Over mindfulness-meditatie wordt beweert dat het kan bijdragen aan beter en prettiger functioneren. Wat voor bewijs is er dat het inderdaad werkt?

In dit artikel schreef ik over mindfulness en mindfulness-meditatie. Mindfulness-meditatie helpt om een toestand van mindfulness te ervaren. Mindfulness, wat zoiets is als het bewust en oordeelloos ervaren van het huidige moment, helpt, zo schreef ik dat artikel, om automatische gedachtestromen te onderbreken. Ook schreef ik dat er in de afgelopen jaren vrij veel onderzoek gedaan is naar effecten van mindfulness meditatie

 en dat het zou leiden tot voordelen zoals een betere weerbaarheid tegen stress, een betere immuunfunctie, een betere mentale gezondheid, minder depressieve klachten en beter sociaal functioneren. Hier wil ik graag iets dieper ingaan op het bewijs voor de positieve effecten van mindfulness.

Heeft mindfulness-meditatie inderdaad effecten, en zo ja, zijn die positief?

Recent onderzoek (Santarnecchi, 2014) laat zien dat het doen van Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR) trainingsprogramma leidde tot structurele veranderingen in de hersenen en tot een significante vermindering van psychologische klachten op terreinen van onder andere angst en depressie. Ook vrij recent deden Eberth en Sedlmeier (2012) een meta-analyse naar de effecten van mindfulness-meditatie. Zij vonden grote verschillen van mindfulness-meditatie op verschillende variabelen. Ook vonden zij veel verschil in effect tussen een compleet MBSR-programma en pure meditatie waarbij MBSR vooral bijdroeg aan welbevinden en pure meditatie vooral aan mindfulness.

Evidence map mindfulness

Mindfulness meditatie evidence mapRecent publiceerden Hempel et al (2014) een zogenaamde evidence map van mindfulness. Een evidence map is een compacte visuele weergave van hoeveel onderzoeken bepaalde effecten van een interventie hebben aangetoond bedoeld om behandelaars in het medische circuit te helpen bij het kiezen van bewezen behandelmethodes bij bepaalde klachten. Rechts zie je een kleine weergave van die evidence map voor mindfulness meditatie (voor meer details, lees het rapport).

Mindfulness en de zelfdeterminatietheorie

Ook binnen de het onderzoeksgebied van de zelfdeterminatietheorie is mindfulness een relevant onderwerp. Weinstein et al. (2013) omschrijven mindful awareness als de mate waarin mensen open toegang hebben tot hun eigen emoties, motieven en waarden. Deze auteurs noemen dit een van de drie voorwaarden voor integratie, het bereiken van congruentie tussen gedragingen en cognities en van hoe je nieuwe ervaringen kunt inpassen in je bestaande netwerk van zelfkennis. Recent lieten Schultz et al. (2014) zien dat mindfulness in belangrijke mate kan bijdragen aan je welbevinden op je werk en de mate waarin je je aan kunt passen in je werkomgeving. In het bijzonder leverde hun onderzoek een aanwijzing op dat mindfulness in zekere mate een bescherming kan bieden tegen controlerende werkomgevingen (met andere woorden, waar mensen onder druk gezet worden, veel gewerkt wordt straf, beloning, controle, en dergelijke). Normaal gesproken ondermijnen dit soort werkomgevingen het welbevinden en functioneren van medewerkers maar mindfulness kan dit effect dus verminderen.

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (4)
  • Bruikbaar (0)