Mutualiseren: krachtige techniek voor mediators

Bij veel van de problemen die we als mensen kunnen ervaren, spelen strubbelingen in de samenwerking en communicatie met andere mensen een rol. Verschillen in percepties, belangen en doelen tussen mensen kunnen het oplossen van problemen en bereiken van progressie aanzienlijk bemoeilijken. De tegenstellingen die we beleven met andere mensen kunnen ons het zicht belemmeren op gezamenlijke belangen en op waar we het al wel over eens zijn. In individuele coaching, conflicthantering en teamcoaching komen samenwerkings- en communicatieproblemen tussen cliënten vaak aan de orde. Een techniek die in zulke situaties goed kan helpen, is mutualiseren. Mutualiseren betekent het zichtbaar maken en versterken van de gemeenschappelijkheid tussen cliënten door middel van vragen en samenvattingen. 

Mutualiseren in je vraagstellingen

Progressiegerichte coaches en mediators kunnen in allerlei vragen een mutualiserend element opnemen. Een eenvoudige manier om dit te doen is door de beide personen als een eenheid aan te spreken. Met andere woorden: door het gebruik van het woord ‘jullie’. Wanneer een mediator met twee cliënten spreekt die een conflict hebben met elkaar kan hij of zij hen mutualiserende vragen stellen zoals:

• Wat was jullie reden om hier bij mij te komen?
• Wat is jullie idee over hoe we deze tijd zo goed mogelijk kunnen besteden?
• Waaraan zouden jullie na afloop merken dat jullie iets aan dit gesprek hebben gehad?
• Wat hoeft er wat jullie betreft niet te veranderen tussen jullie omdat het al goed genoeg loopt?
• Wat is jullie reden om iets te willen veranderen aan de huidige situatie?
• Hoe zouden jullie willen dat jullie situatie eruit komt te zien?
• Wat zou daarvan het voordeel zijn voor jullie?
• Over welke dingen in jullie samenwerking zijn jullie nu al tevreden?
• Waar zijn jullie het al een beetje over eens?
• Wanneer hebben jullie al eens meegemaakt dat het liep zoals jullie willen?
• Wat zouden jullie kunnen doen om een stapje vooruit te zetten?
• Wat zou jij wel kunnen en willen doen om de ander te helpen?
• Was het gesprek nuttig voor jullie?

Mutualiseren in samenvattingen

Ook in de manier waarop coaches samenvatten kan worden gemutualiseerd. Om dit te kunnen doen, is het belangrijk om aandachtig te luisteren naar kleine (en misschien zelf grote) punten van overeenstemming in de percepties, belangen en doelen van de cliënten. Door deze op te merken kun je ze in je samenvatting benoemen. Deze punten van overeenstemming worden vaak niet goed gezien door de cliënten zelf. Daarom kan het heel behulpzaam zijn ze te benoemen. Hierdoor krijgen zij er weer meer zicht op waardoor progressie iets gemakkelijker wordt.

Hieronder staan enkele voorbeelden van formuleringen die mutualiserend zijn. De vraagtekentjes achter de formuleringen geven aan dat ze niet stellig maar tentatief worden uitgesproken. Het voordeel hiervan is dat je cliënten begrijpen dat ze je altijd mogen corrigeren of aanvullen.

• Aha, ik begrijp dat het voor jullie beiden belangrijk is om de samenwerking tussen jullie beter te maken?
• Aha, dus ik begrijp dat jullie beiden gemotiveerd zijn om te helpen om tot oplossingen te komen?
• OK, ik begrijp dat jullie beiden op zoeken zijn naar een manier om ….?
• Dus jullie zijn het met elkaar eens dat …?
• Dus wat jullie graag zouden willen bereiken is …?
• Dus is het voor jullie allebei belangrijk dat …?
• Dus jullie zijn beiden bereid om je best te doen om ….?
• Dus jullie hebben beiden al je best gedaan om ….?
• Aha, dus ik begrijp dat jullie beiden gemotiveerd zijn om te helpen om tot oplossingen te komen?

Voordeel

Door te mutualiseren worden cliënten zich meer bewust van de overlap die er bestaat tussen hun beider bedoelingen en belangen. Ze ontdekken dat er meer gedeelde intentionaliteit is dan ze dachten. Het gevoel van gemeenschappelijkheid wordt groter en een verdere toenadering wordt gemakkelijker.