In een wereld waar tijd schaars is en efficiëntie hoog op de agenda staat, wordt de kunst van het voeren van gesprekken steeds belangrijker. Stel je voor: je moet een halfuur lang een sessie met een groepje mensen leiden over een bepaald onderwerp. Hoe zorg je ervoor dat dit gesprek voor iedereen waardevol is? Een belangrijke techniek voor iedere professional die streeft naar progressie is het stellen van de ‘nuttigheidsvraag’. In dit artikel wil ik een interessante variatie hierop beschrijven: de ‘aangekondigde nuttigheidsvraag’.

De Nuttigheidsvraag

De nuttigheidsvraag is een gesprekstechniek met meerdere functies. Je kunt hem op verschillende momenten in het gesprek gebruiken en op verschillende manieren formuleren. Er zijn twee hoofdformuleringen voor nuttigheidsvragen: de opbrengstgerichte en de aanpakgerichte:

• de aanpakgerichte formulering richt zich op het inventariseren welke inhoud besproken moet worden en welk proces gevolgd moet worden om het gesprek nuttig te maken. Bijvoorbeeld: “Hoe kunnen we wat jou betreft de tijd zo goed mogelijk besteden?”
• de opbrengstgerichte formulering richt zich op het expliciet maken wat de gesprekspartners willen bereiken uit het gesprek. Bijvoorbeeld: “Waaraan zou je na afloop merken dat deze sessie nuttig voor je was?”

Je kunt de nuttigheidsvraag niet alleen aan het begin van een sessie stellen, maar ook tijdens en aan het einde. Zo helpt hij de gesprekspartner(s) om bewust na te denken over het nut van het gesprek.

De Aangekondigde Nuttigheidsvraag

Paul Valkenburg, een leidinggevende en trainer progressiegericht werken die progressiegerichte principes en technieken veelvuldig toepast, heeft een interessante variatie op deze techniek gebruikt. Na het stellen van de nuttigheidsvraag aan het begin van de sessie, kondigde hij aan dat hij deze vraag halverwege opnieuw zou stellen.

Deze aanpak bleek waardevol. Hij bood de deelnemers de kans om aan te geven of ze vonden dat de discussie de juiste richting volgde. Ook gaf het hen de mogelijkheid om hun verwachtingen en doelen bij te stellen en te delen. Dit was een voordeel aangezien deze voor de deelnemers vaak duidelijker worden naarmate het gesprek vordert.

Het vooraf aankondigen dat je de nuttigheidsvraag halverwege de sessie opnieuw zal stellen, kan de deelnemers geruststellen: ze weten dat ze nog een kans krijgen om aan te geven wat ze nuttig zouden vinden in het gesprek.

Conclusie en Uitnodiging

De nuttigheidsvraag en de aangekondigde nuttigheidsvraag kunnen bijdragen aan het optimaliseren van gesprekken en vergaderingen. Hierdoor neemt de kans toe dat deelnemers zich meer gewaardeerd en begrepen zullen voelen. Ze stellen professionals in staat om een duidelijke verbinding te creëren tussen de huidige situatie en het gewenste resultaat, waarbij steeds rekening wordt gehouden met de dynamische inzichten en doelen van de gesprekspartners.

Ik nodig je uit om deze methode eens te uit te proberen in je volgende vergadering of gesprek. Wie weet ontdek je dat deze variatie op de nuttigheidsvraag je gesprekken extra waardevol maakt.