De observatiesuggestie: de uitnodiging om door een progressiebril te gaan kijken

Een interventie die nog niet zo bekend is bij veel coaches is de observatiesuggestie. Deze eenvoudige interventie is er één die je als coach misschien niet zo vaak nodig hebt, maar in specifieke situaties kan hij heel effectief zijn. De observatiesuggestie komt neer op het stellen van de volgende vraag aan cliënten: “Zou je tussen nu en ons volgende gesprek eens willen opletten wanneer het al iets beter gaat?” Het stellen van deze eenvoudige vraag heeft vaak een verrassend sterk effect. 

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Tegenmaatregel tegen de negativiteitsbias

Cliënten hebben soms weinig ideeën over wat ze kunnen proberen om progressie te boeken. Soms hebben ze ook weinig ideeën over wat ze willen bereiken en over wat er al goed gaat. Het kan zelfs zo zijn dat ze nauwelijks het idee hebben dat er überhaupt al dingen goed gaan. In al deze situaties kan de observatiesuggestie van pas komen. Dat cliënten hun werkelijkheid zo kunnen beleven, is niet verwonderlijk voor progressiegerichte professionals. Het kan namelijk een logisch uitvloeisel zijn van de negativiteitsbias. De uitnodiging aan cliënten om de komende tijd eens op te letten op wat er al (een beetje) goed gaat, komt neer op het uitnodigen om een progressiebril op te zetten. In die zin kan de observatiesuggestie gezien worden als een tegenmaatregel tegen de negativiteitsbias.

Kijken door een progressiebril

Door een progressiebril kijken (via de observatiesuggestie), kan je blik op de werkelijkheid kantelen. Hoe je kijkt naar de werkelijkheid bepaalt namelijk in belangrijke mate wat je ziet. Cliënten die de observatiesuggestie hebben meegekregen, rapporteren nogal vaak in een volgend gesprek dat ze veel positieve dingen hebben opgemerkt. Dit versterkt hun vertrouwen dat verdere progressie mogelijk is.

Subtiele effecten

Een subtiel effect van het werken met de observatiesuggestie is dat het cliënten herinnert aan wat ze willen bereiken. Als ze zich voornemen om op te letten wanneer het al een beetje gaat zoals ze willen dan helpt dit hen om zich te herinneren hoe willen dat het gaat. Deze herinnering aan hun gewenste situatie motiveert hen. En ik vermoed nog een subtiel en ietwat paradoxaal effect. Ik heb namelijk het vermoeden dat mensen die tegen hun coach ‘ja’ hebben gezegd tegen de observatiesuggestie soms zelf de betreffende positieve situaties creëren opdat ze die maar kunnen observeren.

Wanneer en hoe kun je hem inzetten?

De observatiesuggestie kun je onder andere inzetten bij individuele coaching, conflicthantering en teambegeleiding. In het algemeen geldt dat je de observatiesuggestie kunt gebruiken 1) als cliënten nog weinig ideeën hebben over wat ze kunnen proberen om progressie te boeken en 2) als je niet veel tijd hebt om ter plekke met hen verder te praten.

Hier zijn enkele voorbeelden van hoe je de observatiesuggestie kunt formuleren:

  1. In individuele coaching: Wil je tussen nu en ons volgende gesprek eens opletten wanneer het iets beter gaat? Als je merkt dat het iets beter gaat, wil je dan eens goed opletten wat er anders is in die situatie en wat jij zelf anders doet en hoe dat helpt? Zou je dat dan ook even goed willen proberen te onthouden zodat jij en ik er de volgende keer over kunnen praten?
  2. In conflicthantering: Zouden jullie tussen nu en ons volgende gesprek eens willen opletten wanneer het iets beter gaat in jullie samenwerking? Als je merkt dat het iets beter gaat, wil je dan eens goed opletten wat er anders is in die situatie?  Wat doet de andere persoon anders en hoe helpt dat? En wat doe jij zelf anders en hoe helpt dat? Zou jullie die dingen even goed willen proberen te onthouden zodat wij er in ons volgende gesprek over kunnen verder praten?
  3. In teamcoaching: Zouden jullie tussen nu en onze volgende bijeenkomst allemaal eens willen opletten wanneer er zich al situaties voordoen waarin het al (of nog) beter loopt in het team? Als je zo’n situatie meemaakt, wil je dan specifiek opletten op wat er anders is in die situatie en hoe dat helpt? Zou je de dingen die je goed hebt zien werken, willen proberen te onthouden? Dan kunnen we er in onze volgende bijeenkomst verder over praten.
Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (5)
  • Bruikbaar (4)