken, liggen de mogelijkheden om ons functioneren te verbeteren. Door die dingen te oefenen die we nu nog fout doen, kunnen we vaardiger worden en dit soort fouten in de toekomst minder vaak maken.

Maar ook als we proberen zo goed mogelijk te presteren en zo min mogelijk fouten te maken, zijn fouten niet te voorkomen. Dit heeft onder andere te maken met de complexiteit van de werkelijkheid. We hebben nooit volledige kennis of informatie over de situatie waarin we ons bevinden. Dit kan een bron van fouten zijn. Ook hebben we nooit onbeperkt de tijd om taken voor te bereiden en uit te voeren. Ook dit is een bron van mogelijke fouten. Verder beschikken we nooit over perfecte vaardigheden. Hoe goed we ook zijn in wat we doen, onze zintuiglijke waarneming, informatieverwerking en motoriek zijn aan fysieke beperkingen onderhevig en daarmee een bron van fouten.

Ook is het nog zo dat er getwist kan worden over of iets een fout is of niet. Wat jij als presteerder misschien als een goede prestatie ziet, kan de persoon die jouw prestatie observeert misschien beleven als gebrekkig. Er is geen prestatie die niet bekritiseerd kan worden.

 

 Trainingen Progressiegericht Werken 

De onvermijdelijkheid van problemen

Ook perfectie in de wereld om ons heen is onhaalbaar. Hoe succesvol we ook zijn en hoe rijk en ontwikkeld het land ook is waarin we leven, we zullen altijd problemen blijven tegenkomen. Dit heeft om te beginnen te maken met het feit dat we zelf fouten maken. Door de fouten die we maken kunnen we dingen doen die ons in de problemen brengen. Verder heeft het te maken het feit dat anderen ook onvermijdelijk fouten maken die ons in de problemen kunnen brengen. Maar ook al zouden deze fouten er niet zijn dan nog zouden problemen onvermijdelijk zijn.

De werkelijkheid om ons heen is niet gericht op ons comfort. Zelf zullen we misschien zo goed mogelijk proberen onze directe omgeving zo in te richten dat die wel ons comfort ondersteunt. Maar hier zullen we nooit volledig in slagen om twee redenen. De eerste is dat wij niets ooit foutloos zullen kunnen doen (zie de onvermijdelijkheid van fouten). De tweede reden is dat de werkelijkheid in bredere zin niet afgestemd is op menselijk comfort. Het is niet een doel van de natuur om het ons naar mensen maximaal naar de zin te maken. Er kunnen bijvoorbeeld altijd stormen en ziektes op ons afkomen.

Zelfs in situaties die theoretisch gezien ideaal lijken, treden problemen op. Impliciet denken we misschien dat het leven van een miljonair toch vrij probleemloos zou kunnen zijn. Vergeet het maar. In wat voor situatie we ons als mensen ook bevinden, we zullen altijd problemen zien. Dit komt door een combinatie van dingen. We passen ons om te beginnen snel aan het goede aan waardoor we dat al snel niet meer al bijzonder gaan zien. Dat we stromend water hebben waarderen we nauwelijks bewust. Ook in ons relatief luxe leventje waarin we momenteel leven (vergeleken met, zeg 100 jaar geleden) vallen ons dingen op die we relatief minder prettig vinden. Hoe goed onze omstandigheden ook zijn, we zullen onze werkelijkheid altijd zien als een combinatie van negatieve en positieve dingen. Daarmee is de beleving van problemen een gegeven, hoe relatief goed onze omstandigheden ook lijken.

Dat perfectie niet bestaat betekent niet dat progressie niet bestaat

Als we van onszelf of anderen perfectie verwachten, mikken we te hoog. Als we verwachten dat ons leven ooit ideaal wordt ook. Perfectie zit er niet in. Nu niet en in de toekomst ook niet. Te hoge verwachtingen leiden gegarandeerd tot teleurstelling omdat we nooit perfectie zullen tegenkomen. Als we geloven dat perfectie wel haalbaar is gaan we onze huidige werkelijkheid misschien ook als overdreven negatief beleven. We vergelijken onze werkelijkheid dan namelijk met een onrealistische norm.

Wat mogen we dan wel verwachten? Moeten we ons dan neerleggen bij al onze beperkingen en zwaktes en bij alle problemen die we tegenkomen? Natuurlijk niet. Dat we onze verwachtingen niet te hoog moeten maken betekent niet dat we ze dus maar te laag moeten maken. Dat perfectie niet mogelijk is, betekent niet dat we maar niets meer moeten ambiëren. De werkelijkheid is niet zwart-wit. Dat perfectie niet bestaat, betekent niet dat progressie niet bestaat.

Dat we alle fouten en problemen niet kunnen oplossen of voorkomen betekent niet dat we sommige fouten en problemen niet kunnen oplossen en voorkomen. Dat ideale situaties in de werkelijkheid niet bestaan betekent niet dat relatief goede situaties niet bestaan en dat verbetering niet bestaat. Dat voortdurend hemels geluk niet bestaat betekent niet dat momenten van grote voldoening en geluk niet bestaan.

Het zal altijd de moeite waard blijven om te bedenken welke fouten je wilt corrigeren en voorkomen, welke problemen je wilt oplossen en voorkomen; met andere woorden: welke progressie je wilt boeken.

Meer over progressiegericht werken

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (10)
  • Bruikbaar (3)