Richard Wilkinson en Kate Pickett schreven eerder de boeken The Spirit Level (2010) en The Inner Level (2019) over de effecten van economische ongelijkheid.
- The Spirit Level liet zien dat inkomensongelijkheid sterk gerelateerd is aan gezondheids- en sociale problemen in samenlevingen, waarbij meer gelijkheid leidt tot betere maatschappelijke uitkomsten.
- The Inner Level onderzocht hoe economische ongelijkheid bijdraagt aan psychologische problemen zoals statusangst, lage zelfwaardering, stress, depressie, narcisme en materialisme.
In een nieuw artikel bespreken zij de toenemende ongelijkheid in de Britse samenleving en de nadelige effecten daarvan op de gezondheid en het welzijn van mensen.
Effecten van ongelijkheid
In het artikel leggen de auteurs uit dat ongelijkheid vele negatieve effecten heeft op de samenleving:
- Kinderen in ongelijkere samenlevingen hebben meer kans op pesten, lagere schoolprestaties en minder sociale mobiliteit.
- Hogere niveaus van ongelijkheid zijn verbonden met problemen zoals gokken, huiselijk geweld en mishandeling van kinderen.
- Mensen in ongelijkere samenlevingen worden meer statusgeoriënteerd en consumentistisch, wat milieuproblemen verergert.
- Sociale cohesie is lager in ongelijkere samenlevingen.
- Mensen, vooral jongeren, ervaren hogere niveaus van mentale stress en lagere welzijnsniveaus.
- Ongelijkheid versterkt het idee dat sommige mensen veel meer waard zijn dan anderen, wat statusangst en zelftwijfel vergroot.
Oorzakelijk verband
Onderzoek toont aan dat ongelijkheid daadwerkelijk leidt tot slechtere uitkomsten, niet alleen dat er een correlatie is. Zelfs kleine reducties kunnen een grote impact hebben op gezondheid en welzijn. In meer ongelijke landen hebben zelfs de welgestelden slechtere gezondheid dan in gelijkere samenlevingen.
Situatie is verergerd sinds het boek verscheen
Het boek The Spirit Level werd gepubliceerd tijdens de laatste maanden van een Labour-regering. Hoewel politieke leiders de bevindingen van het boek erkenden, hebben hun economische beleidsmaatregelen de ongelijkheid vaak verergerd. Bezuinigingen, stijgende huren en energierekeningen hebben bijgedragen aan toenemende armoede en deprivatie.
Aanbevelingen en economische impact
De auteurs stellen verschillende beleidsmaatregelen voor om de ongelijkheid te verminderen. Ze pleiten voor het implementeren van sociaaleconomische verplichtingen voor publieke instellingen om uitkomsten voor mensen met sociale en economische ongelijkheden te verbeteren. Daarnaast stellen ze voor om beperkingen op uitkeringen die gezinnen treffen te beëindigen, vermogensbelastingen en hogere belastingen op kapitaalwinsten en onverdiend inkomen in te voeren, en een proportionele onroerendgoedbelasting te implementeren. De Equality Trust schat dat het verminderen van ongelijkheid tot het gemiddelde niveau van andere rijke landen, een land jaarlijks aanzienlijke besparingen kan opleveren op gezondheidszorg en gevangenissen.
Conclusie
De auteurs pleiten voor ambitieuze beleidsmaatregelen om ongelijkheid te verminderen, wat niet alleen rechtvaardig is, maar ook economische voordelen oplevert. Ze roepen de overheid op om deze kans te grijpen en een gelijkere samenleving te creëren, gebaseerd op hun bevindingen en de brede publieke steun voor deze beleidsmaatregelen.
Open link
► Dit artikel van Cho et al. (2024) laat zien dat mensen met een hogere sociaaleconomische achtergrond economische ongelijkheid minder scherp waarnemen dan mensen met een lagere achtergrond, een fenomeen dat wordt aangeduid als de ‘inequality bias’. Het onderzoek, dat zich uitstrekt over verschillende methoden en internationale steekproeven, toont aan dat deze waarneming deels wordt beïnvloed door de neiging om het economische systeem als rechtvaardig te beschouwen (economic system justification, ESJ). Deze bias blijkt robuust, zelfs wanneer objectieve visuele gegevens over ongelijkheid worden gepresenteerd. Het artikel onderzoekt drie hoofdthema’s: (1) hoe verschillen in sociaaleconomische achtergrond bijdragen aan variërende percepties van ongelijkheid, (2) de rol van ESJ als verklarende factor voor deze bias, en (3) de maatschappelijke gevolgen ervan, met een focus op reacties op de woningcrisis in de VS. De onderzoekers laten zien dat hogere sociaaleconomische status niet alleen leidt tot een onderschatting van ongelijkheid, maar ook tot meer vijandige emoties en interne attributies ten aanzien van dakloosheid, in tegenstelling tot empathische emoties en structurele verklaringen die vaker voorkomen bij lagere statusgroepen. Deze bevindingen zijn gebaseerd op kwantitatief en experimenteel onderzoek, waaronder grote internationale datasets en gecontroleerde experimenten. Hoewel causale claims over ESJ beperkt blijven door methodologische beperkingen, biedt het artikel belangrijke inzichten in de perceptuele en gedragsmatige dynamiek rond economische ongelijkheid en sociale rechtvaardigheid.