In het verleden begonnen wij onze trainingen vaak met een kennismakingsrondje. Tijdens dat kennismakingsrondje vroegen we cursisten dan om hun naam te vertellen en iets te vertellen over wat ze deden of wat hun reden was om aan de training mee te doen. Cursisten kregen dan om de beurt de gelegenheid om deze vragen te beantwoorden. Wat we weleens merkte was dat tijdens het kennismakingsrondje de aandacht van cursisten soms wat verslapte. Dit gebeurde vooral als een van de cursisten wat langer aan het woord was. We realiseerden ons dat zo’n kennismakingsrondje, vooral bij wat grotere groepen, niet de meest effectieve vorm was. Deze vorm van kennismaken bracht met zich mee dat je als cursist vooral lang moest luisteren naar andere mensen en zelf lang moest wachten. Ook duurden de kennismakingsrondjes nogal eens tamelijk lang wat door cursisten ook wel eens al zonde van de tijd werd gezien.
Kennismakingsreceptie: leuk erinkomoefeningetje
Tegenwoordig werken we vaak met wat we de kennismakingsreceptie noemen. We doen deze vorm van kennismaken nadat het een kort erinkomoefeningetje hebben gedaan met de groep. We vragen de deelnemers even op te staan en geven dan de volgende uitleg over wat we gaan doen: “Zou je zo meteen even willen aflopen op iemand naar wie je nieuwsgierig bent en dan met die persoon even twee dingen willen uitwisselen? In de eerste plaats wie je bent en wat je doet en in de tweede plaats hoe je het gesprekje dat je net gevoerd hebt [tijdens het erinkomoefeningetje] hebt ervaren. We gaan deze kennismaking in drie rondes doen zodat je alvast een paar mensen hebt leren kennen. De rest van de mensen leer je in de loop van dag kennen want we gaan veel oefenen met elkaar. Dus loop maar even op iemand af naar wie je nieuwsgierig bent en ga je gang.”
Basisbehoeften
De oefening komt tegemoet aan de drie basisbehoeften (aan autonomie, competentie en verbondenheid). Ze kunnen namelijk zelf kiezen met wie ze gaan praten en wat ze gaan vertellen, ze kunnen vertellen over wat ze beroepsmatig doen en wat ze interessant vinden en ze kunnen contact leggen en actief zijn.
Traditionele kennismakingsrondjes zie ik nauwelijks constructief bijdragen aan leer- of ontwikkelingsprocessen. Misschien is wel het enig voordeel dat de begeleider niet koud hoeft te beginnen met oefeningen of modellen en dat deelnemers even elkaars stemgeluid kunnen horen. Hoe interessant is het voor andere deelnemers wat iemand gestudeerd heeft, al dan niet getrouwd is of kinderen heeft? Een vrijgezel kan zich hierdoor al vanaf de start buitenstaander voelen. En dan de toenemende spanning, wanneer zijn/haar “beurt” steeds dichter bij komt! Het laten benoemen of zichtbaar opschrijven wat een deelnemer wil leren of ervaren lijkt me zinvoller. De suggestie van een kennismakingsreceptie spreekt me in meerdere opzichten aan. Deze werkvorm is op verschillende manieren zinvol inzetbaar.
Ja helemaal eens om te stoppen met de saaie traditionele kennismakingen rondjes . Ik begin tegenwoordig door te vragen wanneer iemand tevreden zal zijn aan het eind van de training, door dan eventueel nog wat door te vragen op details weten de groep en ik ook direct wat iemand doet in zijn/haar werk.