In Social: why our brains are wired to connect (lees ook dit artikel) legt Matt Lieberman uit dat er in ons brein twee tamelijk verschillende neurale systemen zijn voor respectievelijk sociaal en niet-sociaal denken.

Het taakgerichte systeem en het sociale systeem

Deze twee systemen blijken antagonistisch te zijn in de zin dat wanneer het ene actief is, het ander grotendeels inactief is. Verder vertelt Lieberman dat wanneer een persoon gericht is op een specifieke taak, het niet-sociale systeem actief is en zo gauw deze gerichtheid op de taak stopt het sociale systeem actief wordt. Omdat dit systeem actief wordt zo gauw je niet op een specifieke taak gericht bent wordt het het default mode network genoemd.  Wanneer we ons dus niet op een of andere taak richten is het niet zo dat we niets doen. In plaats daarvan zijn we bezig met sociale cognitie. Met andere woorden, we zijn aan het denken over andere mensen en onze relaties met hen. Lieberman schrijft:

“Het sociale netwerk schakelt in als een reflex. Het is de voorkeurstoestand van het brein, de toestand waar het naar terugkeert, letterlijk in de seconde dat de het kans krijgt.”

Lieberman beschrijft deze voorkeur voor sociaal denken als iets goeds. Hij zegt dat ons default denken ons primet om voorbereid te zijn voor effectief sociaal denken.

Zelffocus versus taakfocus

Toen ik hierover las, herinnerde ik mij een artikel dat ik een aantal jaren geleden schreef: In praise of task focus. In dat artikel schreef ik over een hoofdstuk van Michael Robinson en Maya Tamir met als titel A Task-Focused Mind is a Happy and Productive Mind: A Processing Perspective. De auteurs vergeleken twee manieren van informatieverwerking: taakgericht en zelfgericht. Ze zeggen dat, vanwege de beperktheid van onze aandacht, deze twee informatieverwerkingsmanieren elkaar inhiberen. Je bent dus of zelfgericht of taakgericht. Gebaseerd op onderzoek zeggen de auteurs dat een taakgerichte manier van informatieverwerking in het algemeen meer leidt tot een positief gevoel, mentale gezondheid en productiviteit en dat zelfgerichtheid leidt tot negatieve emoties, psychopathologie en minder taaksucces.

Vraag: In welke mate spreken deze twee boodschappen elkaar tegen? Liebermans research suggereert dat niet-taakgerichte cognitie goed voor je is terwijl Robinson en Tamirs hoofdstuk suggereert dat vooral een taakfocus goed voor je is.