Eerder schreef ik op deze site over toxische negativiteit en over toxische positiviteit. In dit artikel presenteer ik het Negatief-Positief Responsmodel (NPR), een 2×2-model voor omgaan met problemen en tegenstellingen. Dit model contrasteert drie niet-effectieve manieren van reageren op problemen met een progressiegerichte houding.

Trainingen Progressiegericht Werken

Laten we beginnen met de drie niet-effectieve manieren van omgaan met problemen en tegenstellingen.

1. Toxische negativiteit

Toxische negativiteit is een overmatig en onrealistisch negatieve houding die verlammend werkt en niet realistisch is. Deze houding belemmert ons vaak in het bereiken van onze doelen door denkstijlen zoals pessimisme, cynisme, defaitisme, fatalisme, doemdenken en de statische mindset. Deze denkstijlen zorgen ervoor dat we inactief worden en ons focussen op problemen in plaats van oplossingen. Hierdoor worden we vaak passief en blijven we gevangen in onze negatieve gedachten, wat onze vooruitgang en welzijn belemmert.

2. Toxische positiviteit

Toxische positiviteit houdt in dat alleen positief denken en je positief voelen goed is, en dat het uiten van negatieve gedachten en gevoelens slecht is, zelfs in situaties van verlies, tegenslag of ontberingen. Dit kan leiden tot onopgeloste problemen en onderdrukte emoties, waardoor mensen zich miskend en niet begrepen voelen. Het kan ook voorkomen dat mensen geen hulp zoeken en zich geïsoleerd voelen. Uiteindelijk kan dit resulteren in schuldgevoel, schaamte en een negatief zelfbeeld.

3. Verlammende passiviteit

Verlammende passiviteit houdt in dat mensen niet handelen of actie vermijden door gevoelens van hulpeloosheid of onverschilligheid. Deze houding leidt tot stagnatie en gemiste kansen. Mensen die zich in deze houding bevinden, zien geen mogelijkheden om te verbeteren of te groeien en blijven gevangen in een staat van inactiviteit en apathie. Dit belemmert persoonlijke en professionele groei en kan leiden tot langdurige ontevredenheid en een gevoel van zinloosheid.

Het Negatief-Positief Responsmodel (NPR)

Het Negatief-Positief Responsmodel verdeelt reacties en houdingen langs twee assen:

  • As 1 beschrijft Aandacht voor het positieve (linkerkant: geen aandacht, rechterkant: wel aandacht).
  • As 2 beschrijft Aandacht voor het negatieve (bovenkant: geen aandacht, rechterkant: wel aandacht).

Hier is een visuele weergave van het model met daarbij drie bovengenoemde manieren van omgaan met problemen en tegenstellingen. Daarnaast is er een vierde manier: de progressiegerichte houding.

4. De progressiegerichte houding

Een progressiegerichte houding is een realistische en constructieve benadering waarbij je ruimte biedt voor het negatieve, en het onderkent, en vervolgens voorbij het negatieve denkt en gericht bent op al bereikte en verder te bereiken betekenisvolle progressie. Hier zijn zeven elementen uit de progressiegerichte houding:

  1. Bied ruimte voor het negatieve: erken en benoem de negatieve percepties expliciet zonder deze te negeren of te bagatelliseren.
  2. Erken en normaliseer: toon begrip voor en normaliseer de negatieve percepties.
  3. Formuleer de progressiebehoefte: identificeer dat er een behoefte aan betekenisvolle progressie in de specifieke context gewenst is.
  4. Focus op al bereikte progressie: bespreek wat er al is bereikt, wat goed werkt en hoe dit is gelukt (inclusief eerdere successen).
  5. Beschrijf de gewenste progressie in positieve termen.
  6. Bedenk een stap vooruit: identificeer de eerstvolgende, haalbare stap richting de gewenste situatie.
  7. Monitor progressie: bedenk een manier om de voortgang te zien en bij te kunnen sturen.

De progressiegerichte houding draagt bij aan:

  • Een gezonde balans tussen positieve en negatieve emoties.
  • Effectieve probleemoplossing en groei.
  • Sterke en ondersteunende relaties.

Uitnodiging

Door het NPR-model toe te passen, kun je effectiever omgaan met negatieve en positieve informatie, en een constructieve en progressiegerichte benadering ontwikkelen. Met een progressiegerichte houding worden problemen serieus genomen en tegelijk gezien als kansen voor verbetering en groei. Door te focussen op wat goed gaat en wat bereikt kan worden, worden positieve percepties, emoties en motivatie versterkt, wat leidt tot een betere samenwerking en een constructieve aanpak van uitdagingen. Dit is waardevol voor zowel persoonlijke als professionele groei en relaties.

Lees ook:

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (5)
  • Bruikbaar (0)