Theorie X en theorie Y
Twee verschillende soorten aannames van leidinggevenden over medewerkers, aldus psycholoog Douglas McGregor (1906-1964), auteur van het boek The Human Side Enterprise (1960). Theorie X veronderstelt dat de gemiddelde werknemer van nature lui is, werk niet prettig vindt, en voortdurende supervisie en externe beloningen of straffen nodig heeft om productief te blijven. Managers die Theorie X volgen handhaven vaak strikte controle en passen een top-down, autoritaire aanpak toe. Theorie Y reflecteert een positievere kijk, en suggereert dat werknemers intrinsiek gemotiveerd zijn, verantwoordelijkheid zoeken, en werk bevredigend vinden. Theorie Y leidinggevenden bevorderen een participatieve managementstijl die vertrouwen, samenwerking en zelfsturing van werknemers aanmoedigt. Medewerkers reageren op het gedrag van de leidinggevende waardoor, bij theory X, een vicieuze cirkel ontstaat. Als ze zich gecontroleerd en niet vertrouwd voelen, kunnen ze minder gemotiveerd raken, minder creatief zijn en minder verantwoordelijkheid nemen. Deze reactie van de medewerkers bevestigt de aannames van de leidinggevende. Bij theorie Y kan een virtueuze cirkel ontstaan. Medewerkers raken beter gemotiveerd, nemen verantwoordelijkheid en zijn creatiever. Deze reactie van de medewerkers bevestigt de positieve verwachtingen van leidinggevende.
Klik hier om meer te lezen over Theorie X en theorie Y.
► Verwante begrippen: Controlerende stijl, Motivatie, Leidinggeven, Homo economicus, Selffulfilling prophecy
► Willekeurige suggesties voor zoektermen: Geïntrojecteerde regulatie, Zelfcompassie, Onpersoonlijke Oriëntatie, Stress-is-verzwakkend mindset, Social belonging interventies
Heeft u een vraag of suggestie, stuur ons dan gerust een mail.
Open link ► Dit artikel van Schimmelpenninck (2024) laat zien dat het Nederlandse debat steeds meer wordt verstoord door tactieken…
Open link ► Dit artikel van Harrison et al. (2024) laat zien dat het schoolklimaat een belangrijke rol speelt in…
Open link ► Dit artikel van Wang et al. (2024) laat zien dat leerlingen van leraren die hun psychologische basisbehoeften…
Open link ► Dit artikel van Olafsen et al. (2024) laat zien dat dagelijkse schommelingen in frustratie van psychologische basisbehoeften…
► Interessant perspectief van Laura Batstra en Sanne te Meerman 🇺🇦 op ADHD en de misvattingen rondom deze classificatie. Zij…
Open link ► Dit artikel van Andrade, Pétrin-Pomerleau en Gaudreau (2024) laat zien dat excellencism en perfectionisme verschillend samenhangen met…
Open link ► Dit artikel van Kim, Setiawan, Wilkens, Le Marchand en Park (2023) laat zien dat een dieet dat…
Open link ► Dit artikel van Decuypere (2024) laat zien dat leidinggevenden een substantiële invloed hebben op het welzijn en…
Beste Barbara, Bedankt voor je bericht en je interesse in dit onderwerp! Wanneer ouders opvoeden gericht op intrinsieke doelen, ondersteunen…
Goedemorgen, graag zou ik meer lezen over hoe het opvoeden gericht op intrinsieke doelen eruit ziet. Wat doe je dan…
Open link ► Dit artikel van Fedorenko, Piantadosi en Gibson (2024) laat zien dat taal voornamelijk als communicatiemiddel wordt gebruikt…
Open link ► Dit onderzoek van Rabl et al. (2024) richtte zich op de onderliggende cognities van donkere persoonlijkheidstrekken—psychopathie, machiavellisme,…